Medikaynak Search
Üye Ol Üye Giriş
Medikaynak Menü

Akşam yatmayı, sabah kalkmayı bilmeyenlerden misiniz? Belki bu alışkanlığınızı bir kez daha düşünme zamanı gelmiş olabilir. Geçmişte yapılan çalışmalarda metabolik disfonksiyon ve kardiyometabolik hastalık oranlarının gece kuşlarında daha yüksek olduğu gösterilmişti. Ancak Birleşik Krallık Biyolojik Veri Bankası kayıtları ile yapılan ve yaklaşık yarım milyon katılımcının dahil olduğu yeni çalışma, geç yatıp geç kalkan insanların, düzenli uyku alışkanlığı olan kişilere göre %10 erken ölme riski olduğunu da söylüyor. Geç yatıp kalkmanın insanlar üzerinde bu etkisini göstermek amacıyla yapılan ilk çalışma olan bu yayın, sadece erken ölüm açısından değil, bu kişilerin daha sık hastalığa yakalandıklarını da gösterdi.

Vücut saati dış çevre ile uyumlu olmayan bir kişi, yemek saatini bile düzenleyemeyebilir, stresten daha çok etkilenebilir, uykusunu yeterince alamayabilir ve bu sebeple diyabetten psikolojik rahatsızlıklara varan birçok problemi beraberinde yaşayabilir. Zaten kişinin olması gereken saatlerde uykuya dalamaması bile başlı başına bir sağlık problemidir.

Bir yandan bunu aşabileceğini inanan insanlar kadar, buna mahkum olduğunu düşünenler de var. Aslına bakılırsa hem genetik hem çevresel faktörler burada önemli görünüyor. Peki ne yapmalı?

Yapılması Gerekenler

Öncelikle yapılması gereken sabah erken saatlerde güneşe maruz kaldığınızdan emin olmak diyebiliriz. Bunun dışında yatma saatleri de düzenlenmeye çalışılmalı. İşlerimizi olabildiğince erkenden halledip, uyku vakti geldiğinde yatakta olmalıyız. Genel yaşam tarzımızı daha sağlıklı hale getirmeye çalışmak da uyku saatlerinin düzenlenmesinde çok önemli.

Genetik açıdan farklı bir kronotipe sahipseniz vücut saatiniz daha esnek olabilir. Bu kişiler ise sabah saat 08:00’de yataktan kalkmaya zorlanmamalıdır diyor araştırmacılar. Bu insanlar belki de gece vardiyasına daha uyumlu olabilir. Tam tersi erken saat insanları için ise yaz saatlerine geçiş zor olabilir. Örneğin bazı çalışmalarda yaz saati geçişin ardından daha yüksek kalp hızı raporlanmış. Küçük bir risk gibi görünse de bu aslında 1.3 milyar insanı etkileyen bir risk.

Medikaynak Referanslar

Kristen L. Knutson, Malcolm von Schantz. Associations between chronotype, morbidity and mortality in the UK Biobank cohort. Chronobiology International, 2018; 1 DOI: 10.1080/07420528.2018.1454458

+ Tüm Referansları Göster
  1. Benzer İçerikler