
Egzersizin birçok sağlık yararı bilinmesine rağmen, bu yararların altta yatan mekanizmaları büyük ölçüde bilinmemektedir. Egzersiz sırasında dokulardan salınan dolaşım faktörlerinin, düzenli fiziksel aktivitenin bazı sağlık yararlarına aracılık ettiği öne sürülmüştür.
Kristin Stanford, Laurie Goodyear ve meslektaşları tarafından yapılan yeni araştırmalar, egzersizin insanlarda ve farelerde 12,13-dihidroksi-9Z-oktadekenoik asidin (12,13-diHOME) dolaşım seviyelerini artırdığını gösteriyor. 12,13-diHOME, metabolizmayı etkilemek için sinyal molekülleri olarak işlev gören adipoz dokudan salınan bir lipit sınıfı olan, lipokin grubuna aittir. Bu lipokin iskelet kaslarının yağ asidi oksidasyonunu ve alımını artırmasına neden olur.
Çalışmada, lipidomik analizler, orta yoğunlukta egzersizin erkek, kadın, genç ve yaşlılarda, dolaşımdaki 12,13-diHOME’da belirgin bir artışa neden olduğunu ortaya koydu. Ayrıca farelerde kahverengi yağ dokusunun (BAT), egzersiz sonrası 12,13-diHOME kaynağı olduğu da gösterildi.
Egzersizin lipokin seviyelerini düzenleyip düzenleyemeyeceğini ortaya çıkarmak için insan ve fare modeli çalışmaları yaptılar. Araştırmacılar, farklı aktivite düzeylerine (sedanterden aktif yaşam tarzlarına) sahip 39 sağlıklı genç ve yaşlı, erkek ve kadın gönüllüyü çalışmaya dahil ettiler. Orta-şiddetli egzersiz öncesi ve sonrası gönüllülerden alınan kan örnekleri üzerinde lipidomik analizler yapıldı. Araştırmacılar, cinsiyet, yaş veya aktivite seviyelerine bakılmaksızın akut egzersizin 12,13-diHOME plazma seviyelerini önemli ölçüde artırdığını gösterdiler.
Lipokin Aktivitesinde Artış
Daha sonra, insan çalışmasını bir fare modelinde uyarladılar ve farelerin de egzersiz sonrası 12,13-diHOME seviyesinin yüksek olduğunu gösterdiler. Önceki çalışmalarda, BAT'ın 12,13-diHOME kaynağı olduğu öne sürülürken, araştırmacılar farelerdeki intraskapüler BAT'ı cerrahi olarak çıkardılar. 12,13-diHOME'un egzersiz ile indüklenen artışı, bu farelerde sahte ameliyat olan farelerle karşılaştırıldığında azalmıştı ve bu BAT'ın 12,13-diHOME’un bir kaynağı olduğunu doğruluyordu.
Son olarak, araştırmacılar farelere bir yağ asidi ve 12,13-diHOME veya bir vasıta kontrolü enjekte ettiler. Kontrol grubuna göre 12,13-diHOME alan farelerde, yağ asidinin iskelet kası tutulumu arttı. Ayrıca, in vitro ortamda 12,13-diHOME ile inkübe edilen fare kas lifi kültürlerinde, mitokondriyal solunumun artmış olduğu gösterildi.
Bu veriler, lipokinlerin fiziksel egzersizle ortaya çıkan metabolik değişikliklere katkıda bulunabilecek yeni egzersiz uyarımlı dolaşım faktörleri olduğunu ortaya koydu.
Stanford, K. I. et al. 12,13-diHOME: an exercise- induced lipokine that increases skeletal muscle fatty acid uptake. Cell Metab. 27, 1111–1120 (2018)
+ Tüm Referansları Göster