Avrupa Kronik Hepatit B ve C Hastaları Kohortunda GALAD Skoru ile Erken Evre Hepatoselüler Karsinom Saptanması

Hepatosellüler karsinomun (HSK) dünya çapındaki yıllık insidansı, en sık görülen altıncı malignite ve kansere bağlı ölümün en yaygın ikinci nedeni olan ölüm oranıyla neredeyse paraleldir. 1980'lerden beri HSK küresel insidansı sürekli artmaktadır. Kronik hepatit C (HCV) tedavisinde etkili doğrudan antiviral ilaçlara ve Hepatit B (HBV) aşılama programlarına karşın virüse bağlı HSK insidansı yüksektir. Antiviral tedavi ile HCV eradikasyonu HSK riskini azaltmakla birlikte ortadan kaldırmaz. HCV ile ilişkili sirozu olan hastaların kalıcı virolojik yanıt (SVR) sonrasında da HSK riski nedeniyle izlenmesi gerekir.

HSK izlemi rutin olarak ultrasona dayanır ve sadece birkaç kılavuz serum alfa-fetoprotein (AFP) düzeylerinin ek olarak belirlenmesini önermektedir. Büyük ölçekli retrospektif çalışmalardan elde edilen son veriler, ultrasona ek olarak AFP ölçümünün erken evre HSK saptanma oranını önemli düzeyde artırdığını göstermektedir. Avrupa deneyimlerine göre, erken evre HSK hastalarının çoğunda AFP negatif olup erken evredeki işlevi sınırlıdır.

Sonuç olarak, tanı için AFP'ye ek biyolojik göstergeler gereklidir. Önceki çalışmalarda AFP izoformu L3 (AFP-L3) ve des-gama karboksi protrombinin (DCP) HSK tanısı için bağımsız ancak tamamlayıcı göstergeler olarak tanımlanmıştır. Bu üç biyolojik gösterge kombinasyonu ile üstün bir HSK saptama oranı gözlenmiştir. Daha sonra iki bağımsız HSK risk faktörü olarak cinsiyet ve yaş da katılarak GALAD puanı geliştirilmiştir. Bu iki demografik faktörün AFP-L3 (L), AFP (A) ve DCP (D) ile kombinasyonu, bir İngiliz kohortunda %86 duyarlılık ve %90 özgüllük ile erken evre HSK saptanmasını kolaylaştırmıştır. Bu sonuçlar, HSK için farklı etiyolojilere sahip büyük ölçekli uluslararası çok merkezli çalışmalarda doğrulanmıştır.

Asya HBV ve HCV kohortlarında HSK saptanması için GALAD modelinin üstünlüğüne dair geniş klinik kanıtlara rağmen, bunun Beyaz popülasyonlarındaki uygulaması düşüktür. Bu nedenle, mevcut çalışma (1) AFP, AFP-L3 ve DCP biyolojik göstergelerinin HSK saptanmasında tek başına, kombinasyon halinde veya GALAD puanının bir parçası olarak tanısal etkinliğini ve (2) GALAD puanının AFP ile karşılaştırıldığında daha özgün olup olmadığını araştırmaktadır.

Retrospektif tek merkezli bir Alman çalışmasına 182 HBV hastası, 223 HCV hastası ve diğer etiyolojilere sahip 168 kronik karaciğer hastalığı (KKH) olan hasta alınmıştır. (Çok) erken evre HSK (Barselona klinik karaciğer kanseri [BCLC] 0/A) 70 hastada (%36), orta ila ileri evre HSK (BCLC B/C) ise 126 (%64) hastada saptanmıştır. HCV hastalarında BCLC-HSK evresi, HBV ve diğer etiyolojilerle karşılaştırıldığında önemli ölçüde daha az ilerlemiştir.

HSK tanısı 52 HBV, 84 HCV ve 60 diğer etiyolojili KKH hastasında doğrulanmıştır. HSK saptanmasında biyolojik göstergelerin tek başına kullanılması GALAD modeliyle karşılaştırılmıştır. İlk tanıda çoğu hastada her üç alt grupta da (çok) erken BCLC 0 (n = %14/7) veya A (n = 56/29) veya orta evre BCLC B (n = %93/47) evresinde HSK saptanmıştır. BCLC 0/A kohortunda GALAD, AFP (EAA 0.86), AFP-L3 (EAA 0.83) ve DCP'yi (EAA 0.83) geçerek HSK ayırt etmede 0.94'lük bir Eğri Altında Kalan Alan (EAA) sergilemiştir. HBV popülasyonunda GALAD, 0.96'lık bir EAA, HCV popülasyonunda 0.98'lik bir EAA ve diğer etiyolojilerde 0.99'luk bir EAA göstermiştir; bu, tek başına biyolojik gösterge kullanımından açıkça üstündür. Ayrıca, HCV hastalarında GALAD, tek başına AFP'ye (%64) kıyasla önemli ölçüde daha yüksek bir özgüllük (%89) göstermiştir. Kronik viral hepatitte, GALAD modeli, erken evre HSK saptanmasında üstün performans gösterirken, HCV hastalarında tek başına AFP'ye kıyasla daha yüksek özgüllük sergilemiştir.

Sonuç olarak, biyolojik gösterge temelli GALAD puanının, kronik hepatit B veya kronik hepatit C hasta kohortunda erken evre HSK saptanmasında ayrı ayrı kullanılan AFP, DCP ve AFP-L3 biyolojik göstergelerinden açıkça daha iyi performans gösterdiği saptanmıştır. GALAD modeli tümör yükünden, karaciğer hastalığının yaygınlığından ve viral yükten bağımsız olarak HSK hastalarını ayırt etmede güçlü performans göstermiştir. GALAD puanının tanı performansının viral hepatit B veya viral hepatit C hastalarında uluslararası çok merkezli prospektif çalışmalarda doğrulaması beklenmektedir. Ek olarak, ultrason muayeneleriyle doğrudan karşılaştırma yapılmalıdır.