Dikkat Dağıtıcılar Göz Ardı Edildiğinde Görsel Arama Performansı Gelişiyor

İnsanlar bir şey ararken ne aradıklarını bildiklerinde, aradıkları şeyi daha hızlı bulabiliyorlar. Yeni yapılan bir çalışmaya göre ise, ne aramadığını bilmek de aynı derecede yardımcı oluyor.

Daha önce yapılan çalışmalarda ilgisiz bilginin göz ardı edilmeye çalışılmasının insanları yavaşlattığı gösterilmişken, John Hopkins Üniversitesinden araştırmacılar insanların göz ardı edebileceklerini öğrenmeleri için zaman verildiğinde, daha hızlı ve daha etkili bir biçimde araştırdıklarını buldular.

Araştırmacılar radyolog ve hava alanı bagaj kontrol görevlileri gibi profesyonel tarayıcılar için dikkat dağıtıcı verilerin göz ardı edilmesinin görsel arama performanslarını geliştirdiğini belirttiler. Yaptıkları çalışmanın görsel aramaya dayanan mesleklerde gelecekteki eğitim programları ile potansiyel bir fayda sağlayabileceğini söylediler.

Araştırmacılar yaptıkları iki deneyde katılımcılardan, belirledikleri harfleri, bilgisayar ekranındaki harflerin arasından bulmalarını istediler. Katılımcılar farklı farklı renklerdeki harfler arasından büyük ‘B’ ya da ‘F’yi aradılar. Bazen belli bir renkteki harfleri bulmaları istenirken bazen renk belirtilmedi.

Katılımcılara belli bir renk verildiğinde tepkileri ilk seferde yavaştı fakat yaklaşık yüz kez pratik yaptıklarında, renk verilmeyen katılımcılara göre dikkat çekici düzeyde daha hızlı şekilde hedef harfleri buldukları görüldü. Çalışmada katılımcılara ne kadar göz ardı edilebilecek bigli verilirse hedeflerini o kadar hızlı buluyorlardı.

Araştırmacılar, başlangıçta dikkat dağıtıcıları önemsememeye çalışmanın insanları yavaşlattığını fakat zamanla kişilerin neyin dikkate değer olmadığını bilmelerinin daha etkili bir şekilde arama yapmalarına olanak sağladığını belirttiler.

Araştırmacılar göz ardı edebilme yeteneğinin dikkat kesilmede anahtar rol oynadığını söylediler.

Johns Hopkins’te psikoloji ve beyin bilimi profesörlerinden Howard Egeth dikkatin genellikle dünyadaki önemli objelerin işlenmesinin arttırılması gibi düşünüldüğünü belirtti. Rakip uyaranların ortasında sunulan uyaranlara karşı seçici yanıt konularında beyin aktivitelerini değerlendiren son dönemdeki bazı çalışmalar ile birlikte bu çalışmanın, bu rakip uyaranların aktif baskılanmasının öneminin altını çizmekte olduğunu söyledi.