Akciğer Kanserinde Yeni Bir Biyobelirteç

Akciğer kanseri, hem erkeklerde hem de kadınlarda en sık görülen kanser türü olup ve her iki cinsiyette de kanser ölümünün en sık görülen sebebi olarak ön plana çıkmaktadır. Amerikan Kanser Derneği (ACS), 2018'de ABD'de 154.050 kişinin akciğer kanserinden öldüğünü tahmin etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise, dünya çapında akciğer kanseri tarafından 1.69 milyon ölümün meydana geldiğini ileri sürmektedir.

Akciğer kanserinin bu kadar yüksek bir ölüm oranına sahip olmasının ardındaki ana neden, sıklıkla ileri bir aşamada yakalanmasıdır. Aslında, akciğer kanseri olan insanların yaklaşık dörtte üçünde sağlık kontrolüne gittiklerinde semptomlar ortaya çıkmış olmaktadır ve bu noktada, kanser genellikle akciğerlerin diğer bölümlerine veya vücudun başka yerlerine yayılmıştır.

Erken evrede teşhis ise sağkalım şansını önemli ölçüde arttırmaktadır. ACS'ye göre, 1. evrede akciğer kanseri teşhisi konan bireylerin hayatta kalma oranı yüzde 68 ile 92 arasında değişmektedir. Bu sebeple akciğer kanserinin erken tanısı için çeşitli biyobelirteç çalışmaları yapılmaktadır. Bunlardan birine ait bulgular geçtiğimiz günlerde yayınlandı.

Amerikan Patolojisi Dergisi'nde yayınlanan çalışmada tespit edilmiş olan yeni proteine sitoskeleton ilişkili protein 4 (CKAP4) denir ve akciğer kanseri biyobelirteci olarak potansiyeli incelenmiştir.

Hassasiyeti Yüksek Bir Biyobelirteç

Akciğer kanserini tespit etmek için şu anda kullanılan dört ana biyobelirteç şunlardır:

• Karsino embriyonik antijen (CEA)
• Sialyl Lewis X antijeni
• Skuamöz hücreli karsinom antijeni (SCCA)
• Sitokeratin fragmanı (CYFRA) 21-1

Ancak bunların hiçbiri kanseri ilk evrelerinde tespit edecek kadar hassas değildir. CEA, CYFRA ve SCCA'nın sırasıyla şu duyarlılıklara sahip olduğu bilinmektedir: yüzde 30-52, yüzde 17-82 ve yüzde 24-39.

Bir tanılayıcı biyolojik belirleyicin duyarlılığı, hastalığı olan kişilerin toplam sayısını tespit etmek için bulduğu vakaların yüzdesini ifade eder.

Makine öğrenimi algoritmalarını kullanan bilim adamları, CKAP4'ün yüzde 69 ile 81 arasında bir hassasiyete sahip olduğunu kanıtladılar. En önemlisi, evre 1 akciğer kanserinde bile biyobelirteç duyarlılığı yüksek kalmıştır, bu da hastalığın bu erken evresine sahip kişilerde CKAP4 kan seviyelerinin yüksek olduğu anlamına gelmektedir.

Araştırma ekibine göre çalışmanın sonuçları, CKAP4 proteininin akciğer kanseri için yeni bir erken serodiagnostik belirteç olabileceğine dair kanıtlar sunmaktadır.