Bazı İnsanlar Neden Diğerlerinden Daha Fazla Uykuya İhtiyaç Duyar?

Biyolojideki en büyük gizemlerden biri uykudur. Bilim adamları, sirkadiyen ritimlerin veya günlük uyku ve uyanıklık döngülerinin bireysel uyku düzenimizde yer aldığını bilir. Bu döngüler genetik kontrol altındadır, bu nedenle genlerin uyku süresinde de rol oynadığı makul gözükmektedir. Hayatımızın yaklaşık üçte birini uyku halindeyken harcamamıza rağmen, uyku hala gizemini korumaktadır. Bazı insanlar yalnızca birkaç saatlik uyku ile çok rahat bir şekilde çalışabilirken, bazıları her gün 10 saat veya daha fazla uykuya ihtiyaç duyar. Peki, bazı bireyler neden diğerlerinden daha fazla uykuya ihtiyaç duyar? Yakın zamana kadar, bu varyasyonun neden mevcut olduğu hakkında çok az şey biliniyordu.

Amerika’dan araştırmacılar yaptıkları yeni bir çalışmada, bu soruya cevap aradılar. Araştırmacılar, neden bazı kişilerin diğerlerine göre daha fazla uykuya ihtiyaç duyduklarını belirleyen mekanizmaları ele aldılar. Uyku varyasyonuna neden olabilecek genleri tespit etmeyi amaçladılar. Çalışmada bir meyve sineği (Drosophila melanogaster) popülasyonu modeli kullandılar.

Uzun ve Kısa Uyuyan Sinekler

Meyve sineklerinin 13 kuşağını seçici olarak yetiştirerek uzun uyku uyuyanlar (günde 18 saat) veya kısa uyku uyuyanlar (günde 3 saat) elde ettiler. Böylece, sinek genetik kodunu eklemeden, çıkartmadan veya karıştırmadan, farklı uyku alışkanlıklarına sahip suşlar üretmeyi başardılar. Ardından, iki suş arasında ayrılan allel frekanslarını ve mutasyon ve eksiklik testi ile doğrulanmış genleri ve genomik bölgeleri tanımlamak için deneysel ıslahın yedi kuşaktan tüm genom dizilerini analiz ettiler. 80 gen boyunca toplam 126 fark ortaya çıkarıldı. Bu genler hayati gelişimsel ve hücre sinyal yolaklarına geniş bir yelpazede dahil oluyordu ve bazılarının beyin gelişimi, hafıza ve öğrenme süreçlerine dahil olduğu biliniyordu. Uzun veya kısa uyku uyuyanların yaşam süreleri, kontrollerden anlamlı derecede farklılık göstermedi ve bu, aşırı derecede uzun veya kısa uyuyan olmanın fizyolojik sonuçlarının az olduğunu düşündürüyordu.

Araştırmacılar, doğada bulunan genetik materyali kullanarak uzun ve kısa uyku uyuyan sinekler ürettiklerini belirttiler. Uyku sürecine çok sayıda genin dahil olduğuna, doğal popülasyondaki uyku süresinin çok çeşitli biyolojik süreçlerden etkilenebileceğine ve bu nedenle uyku amacının anlaşılmasının çok zor olduğuna dikkat çektiler. İnsan popülasyonlarını kullanarak yapılan ek araştırmalarda, uyku ile ilgili daha fazla bilgi sağlanabileceğini aktardılar.