Fibromiyalji Nedir?

Araştırmacılar, beyindeki ağrıyı işleme ve tanıma biçimindeki değişikliklerin fibromiyalji gelişimine neden olabileceğini düşünüyorlar. Araştırmacılar durumu tam olarak açıklayamasalar da, bazı beyin kimyasallarındaki değişikliklerin, kimyasal dengesizliğe neden olarak, fibromiyalji gelişimine sebep olabileceğini düşünüyorlar. Fibromiyalji, vücutta yaygın ağrı ile karakterize bir hastalıktır. Belirtilerin şiddeti hastadan hastaya değişmekle birlikte, uzun sürer. Semptomlar belli dönemlerde hafifken, dönem dönem şiddetlidir. Hassas noktalar, basınç uygulandığında ağrı hissedilen vücut üzerindeki hassas bölgelerdir. Hassas noktalar bazen tetik noktaları olarak da adlandırılır, ancak bunlar aynı şey değildir. Tetik noktaları, basınç uygulandığında vücudun bir başka yerinde ağrıya neden olan kısımlardır. Örneğin, dirseğe uygulanan basınç ile elde ağrı hissedilebilir. Fibromiyaljisi olan bazı insanların hem hassas noktaları hem de tetik noktaları vardır. Fibromiyaljide hassas noktaları, vücudun her iki tarafında görülebilir. Üst göğüs, başın arka kısmı, dirseklerin dış kısmı, dizler, kalçalar ve omuzların üst kısımları fibromiyaljideki hassas noktalardandır. Ağrı sürekli olmayabilir ve vücudun farklı bölgelerine taşınabilir. Hassas noktalar, polimyalji gibi diğer tıbbi durumların bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir fakat fibromiyalji deneyimi yaşayan kişilerin yaşadığı ağrı daha şiddetli ve yaygın olma eğilimindedir. Çeşitli romatolojik hastalıklar ve bölgesel ağrı sendromları da, fibromiyaljiye benzer semptomlara neden olabilir. Lyme hastalığı, romatoid artrit ve lupus gibi durumların hepsinde yaygın ağrı görülür ve hassas alanları içerebilir.

Amerikan Romatoloji Birliği (American College of Rheumatology), fibromiyalji tanısı için kriterler geliştirmiştir. Bu kriterler, ek semptomların yanı sıra yaygın ağrıyı içerir. Yaygın ağrının yanı sıra, fibromiyalji hastalarında baş ağrısı, uyku bozukluğu ve yorgunluk görülebilir. Depresyon, kaygı ve konsantrasyon zorluğu da olası semptomlardır. Bazı hastalar bu semptomların çoğuna sahipken, bazılarında sadece birkaç tanesi olabilir. Bir kişi birkaç hafta boyunca yaygın ağrı hissediyorsa, özellikle uyku ve konsantrasyon gibi ilave semptomlar yaşıyorsa, fibromiyalji akla gelmelidir ve bir doktora başvurulmalıdır. Fibromiyalji hayatı tehdit eden bir durum değildir, ancak kişinin normal bir şekilde işlevini yerine getirebilme kapasitesini etkileyebilir. Hastaların iş, aile ve sosyal yaşamları büyük ölçüde etkilenebilir ve yaşam kalitesi düşebilir. Fibromiyaljide herhangi bir tedavi mevcut olmasa da, semptomları azaltabilecek tedaviler vardır. Belirtileri azaltabilen ve yaşam kalitesini arttırabilen stratejiler ve kendi kendine yardım çözümleri de vardır.

Fibromiyaljinin semptomlarını tedavi etmek için hastalara; ağrı kesici ilaçlar, uyku ilaçları, antidepresanlar reçete edilir. Yaygın ağrı nedeniyle, fibromiyaljisi olan bazı insanlar bazı ağrı kesicilerine bağımlı hale gelebilirler. Doktorlar genellikle bu bağımlılık olasılığı nedeniyle narkotik ağrı kesici ilaçlar reçete etmemektedirler. İlaçlara ek olarak, masaj terapisi, akupunktur ve yoga gibi tamamlayıcı tedaviler bazı hastalara yardımcı olabilir. Yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi aerobik egzersiz formları semptomları iyileştirebilir. Yavaş başlamak ve egzersizin tolere edildiği şekilde kademeli olarak arttırmak önemlidir. Her gece aynı saatte yatmak ve uyanmak, bir uyku düzeninin geliştirilmesinde yararlıdır. Yatmadan önce kafein kullanılmaması önerilir. Meditasyon veya yoga faydalı olabilir. Rahatlama, ruh halini artırabilir, yorgunluğu ve ağrıyı azaltabilir. Uzun süreli sağlık sorunlarıyla başa çıkmak kolay değildir. Aile ve arkadaşlardan yardım almak ve gerektiğinde bir danışmandan mesleki destek almak yardımcı olabilir.