COVID-19 Pandemisi Sırasında Grip Olgularının Azalmasının Ardından Uzmanlar Bu Grip Mevsiminin Nasıl Geçeceğini Merak Ediyor

Korkulan 'ikiz pandemi' -COVID-19 ve grip – geçtiğimiz sene gerçekleşmeyerek sağlık çalışanları ve hastane yöneticilerinin rahatlamasına yol açarak Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) ve dünya çapında grip vakaları ve ölümleri benzeri görülmemiş düzeye düşmüştür.

3 Ekim 2020 ve 24 Temmuz 2021 arasında Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) gönderilen 1,3 milyon örnekten 2136'sında influenza virüsü saptanırken, CDC verilerine göre 748 ölüm nedeni influenza olarak kodlanmıştır.

Philadelphia Çocuk Hastanesi Aşı Eğitim Merkezinden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Paul Offit bir röportajda tipik bir grip mevsiminde ABD’de 75 ila 150 çocuğun grip nedeniyle öldüğünü, son grip mevsiminde ise bu nedenle 1 çocuğun öldüğünü belirtmiştir.

Bir CDC sözcüsü gönderdiği elektronik postada, ABD'de gripten ölümlerin muhtemelen önceki yıllarda olduğu kadar fazla olduğunu belirterek, grip nedenli ölümlerin tümünün CDC'ye bildirilmediğini ve griple ilgili komplikasyonlara bağlı ölümlerin tümünün ölüm belgelerine işlenmediğini ifade etmiştir. Ancak bu, 2020-2021 grip sezonu ile önceki yıllar arasındaki göze çarpan farkı açıklamakta yetersiz kalmaktadır. CDC tahminlerine göre, 2019-2020 grip sezonunda ABD'de 38 milyondan fazla insan gribe yakalanıp bunların yaklaşık 22.000'i hayatını kaybetmiştir.

6 Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) grip iş birliği merkezinden biri olan St. Jude Çocuk Araştırma Hastanesinden virolog Dr. Richard Webby, bir röportajda JAMA dergisine Batı Afrika gibi birkaç yer dışında, geçtiğimiz sonbahar ve kış aylarında hiçbir yerde gribe rastlanmadığını söylemiştir.

Bu grip mevsimine ilişkin olası senaryoları düşünürken dikkate alınması gereken faktörler; COVID-19 pandemisinin şiddeti, SARS-CoV-2 önlemlerinin düzeyi ve aşıların toplumdaki influenza virüsleriyle ne kadar eşleşeceğidir.

Grip sezonunun maskesini düşürmek?

Vanderbilt Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden, enfeksiyon hastalıkları ve sağlık politikaları profesörü Dr. William Schaffner 'COVID-19 pandemisi sırasında grip vakalarının beklenmedik sevindirici düşüşü, maske ve sosyal mesafenin çok etkili olduğunu gösterdi' demiştir.

Schaffner; maske takma, sosyal mesafe ve el yıkamaya ek olarak, çoğu uluslararası seyahatin durdurulması ve birçok ülkede 'grip virüsünün yayılmasındaki en önemli bileşen' olan çocukların bir araya gelmemesi bu sonucu doğurdu diye yorumlamıştır. 'Hepimiz işe ve okula geri döndüğümüze göre grip virüsünün bu sonbaharda eskisi gibi yayılacağını tahmin ediyoruz' diye eklemiştir.

En iyi ve en kötü durum senaryosu

Grip konusunda çalışan herhangi birinden gribi tek kelime ile tanımlamasını isterseniz muhtemelen "öngörülemez yanıtını verecektir.

Geçmiş grip mevsimleri hiçbir modele uymamıştır. DSÖ İnfluenza hazırlık ve müdahale birimi şefi Ann Moen bir röportajda, 'Çok hafif geçmiş bir sezonun ardından tahmin yapmak çok zor. Ancak daha ağır bir sezon geçieceğimizi söylemek mantıksız olmaz. Tamamen açılan bazı yerlerin son 18 aydaki toplum bağışıklığı kaybı nedeniyle grip virüsüne karşı savunmasız olacağını düşünüyorum.' diye belirtmiştir.

Webby, tipik bir sezonda dünya nüfusunun %10 ila %30'unun gribe maruz kaldığını ekleyerek 2 sezondur bağışıklığı olmayan insan sayısı düşünüldüğünde öngörünün güçleştiğini söylemiştir.

İspanya'dan araştırmacılar yakın zamanda yayınlanmış bir makalede 'Dolaşımda olmayan patojenlere karşı sürü bağışıklığı azalabilir. Bu da yakında daha şiddetli ve uzun süreli bir epidemiye yol açabilir.' diye belirtmiştir.

Grip virüsleri düzenli olarak mutasyona uğrar, bu nedenle - en azından şimdilik - aşılar her yıl güncellenmektedir. DSÖ, gözetim verilerine dayanarak her yıl Şubat ayında kuzey yarımkürenin yaklaşan grip mevsimi için 4 aşı virüsünü önermektedir.

Pandemi çoğu ülkede 2021 başlarında toparlansa da grip virüsü izlemini olumsuz etkilemiştir. 1 Eylül 2020'den 31 Ocak 2021'e kadar 139 ülke veya bölge DSÖ küresel grip izlem platformu FluNet'e veri bildirmiştir. Ancak DSÖ 2021-2022 kuzey yarımküre grip aşısı önerileri daha önceki yıllara göre daha az veriye dayanmaktadır.

Moen, 'Elbette, karar vermek için olabildiğince çok virüs örneği istersiniz ama yalnızca elinizde olanlarla bir karar verebilirsiniz.' diye belirtmiştir.