D Vitamini Tip 1 Diyabet İçin Koruyucu mu?

Tip 1 diyabet, vücudun, kan şekeri seviyelerini düzenleyen hormon olan insülini yeterli miktarda üretmediği bir durumdur. Adacık otoimmünitesi, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla pankreasın insülin üreten hücrelerine saldırdığı ve tip 1 diyabet oluşturduğu bir süreçtir. Tip 1 diyabette bağışıklık sistemi, adacıklar olarak adlandırılan Langerhans adacıkları adı verilen pankreatik hücrelere saldırır. Bunlar, beta hücreleri içeren, işlevleri kandaki glikozu saptamak ve gerektiğinde serbest bırakmak olan hücre kümeleridir. Adacıklara karşı verilen bağışıklık saldırısı sonucunda, beta hücreleri, yeterli miktarda insülin üretmede başarısız olur ve kan glikoz düzeylerinin çok yüksek olmasına neden olur. Tip 1 diyabet her yaşta ortaya çıkabilirken, en sık çocukluk çağında görülür. Önceki araştırmalar düşük D vitamini seviyelerinin tip 1 diyabet riskini artırabileceğini göstermiştir. Bilim adamları vitamin seviyesinin yüksek olmasının tip 1 diyabete karşı koruyucu bir etkiye sahip olup olmayacağını araştırmış ancak çalışmalarının sonuçları çelişkili çıkmıştır.

D Vitamini ile Diyabetten Nasıl Koruyor?

Bir grup araştırmacı, D vitamini ve tip 1 diyabet arasındaki ilişki hakkında daha fazla bilgi edinmek için bir çalışma yaptılar. Spesifik olarak, çocukluk çağındaki vitamin D seviyelerinin adacık otoimmünitesini (IA) etkileyip etkilemediğini araştırdılar. ABD ve Avrupa'da 6 bölgede, tip diyabet (T1D) genetik riski artmış 8676 çocuğu izlediler. Her çocuktan bebeklikten itibaren 3-6 ayda bir, 4 yıla kadar süreyle kan numuneleri aldılar. Bu numuneleri, D vitamini düzeylerini ve adacık otoimmünitesini saptamak için kullandılar. IA'yi, 2 veya daha fazla ziyarette en az bir otoantikor (GADA, IAA veya IA-2A) için pozitiflik olarak tanımladılar. Adacık otoimmünitesi gelişen toplam 376 çocuk ve bu çocukların D vitamini seviyelerini, durumu geliştirmeyen 1,041 çocuğunkiyle karşılaştırdılar.

Araştırmacılar, D vitamini reseptör geninde bir varyanta sahip olan çocuklar arasında, bebeklik döneminde ve çocukluk çağında daha yüksek D vitamini seviyelerinin, adacık otoimmünitesi geliştirme riskinde azalma ile ilişkili olduğunu buldular. Araştırmacılar yaptıkları çalışmanın, yüksek D vitamini seviyeleri ile adacık otoimmünitesi riskinin azalması arasındaki nedensel ilişki ve etkiyi ispatlamadığını bunun için daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğunu belirttiler.