
Beyin atrofi değerlendirmesi, nörodejenerasyon ve engellilik ilerlemesi ile ilişkisi nedeniyle multipl sklerozda (MS) önemli bir biyolojik belirteçtir. Beyin atrofisi hastalıkta erken dönemde gelişir, doğal seyri boyunca devam eder. Lezyon yükünden kısmen bağımsızdır, normal yaşlanma ile karşılaştırıldığında daha hızlıdır ve fiziksel ile bilişsel engelliliğin ilerlemesinin öngörücüsüdür. Bu nedenle, MR görüntüleme ile beyin atrofi ölçümleri, hastalık modifiye edici tedavinin etkisini belirlemek için önemli bir biyolojik belirteç olarak birçok faz 3 klinik çalışmaya dahil edilmiştir.
Günümüzde beyin atrofi değerlendirmesinin, klinik rutine dahil edilmesi ve bireysel hasta tedavisinin izlemine dahil edilmesinin çok önemli bir gereksinim olduğuna ilişkin kanıtlar artmaktadır. Daha kişiselleştirilmiş, hasta merkezli tedavi seçimlerinin yapıldığı hastalık modifiye edici tedavinin, beyin atrofisi üzerindeki etkisinin izlenmesine duyulan ilgi ve ihtiyaç da bulunmaktadır. Bununla birlikte, klinik bir rutinde beyin atrofisinin ölçülmesinde sayısız zorluk vardır. Zamanla beyin hacmindeki değişimlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi için hastaların görüntülemesinin aynı tarayıcı ile yapılması gerektiği iyi bilinmektedir. Ancak klinik rutinde bu çok zordur. Şu anda, gerçek dünyadaki bir ortamda beyin atrofisinin ölçülmesinin fizibilitesini ve klinik sonuçlarla ilişkisini araştıran uzun dönem, büyük bir kohort çalışması yoktur.
Yapılan yeni bir çalışmada, 5 yıl boyunca klinik bir rutinde takip edilen MS ve klinik izole sendromlu hastalardan oluşan büyük bir kohortta, beyin atrofi ölçümünün ve engellilik ilerlemesi ile ilişkisinin fizibilitesini araştırmak amaçlandı.
Lateral Ventrikül Değerlendirilmeli
Araştırmacılar, retrospektif olarak 1514'ü MS’li, 137'si klinik izole sendromlu ve 164'ü sağlıklı birey olmak üzere toplam 1815 kişiyi değerlendirdiler. Analize dahil edilen 11.794 MRG beyin taramasından 843 MRG 3T ve 3371 MRG 1,5T tarayıcıda gerçekleştirilmişti. Tüm hastalara çalışmanın tüm zaman noktalarında 3D T1WI ve T2-FLAIR muayeneleri yapıldı. Tüm beyin hacmi değişiklikleri, 3D T1WI üzerinde SIENA / SIENAX kullanılarak yüzde beyin hacmi değişimi / normalize beyin hacmi değişimi ve T2-FLAIR üzerinde ise NeuroSTREAM kullanılarak yüzde lateral ventrikül hacmi değişimi ile ölçüldü.
Protokol değişiklikleri, düşük tarama kalitesi, artefaktlar ve anatomik varyasyonlar nedeniyle, yüzde beyin hacmi değişikliği katılımcıların %36,7'sinde, normalize beyin hacmi değişiminin yüzdesi %19,2'sinde ve lateral ventrikül hacmindeki değişimin yüzdesi %3,3’ünde başarısız oldu. Yıllık beyin hacmi değişiklikleri, MS ile sağlıklı bireyler arasında beyin volümü değişimi yüzdesi, normalize beyin hacmi değişimi yüzdesi ve lateral ventrikül hacmi değişimi yüzdesi açısından anlamlı derecede farklıydı. MS'li hastalarda, karışık etkiler modeli analizi, engellilik ilerlemesinin, yüzde beyin hacmi değişikliği ve normalize edilmiş beyin hacmindeki %21,9'luk bir yıllık düşüş ve lateral ventrikül hacmindeki %33'lük bir artışla ilişkili olduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, tüm beyin hacmi ölçümlerinin, MS ve sağlıklı bireylerde farklılaştığını ve engellilik ilerlemesi ile ilişkilendirildiğini, bununla birlikte lateral ventrikül hacmi değerlendirmesinin en uygun olanı olduğunu belirttiler.
Ghione et al. Brain Atrophy Is Associated with Disability Progression in Patients with MS followed in a Clinical Routine, AJNR Am J Neuroradiol 39:2237– 42 Dec 2018.
+ Tüm Referansları Göster