COVID Sonrası Yaşanan Durumlar

COVID-19'a yakalanan çoğu insan hastalıktan haftalar ila aylar sonra iyileşse de, bazıları için bu geçerli olmuyor. CDC ve dünyanın dört bir yanındaki uzmanlar, COVID-19'a dair kısa ve uzun vadeli sağlık etkileri, kimlerin etkilendiği ve nedenini öğrenmek için çalışıyor. CDC, COVID-19'a neden olan virüs bulaştıktan sonra dört haftadan fazla süren sağlık sorunlarını tanımlamak için "COVID sonrası koşullar" terimini kullanmaya başladı.

Uzmanlar, bazı kişilerin neden veya ne sıklıkla COVID sonrası durumları yaşadıklarını bilmiyorlar. Diğer bulaşıcı hastalıklar da çeşitli nedenlerle uzun süreli semptomlara neden olabilir. Bazı COVID sonrası koşullar, diğer bulaşıcı hastalıklarda görülenlere benzer olabilir ancak diğer bulaşıcı hastalıklar daha spesifik olabilir. Bazı COVID sonrası durumlar, diğer sağlık sorunlarının neden olduğu semptomlara benzer semptomlar içerir. Bilim adamları, COVID sonrası durumların nedenlerini aktif olarak araştırıyorlar.

COVID Sonrası Durumların Türleri

Uzayan COVID

Uzayan COVID, COVID-19'a neden olan virüsle ilk kez enfekte olduktan sonra haftalar veya aylar sürebilen veya enfeksiyondan haftalar sonra ortaya çıkabilen bir dizi semptomdur. Uzayan COVID, hastalık hafif olsa veya semptomları olmasa bile, COVID-19'u olan herkesin başına gelebilir. Uzayan COVID'i olan kişiler, aşağıdaki semptomların farklı kombinasyonlarını yaşadıklarını bildiriyorlar:

• Yorgunluk
• Düşünme veya konsantre olma zorluğu (bazen "beyin sisi" olarak anılır)
• Baş ağrısı
• Koku veya tat kaybı
• Ayakta dururken baş dönmesi
• Kalp çarpıntısı
• Göğüs ağrısı
• Nefes almada güçlük veya nefes darlığı
• Öksürük
• Eklem veya kas ağrısı
• Depresyon veya kaygı
• Ateş
• Fiziksel veya zihinsel aktivitelerden sonra kötüleşen semptomlar

COVID-19'un Çoklu Organ Etkileri

Çoklu organ etkileri, kalp, akciğer, böbrek, deri ve beyin fonksiyonları dahil olmak üzere vücut sistemlerinin hepsini olmasa da çoğunu etkileyebilir. Çoklu organ etkileri, multisistem enflamatuar sendrom (MIS) ve otoimmün koşullar gibi COVID-19'dan sonra meydana gelen koşulları da içerebilir. MIS, farklı vücut kısımlarında şişliklerin görülebildiği bir durumdur. Otoimmün koşullar, bağışıklık sisteminiz yanlışlıkla vücudunuzdaki sağlıklı hücrelere saldırdığında ve vücudun etkilenen bölgelerinde ağrılı şişmeye neden olduğunda ortaya çıkar.

Çoklu organ sistem etkilerinin ne kadar süreceği ve etkilerinin kronik sağlık koşullarına yol açıp açmayacağı bilinmemektedir.

COVID-19 Tedavisinin veya Hastaneye Yatışın Etkileri

COVID sonrası durumlar, COVID-19 tedavisinin veya hastaneye yatırılmanın uzun vadeli etkilerini de içerebilir. Bu uzun vadeli etkilerden bazıları, diğer solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle hastaneye yatışın etkilerine benzerlik gösterebilir.

COVID-19 tedavisinin ve hastaneye yatmanın etkileri, kritik bir hastalıktan sonra kalan sağlık etkilerini ifade eden yoğun bakım sonrası sendromu (PICS) de içerebilir. Bu etkiler, şiddetli zayıflık ve travma sonrası stres bozukluğunu (PTSD) içerebilir. PTSD, çok stresli bir olaya uzun vadeli reaksiyonları içerir.

Tedavi

COVID sonrası durumları yönetmeye yardımcı olmanın yolları vardır. Bu semptomları olan birçok hasta zamanla iyileşmektedir. COVID sonrası bir rahatsızlığınız olduğunu düşünüyorsanız, belirtilerinizi yönetme veya tedavi etme seçenekleri öğrenmek için sağlık uzmanınızla görüşün.

Bu uzun vadeli komplikasyonları önlemenin en iyi yolu elbette COVID-19'u önlemektir.

COVID-19 ve Aşılama

CDC, COVID-19'a sahip olup olmadıklarına bakılmaksızın kişilerin aşılanmasını önermektedir.

Medya makaleleri, uzayan COVID'li bazı kişilerin aşılandıktan sonra semptomlarının düzeldiğini söylese de, aşılamanın COVID sonrası durumlar üzerindeki etkilerini belirlemek için çalışmalara ihtiyaç vardır.

CDC çalışmaları
CDC, bu uzun vadeli etkilerin ne kadar yaygın olduğunu, onların en çok kimde görüldüğünü ve semptomların sonunda çözülüp çözülmediğini belirlemek için çalışmaya devam ediyor. COVID sonrası koşulları daha fazla araştırmak için uzun yıllık çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmalar, COVID sonrası koşulları daha iyi anlamamıza ve bu uzun vadeli etkilerle hastaları nasıl tedavi edeceğimizi anlamamıza yardımcı olacaktır.