Bağırsak Mikrobiyomunun Diyet ve Hastalık Riski İle İlişkisi

Bilim insanları bol miktarda sebze, balık ve lif yiyen insanların bağırsaklarında iltihapla savaşan daha fazla bakteri olabileceğini ancak fast food sevenlerin de iltihaplı mikropları besliyor olabileceğine dikkat çekmişlerdir. Ayrıca bunun, insanların beslenme alışkanlıklarına ve bağırsak mikrobiyomlarının yapısına bakan yeni bir çalışmanın sonucu olduğunu ifade etmişlerdir. Terim, bağırsakta doğal olarak bulunan geniş bakteri ve diğer mikrop koleksiyonunu ifade etmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bu mikro-organizmaların vücudun normal süreçleri için metabolizma ve besin sentezlerinden bağışıklık savunmaları ve beyin fonksiyonlarına kadar ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur. Yeni çalışmada araştırmacılar, bitki bazlı yiyecekler ve balıklar açısından zengin ünlü Akdeniz diyetine benzer şekilde yiyenlerin enflamasyonu hafifletebilecek daha fazla bağırsak bakteri koleksiyonu gibi bir avantaja sahip olduğunu bulduklarını bildirmişlerdir. Öte yandan, et, işlenmiş yiyecekler ve şekeri tercih eden insanların, pro-inflamatuar olan bağırsak mikropları kümelerine sahip olma eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir.

Pek çok çalışma, çeşitli hastalık risklerini azaltmak için Akdeniz tarzı beslenme ve sebze-meyve açısından zengin diyetlerin önemini göstermiştir. Araştırmacılar, yeni bulguların bağırsak mikrobiyomu üzerindeki etkilerin nedenlerinden biri olduğuna dair kanıtlara katkıda bulunduğunu belirtmişlerdir. Hollanda'daki Groningen Üniversitesi'nde bir gastroenterolog ve profesör olan kıdemli araştırmacı Dr. Rinse Weersma, çalışmalarının bağırsak mikrobiyomunun diyet ve hastalık riski arasında bir bağlantı olabileceği fikrine destek sağladığını ifade etmiştir. Ekibi, daha fazla sebze, meyve, yağlı balık, kabuklu yemişler ve lif bakımından zengin tahıllar yiyenlerin genellikle kısa zincirli yağ asitleri üreten daha yüksek bakteri konsantrasyonlarına sahip olduğunu bulmuştur. Weersma, kısa zincirli yağ asitlerinin bağırsak bakterileri sindirilemeyen lifleri fermente ettiğinde üretildiğini ve anti-enflamatuar olduğunu açıklamıştır. Yelpazenin diğer ucunda, insanların yüksek miktarda et, patates kızartması, soda ve işlenmiş atıştırmalık yiyecekleri aldığı fast-food kümesi bulunmaktadır. Weersma, diyet lifi eksikliğinden dolayı, kısa zincirli yağ asitleri üreten daha az bakteri bulunduğundan fast-food beslenenlerin başlarının çifte belada olduğunu vurgulamıştır. Uzmanlar, herhangi bir kişinin bağırsak mikrobiyomundaki bakteri dengesini, genler, yaş, sağlık koşulları, ilaç kullanımı ve stres gibi birçok faktörün etkilediğini belirtmişlerdir.

Biyolojiyi aşmanın bir yolu

Los Angeles Tıp Fakültesi, California Üniversitesi'nde profesör olan Dr. Emeran Mayer, ancak diyetin yetişkinler için bir numaralı faktör olduğunu söyleyebileceğini ifade etmiştir. Mayer, genelde, bireylerin ihtiyaçlarına göre belirli yiyecekleri seçerek, büyük ölçüde bitkisel bir diyet önerdiğini ve diyetin, probiyotik takviyeleri de içeridiğini belirtmiştir. Mayer, biyolojiyi aşmanın bir yolu olmadığını ve kötü bir diyetle beslenip sonra probiyotik alınmayacağını vurgulamıştır. Ayrıca Mayer, diyetimizde ve genel yaşam tarzımızda köklü bir değişiklik yapmamız gerektiğine dikkat çekmiş ve ne yazık ki, işlenmiş gıdalar ve diğer sağlıksız seçeneklerin genellikle daha ucuz olduğunu, bunun da düşük gelirli insanların sağlıklı beslenmesini zorlaştırdığını da sözlerine eklemiştir.. Son zamanlarda Gut dergisinde çevrimiçi olarak yayınlanan yeni bulgular, beslenme alışkanlıkları hakkındaki soruları yanıtlayan ve bağırsak-mikrop analizi için dışkı örnekleri veren 1.400'den fazla Hollandalı yetişkine dayanmaktadır. Çalışmaya katılanların bazıları genellikle sağlıklıyken, diğerlerinin ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi sindirim bozukluklarına sahip olduğu bildirilmiştir. Araştırmacılar, bazılarının kendi başına bir organ olarak gördüğü bağırsak mikrobiyomunun birçok rolünü henüz anlamaya başladıklarını ifade etmişlerdir. Boston'daki Massachusetts General Hospital'da bir gastroenterolog ve Harvard Medical School'da profesör olan Dr. Andrew Chan, mikrobiyomun insan sağlığını nasıl etkileyebileceğini karakterize etmek ve ne kadar sağlıklı olduğunu tanımlamak için çok daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtmiştir.