
Bipolar bozukluğun erken belirtileri, daha çok semptomlardan veya duygudurum bozukluklarıyla ilişkili diğer özelliklerden oluşan nispeten karakteristik bir "homotipik" patern halinde görülebilir; veya anksiyete ve yıkıcı davranış da dahil olmak üzere diğer semptomların bulunduğu bir "heterotipik" patern de oluşabilir.
Farklı Semptom Paternleri, Bipolar Bozukluk Riski İçin Farklı Etkiler
Yeni bir çalışmada araştırmacılar, prodromal semptomlar ve bipolar bozukluğun daha sonraki gelişimi için risk faktörleri ile ilgili 39 çalışmadan elde edilen verileri inceledi ve analiz etti. Analizleri, bipolar bozukluk tanısı konmadan önce erken belirtilere ve risk faktörlerine ilişkin verilerin toplandığı prospektif çalışmaların yüksek kalitede kanıtlarına odaklandı.
Mani ya da hipomaninin başlangıcında da görüldüğü gibi, erken depresyon ya da diğer semptomlar, bazen bipolar bozukluk gelişiminden yıllar önce gelmektedir. Bununla birlikte, bipolar bozukluğa prodromal evresi sırasında tanı koymak oldukça zordur.
İncelenen kanıtlar, daha sonra bipolar bozukluğun gelişimini öngören erken semptomlar hakkında iki paterni ortaya çıkarıyor. Yazarlar, homotipik semptomların "düşük duyarlılık" taşıdıklarını, yani bu ruhsal belirtilere sahip olan gençlerin çoğunun daha sonra bipolar bozukluk geliştirmediğini belirtti. Bununla birlikte, bu belirti paterni orta ila yüksek özgünlüğe sahipti ve bipolar bozukluk geliştirmeye devam eden birçok hastada homotipik semptomlar ortaya çıkmaktaydı.
Heterotipik desen ise, erken anksiyete ve dikkat veya davranış bozuklukları gibi prodromal semptomların diğer tiplerinden oluşuyordu. Bu model düşük duyarlılık ve özgüllüğe sahiptir: Bu belirtilere sahip nispeten az sayıda hasta bipolar bozukluk geliştirirken, heterotopik belirtileri olmayan birçok genç insanda bipolar bozukluk gelişir.
Çeşitli Risk Faktörleri İlişkili Bulundu
Çalışma bulguları, preterm doğum, kafa travması, ilaç maruziyeti (özellikle kokain), fiziksel veya cinsel taciz ve diğer stres biçimlerini de içeren birçok başka faktörü bipolar bozukluk geliştirme riskiyle ilişkilendirdi. Bununla birlikte, bu risk faktörlerinin çoğunda hem duyarlılık hem de özgüllük düşüktür.
Daha ileri çalışmalarla, prodromal semptomların ve risk faktörlerinin kalıpları, bipolar bozukluk geliştirecek genç kişileri tanımlamak için yeni yaklaşımlara yol açabilir ve erken tedaviden fayda sağlayabilir. Araştırmacılar, tahmin faktörünün, tek tahmin edici değil, çoklu risk faktörlerinin kombinasyonlarıyla daha da yüksek olabileceğini belirtti.
Marangoni C et al. Clinical and Environmental Risk Factors for Bipolar Disorder. Harvard Review of Psychiatry, 2018; 26 (1): 1 DOI: 10.1097/HRP.0000000000000161
+ Tüm Referansları Göster