
Beynimiz metabolizma için önemli olan birçok mekanizmayı kontrol etmektedir. Bunların arasında beslenme ve uyku da bulunmaktadır. Ancak beynin bu mekanizmaları kontrol ederken temelde nasıl bir rol oynadığı ise tam olarak aydınlatılamamıştır.
Beynin kontrol mekanizmalarından klasik olarak bilinenler nöropeptidlerin dolaşım sistemine salgılandığı nöroendokrin kontrol veya beynin kilit bazı bölgeleri arasında iletişimin kurulduğu sinaptik kontrol sayılabilir. Şimdi yeni bir çalışmada elde edilen bulgulara göre melanin konsantre eden hormon (MCH) üzerine yeni bir kontrol edici mekanizma tanımlandı. Bu mekanizmada MCH beyin omurilik sıvısı aracılığıyla nöronlarda birikerek yeme alışkanlıklarını tetiklemektedir.
Araştırma ekibi daha önce yaptıkları çalışmada yeme alışkanlıklarını nöropeptidlerin nasıl etkilediğini araştırmıştı. Bu araştırmalarda beyindeki bazı bölgelerdeki reseptörlerin bu peptidler tarafından etkilenmediğini tespit ettiler. Bu yüzden beyin boşluklarında bulunan beyin omurilik sıvısının bu nöropeptidlerden bazıları için aktif sinyal yolağı olabileceğini düşündüler.
MCH Biriktikçe Yeme İsteği Artıyor
İlk olarak bir fare modeli kullanan araştırmacılar MCH’nin beyin omurilik sıvısında birikip birikmediğini tespit etmeye çalıştılar. Bu araştırmalarının sonucunda gördüler ki MCH üreten nöronların üçte biri direk olarak beyin omurilik sıvısı ile ilişki halindedir.
Araştırmacılar, MCH üreten nöronları aktive eden araştırma ekibi beyin omurilik sıvısında daha fazla MCH biriktiğini tespit ettiler. Bunun yanı sıra artan MCH miktarının farelerin daha fazla yemek yemesine de yol açtığını gördüler.
Bunu takiben beyin omurilik sıvısındaki MCH’ı özel olarak bağlayan bir antikor kullanan araştırmacılar, MCH miktarı azaldıkça farelerin daha az yemek yediğini tespit ettiler. Tüm bu bulgular bir arada düşünüldüğü zaman beyin omurilik sıvısındaki MCH’nin normal gıda tüketimi için önemli bir yolak olduğu düşünülmektedir.
Araştırmacıların bir sonraki hedefi yemek tüketimini etkileyen oreksin, oksitosin ve GLP-1 gibi diğer nöropeptidlerin beyin omurilik sıvısı sinyali üzerinde olası etkilerini tespit etmek olacak.
Noble, E. E. et al. Control of feeding behavior by cerebral ventricular volume transmission of melanin-concentrating hormone. Cell Metab. https://doi.org/10.1016/j.cmet.2018.05.001 (2018)
+ Tüm Referansları Göster