
İnsanlık, doğan tüm insanların önemli bir bölümünü öldürebilecek kapasitede patojenlerin ortaya çıkmasıyla sürekli bir tehdit altındadır. Son yıllarda SARS, MERS, Hendra, Nipah ve Ebola dahil olmak üzere akut virüs enfeksiyonlarından kaynaklanan birçok zorluk görülmüştür. Neyse ki, hepsi yerel olarak kontrol altına alınabilmiştir. Yeni betakoronavirüs SARS CoV-2 (CoV-2) için muhtemel olduğu gibi, virüs evrimi ve konakçı bağışıklığının ve direncinin artması nedeniyle hastalık şiddetinde olası değişikliklerle birlikte endemikliğe ve devam eden dolaşıma geçişi anlamamız ve planlamamız gerekmektedir.
CoV-2, COVID'ye neden olan yeni ortaya çıkan bir virüs olmakla birlikte yüksek bir temel üreme sayısına sahiptir. Bu, enfeksiyonun asemptomatik aşamasında bulaşabildiğinden her ikisinin de kontrol edilmesini zorlaştırmaktadır. Bununla birlikte bilim insanları, mevcut salgın için gelecekteki senaryolara ipuçları sağlayabilecek, bilinen insan bulaşma zincirlerine sahip altı başka koronavirüs olduğunu belirtmişlerdir. Dünya çapında endemik olarak dolaşan dört insan koronavirüsü (HCoV) bulunmakla birlikte bunların sadece hafif semptomlara neden oldukları ve önemli bir halk sağlığı yükü oluşturmadıkları bildirilmiştir. Diğer iki HCoV suşu, SARS CoV-1 ve MERS, son yıllarda ortaya çıkmış ve COVID-19'dan daha yüksek vaka ölüm oranlarına (CFR'ler) ve enfeksiyon ölüm oranlarına (IFR'ler) sahip olmalarına karşın sınırlanmış ve asla geniş çapta yayılmamıştır.
Araştırmacılar yeni ortaya çıkan HCoV'lerin hem bulaşma hem de hastalık şiddetindeki potansiyel değişikliklerini endemikliğe geçiş yoluyla keşfetmek için bir model önerdiklerini belirtmişlerdir. Çalışmada CoV-2'ye odaklandıklarını ve ortaya çıkan koronavirüsler için sonuçların SARS ve MERS'e daha benzer şekilde nasıl farklı olacağını tartıştıklarını bildirmişlerdir. Hipotezin, tüm HCoV'lerin benzer özelliklere sahip bağışıklığı ortaya çıkardığı ve mevcut akut halk sağlığı sorununun, daha önce maruz kalmamış daha yaşlı yaş gruplarının şiddetli hastalığa en açık olduğu immünolojik açıdan naif bir popülasyonda salgının ortaya çıkmasının bir sonucu olduğu belirtilmiştir. SARS-CoV-2 benzeri özelliklere sahip bir virüsün, yaşa bağlılık da dahil olmak üzere, endemik bulaşması için nicel bir model geliştirmek ve endemik HCoV'ler için immünolojik ve epidemiyolojik parametre tahminleri kullanılmıştır.
İmmünolojik ve epidemiyolojik verilerin analizi
Araştırmacılar modellerinin, farklı oranlarda azalan bağışıklık etkinliğini tespit edebilmek için açık bir şekilde üç ayrı ölçüyü dikkate aldığını belirtmişlerdir. Aşı modelleme literatüründeki fikirlere dayanarak, bağışıklığın üç şekilde koruma sağlayabileceği bildirilmiştir. Bilim insanları, en sağlam haliyle sterilize edici bağışıklığın patojenin kopyalanmasını önleyebileceğini, böylece konakçının yeniden enfeksiyona dirençli olmasının sağlayabileceğini belirtmişlerdir. Callow'un deneysel çalışması, yeniden enfeksiyonun bir yıl içinde mümkün olduğunu göstermesine rağmen, yeniden bulaşma üzerine semptomlar hafif olmakla birlikte virüsün daha hızlı temizlendiği gözlemlenmiştir. Endemik insan koronavirüsleri hakkındaki immünolojik ve epidemiyolojik verileri analizi, enfeksiyonu bloke eden bağışıklığın hızla azaldığını ancak hastalığı azaltıcı bağışıklığın uzun ömürlü olduğunu göstermiştir. Araştırmacılar bu bağışıklık bileşenlerini içeren modellerinin, hem CoV-2'nin mevcut şiddetini hem de HCoV'lerin iyi huylu doğasını özetleyerek, endemik faza ulaşıldığında ve birincil maruziyet çocuklukta olduğunda, CoV-2'nin soğuk algınlığından daha öldürücü "olmayabileceğini düşündürdüğünü belirtmişlerdir.
Çocuklarda ciddi hastalığa neden olan yeni ortaya çıkan bir koronavirüs için farklı bir sonuç öngörülmektedir. Çalışmanın bu sonuçları, pandemik aşı uygulaması sırasında davranışsal sınırlamanın önemini güçlendirirken, araştırmacıları endemik aşamada devam eden aşılamaya yönelik senaryoları değerlendirmeye sevk etmektedir.
Lavine JS, Bjornstad ON, Antia R. Immunological characteristics govern the transition of COVID-19 to endemicity. Science. 2021 Feb 12;371(6530):741-745. doi: 10.1126/science.abe6522. Epub 2021 Jan 12. PMID: 33436525.
+ Tüm Referansları Göster