
Multiple skleroz (MS) muhtemelen genetik duyarlılık ve çevresel faktörler arasındaki etkileşimin başlattığı santral sinir sisteminin (SSS) kronik ve engellilik yapıcı bir hastalığıdır. Tüm dünyada yaklaşık 2,5 milyon insan MS hastasıdır ve son verilere göre hastalığın insidansı ve prevelansı giderek artmaktadır. MS, SSS’de aralıklı fokal enflamasyon periyodları ile karakterizedir ve tekrarlayan-düzelen klinik seyir gösterir. Enflamasyon SSS boyunca aksonlarda transeksiyon ve demiyelizasyon ile sonuçlanır.
Hastalık modifiye edici ajanlar hastalık aktivitesi ve progresyonun düzeltilmesinde ilk basamak tedavidir. MS’de hastalık modifiye edici ajanların erken kullanılmaya başlanması MR’da tanımlanan lezyonların boyutu ve sayısında, klinik relaps ve hastalık progresyonunda azalma sağlar. Uzun dönemde, devam eden hastalık modifiye edici tedaviye rağmen relapslar meydana gelir, lezyonlar ve nörolojik bozukluklar ilerlemeye devam eder. Bu da MS’te hastalık modifiye edici tedavilere yardımcı diğer yaklaşımların üzerinde durulması gerektiğini işaret etmektedir.
MS’in semptomlarını yönetmekte ve yaşam kalitesini yükseltmekte fiziksel egzersiz gibi değiştirilebilir yaşam şekli faktörleri üzerinde durulmaktadır. Bazı araştırmacılar MS semptomlarını yönetmekte egzersizin tek başına en etkili non-farmakolojik yaklaşım olduğuna inanmaktadırlar. Bu konuda yapılan randomize kontrollü çalışmalarda elde edilen bazı kanıtlar mevcuttur.
Amerika’dan iki araştırmacı MS hastalık modifiye edici tedavi olarak egzersiz ve fiziksel aktiviteyi konu alan araştırmaları tekrar gözden geçirdiler. Egzersizin MS’de hastalık progresyonunun belirteçlerini etkileyerek hastalık modifiye edici bir tedavi olarak etkili olup olmadığını anlamayı amaçladılar.
Araştırmacılar ilk olarak egzersizin hastalık modifiye edici bir tedavi olarak kullanıp kullanılamayacağını görmek için hastalık modifiyesi ve ilerlemesi için klinik, MR, nöroperformans ölçümlerini belirlediler. Daha sonra egzersizin olası MS-hastalık modifiye edici etkisini saptamak için yayınlanmış araştırmaları tekrar incelediler.
Araştırmacılar sonuçları değerlendirdiklerinde egzersiz ve fiziksel aktivitenin düşmüş relaps oranları, azalmış mobilite bozuklukları ile ilişkili olduğunu gördüler. Ayrıca hastalık progresyonunda, lezyon boyutlarında ve sayısında azalmanın dikkat çekici olduğunu fark ettiler. Nöroperformansta özellikle de yürüme sonuçlarında oldukça iyileşme olduğunu gözlemlediler.
Araştırmacılar elde ettikleri kanıtların, egzersizle MS’in hastalık modifikasyon belirteçleri ve progresyonu üzerinde pozitif bir etki elde edildiğini işaret ettiğini belirttiler.
Robert W. Motl & Lara A. Pilutti (2016): Is physical exercise a multiple sclerosis disease modifying treatment?, Expert Review of Neurotherapeutics, DOI: 10.1080/14737175.2016.1193008
+ Tüm Referansları Göster