Genetik Riski Olanlarda Demans Riskini Azaltabilecek Yedi Sağlıklı Alışkanlık

American Academy of Neurology dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, en yüksek genetik riske sahip kişilerde demans riskinin azaltılmasında yedi sağlıklı alışkanlık ve yaşam tarzı faktörü rol oynayabilir. Amerikan Kalp Derneği'nin Yaşamın Basit 7'si olarak bilinen kardiyovasküler ve beyin sağlığı faktörü şunlardır: aktif olmak, iyi beslenmek, kilo vermek, sigara içmemek, kan basıncı kontrolü, kolesterol kontrolü ve kan şekeri kontrolü.

Mississippi Üniversitesi'nden çalışma yazarı Dr. Adrienne Tin, Yaşamın Basit 7'sindeki sağlıklı alışkanlıklar, genel olarak daha düşük bir bunama riskiyle bağlantılıydı, ancak aynı şeyin yüksek genetik riski olan insanlar için geçerli olup olmadığı belirsiz. Ama çalışmaya göre en yüksek genetik riske sahip insanlar için bile aynı sağlıklı yaşam tarzı muhtemelen demans riskini de azaltıyor' dedi.

Çalışmada Avrupa kökenli 8.823 ve Afrika kökenli 2.738 kişi 30 yıl boyunca izlendi. Çalışmanın başında insanların yaş ortalaması 54 idi. Çalışma katılımcıları yedi sağlık faktörüne ilişkin düzeylerini bildirdi. Değerlendirme sağlıksızdan sağlıklıya doğru 0 -14 arasında derecelendirildi. Ortalama puan Avrupa kökenli katılımcılarda 8.3 ve Afrika kökenli katılımcılarda 6.6 idi.

Araştırmacılar demans genetik riskini incelemek için kullanılan Alzheimer hastalığının genom çapında istatistiklerini kullanarak çalışmanın başlangıcında genetik risk puanlarını hesapladı. Genetik risk puanlarına göre Avrupa kökenli katılımcılar beş gruba, Afrika kökenli katılımcılar ise üç gruba ayrıldı. En yüksek genetik riske sahip grup Alzheimer hastalığı ile ilişkili APOE gen varyantı APOE e4’ün en az bir kopyasına sahip olan kişileri içeriyordu. Avrupa kökenli olanların %27,9'u APOE e4 varyantına sahipken, Afrika kökenli olanların %40,4'ü APOE e4 varyantına sahipti. En düşük riske sahip grup demans riskinin azalmasıyla ilişkilendirilen APOE e2 varyantına sahipti. Araştırmanın sonunda demans Avrupa kökenli 1.603 ve Afrika kökenli 631 kişide gelişti.

Araştırmacılar Avrupa kökenli insanlar arasında yaşam tarzı faktörlerinde en yüksek puanlara sahip olanların beş genetik risk grubunun tamamında daha düşük demans riskine sahip olduğunu buldu. Yaşam tarzı faktörü puanındaki her bir puanlık artışa karşılık demans geliştirme riski %9 düştü. Avrupa kökenli insanlarda yaşam tarzı puanı açısından düşük kategoriye göre orta ve yüksek kategorilerde demans riski sırasıyla %30 ve %43 daha düşüktü. Afrika kökenli insanlarda yaşam tarzı puanı açısından düşük kategoriye göre orta ve yüksek kategorilerde demans riski sırasıyla %6 ve %17 daha düşük bulundu.

Tin, 'Bu değiştirilebilir sağlık faktörlerinin farklı genetik riske sahip ve farklı kökenden insanlarda demans riski üzerindeki etkilerinin daha güvenilir biçimde tahmin edilebilmesi için çeşitli popülasyonlardan daha büyük örneklem boyutlarına ihtiyaç var' dedi.

Çalışmanın bir sınırlılığı Afrika kökenli insanların örnekleminin küçük olması ve birçok Afrikalı Amerikalı katılımcının tek bir bölgeden gelmesidir.