Beynimiz İşlenmiş Gıdaları Tercih Ediyor

Araştırmacılar, sadece yağ veya sadece karbonhidrat içeren gıdalardan ziyade beynin ödül merkezinin hem yağ hem de karbonhidrattan yüksek olan gıdalara değer verdiğini gösterdiler. 206 yetişkin üzerinde yapılan araştırma, bu tür gıdaların vücudumuzun gıda tüketimini yöneten doğuştan gelen sinyallerden faydalandığı fikrini desteklemektedir.

Gıdaların besin değeri ile olan ilişkisini düzenleyen biyolojik süreç, organizmaların uyumlu kararlar verebilmeleri için bir yiyeceğin değerini dikkatli bir şekilde tanımlamak için gelişti. Örneğin, tükettiği gıdanın az enerji sağlaması durumunda, bir farenin açıkta koşma ve kendini yırtıcıya gösterme riskiyle karşı karşıya kalmaması gerekir.

Çalışmaya dahil edilen katılımcılara, çoğunlukla yağ, çoğunlukla şeker ve yağ+karbonhidrat kombinasyonunu içeren alışıldık aperatiflerin fotoğrafları gösterilirken beyin taramasından geçirildiler.

Sadece ilk tercih ettikleri yiyecekleri alabilecekleri sınırlı miktarda para harcayabildiklerinde, katılımcılar yağ ve karbonhidratları birleştiren yiyecekler için daha fazla ödeme yapmaya istekliydi. Dahası, yağ-karbonhidrat bileşimi, beyindeki ödül merkezindeki nöral devreleri, en sevilen yiyeceklerden daha fazla, potansiyel olarak daha tatlı ya da daha enerji yoğun bir gıda ya da daha büyük bir porsiyondan da daha fazla çalıştırdı.

İşlenmiş Gıdaları Daha Fazla İstiyoruz

Araştırmacılar, avcı-toplayıcı atalarımızın çoğunlukla odunsu bitkileri ve hayvan etlerini yediklerini belirtti. Doğada, yağ ve karbonhidrat yüksek gıdalar çok nadirdir ve metabolizmayı yavaşlatan liflere sahip olma eğilimindedir. Buna karşılık, işlenmiş gıdaların yüksek yağ ve yüksek karbonhidratlı yüklere sahip olması çok yaygındır.

Bitki ve hayvanların evcilleştirilmesinden ve yaklaşık 12.000 yıl önce tahıl ve süt üretiminin gelişmesinden sonra, yağ ve karbonhidratları birlikte tüketme fırsatları artmış olsa da, 11 gram yağ ve 17 gram karbonhidrat içerebilen donut gibi işlenmiş gıdalara sadece 150 yıldır ulaşabiliyoruz.

Bilim adamları, geçmiş deneyimlerimizin, karbonhidratların besleyici özellikleri ile beyindeki dopamini, henüz bilinmeyen bir metabolik sinyal yoluyla serbest bıraktığına inanıyorlar. Bu tür sinyaller ne ve ne kadar yediğimizi düzenlemeye yardım ediyor gibi görünüyor.

Araştırmacılar, yağ ve karbonhidrat sinyal yollarının eşzamanlı aktivasyonunun, insan fizyolojisinin işlemek için evrimleşmediği bir etki başlattığını öne sürüyorlar. Bu öneriye uygun olarak, tek başına yağa veya karbonhidratlara erişimine izin verilen kemirgenler, toplam günlük kalori alımını ve vücut ağırlığını tek başına düzenler. Fakat yağ ve karbonhidratlara sınırsız erişim verildiğinde, hızla kilo alırlar.