Diyet ve Egzersiz Non-Alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığını Yönetmeye Yardımcı Olabilir Mi?

Amerikan Gastroenteroloji Derneği'nden klinik uygulama güncellemesi egzersiz, hipokalorik ve Akdeniz tarzı diyetin, non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) olan tüm hastalara fayda sağlayabilecek birinci basamak müdahaleler olmaya devam ettiğini göstermektedir. Falls Church, Va.'daki Inova Fairfax Tıp Kampüsü'nden Zobair M. Younossi, arkadaşları ile birlikte yaptığı açıklamada, kilo kaybının, hastalığın ilerlemesini tersine çevirme potansiyeli sağlayan, karaciğer yağında azalma ile ilişkili olduğunu belirtmiştir. Bir meta-analitik değerlendirme, NAFLD’nin dünya çapında bireylerin yaklaşık %25'ini etkilemesine rağmen, ilaçlar, bariatrik endoskopi ve cerrahinin, genellikle şiddetli obezite, komorbid diyabet veya non-alkolik steatohepatit (NASH) olan ve en az evre 2 fibrozlu hastaların alt grubu için ayrılmış, yaşam tarzı değişikliklerinin yönetim için temel taş olmaya devam ettiğini göstermiştir. Gastroenterology dergisinde yazan uzmanlar, klinik olarak önemli kilo kaybının tipik olarak günde 1.200-1.500 kilokalori hipokalorik diyet veya başlangıca göre 500-1.000 kilokalori/gün azalma gerektirdiğini belirtmişlerdir. Araştırmacılar taze sebzeler, meyveler, baklagiller, en az işlenmiş tam tahıllar, balık, zeytinyağı, kuruyemişler ve tohumlardan oluşan bir Akdeniz diyetinin önerildiğini çünkü antioksidan, anti-inflamatuar etkilerin NAFLD ilerlemesini yavaşlatabileceğini ifade etmişlerdir. Bu diyet tatlıları, rafine tahılları ve kırmızı ve işlenmiş etleri en aza indirmekte veya ortadan kaldırmaktadır. Meyveden alınan fruktoz, NAFLD ile ilişkili olmamasına karşın uzmanlar hastaların, viseral adipozite, insülin direnci, hepatik inflamasyon ve fibroz ilerlemesi ile bağlantılı olan ticari olarak hazırlanmış fruktozu çok az tüketmesi veya hiç tüketmemesi gerektiğini belirtmişlerdir. Klinik uygulama güncellemesine göre, diğer hipokalorik diyetler NAFLD tedavisinde rutin kullanımlarını desteklemek için yeterince çalışılmamıştır.

Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığında kilo kaybının etkisi

Yapılan çalışmalar, NAFLD'nin daha şiddetli formu olan ve siroz, hepatik dekompansasyon ve hepatoselüler karsinomdan kaynaklanan komplikasyonların neden olduğu önemli morbidite ve mortalite ile ilişkili olan NASH hastaları için kilo kaybının da büyük etkisi olduğunu göstermiştir. Güncellemede belirtilen 1. seviye kanıtlara göre, toplam vücut ağırlığının en az %5'ini kaybetmek hepatik steatozu azaltabilir, en az %7'sini kaybetmek NASH'ı çözebilir ve en az %10'unu kaybetmek hepatik fibrozu azaltabilir veya stabilize edebilmektedir. Yazarlar, kilo kaybının fibroz dahil olmak üzere NAFLD histolojisinin tüm yönlerini önemli ölçüde etkileyebilmesine karşın aşırı kilolu veya obez NAFLD olan hastalar için %10 toplam vücut ağırlığı kaybı hedefinin düşünülmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Yağ kaybı, yağsız NAFLD 'li hastalarda karaciğer histolojisini de iyileştirmekle birlikte bu kişiler için, %3 - %5 oranında toplam vücut ağırlığı kaybını hedefleyen hipokalorik bir diyet önerilmektedir. Bilim insanları aerobik egzersiz hipokalorik diyetten bağımsız olarak hepatik yağ seviyelerini düşürdüğü için, NAFLD 'li hastaların haftalık 150-300 dakika orta yoğunlukta egzersiz veya 75-150 dakika şiddetli aktivite rejimini düşünmeleri gerektiğini vurgulamışlardır. Klinik uygulama güncellemesi, klinisyenlerin şeker hastalığı, hipertansiyon ve obstrüktif uyku apnesi gibi yaygın NAFLD komorbiditelerini taraması ve agresif şekilde yönetmesi gerektiğini göstermiştir. Araştırmacılar bir arada metabolik rahatsızlıkları olan hastaların, kardiyovasküler hastalık için risk sınıflamasına tabi tutulması ve American College of Cardiology ve American Heart Association yönergelerine göre tedavi edilmeleri gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca araştırmacılar orta yoğunlukta egzersizin, sarkopeni yaşayan hastalara da fayda sağlayabileceğini ifade etmişlerdir.