Glioblastoma’yı Dirençli Hale Getiren Malignite Ağı

Beyin kanserleri arasında glioblastoma multiforme en malign tip olarak bilinmektedir. Bevasizumab gibi tedavilerle belirli oranlarda yanıt alınmakta olmasına rağmen hastaların büyük kısmında beklenen yaşam süresi 1 yıldan kısadır. Bu dirence yol açan mekanizmalar yıllardır araştırılmaktaydı.

Heidelberg Üniversitesi’nde görev alan araştırmacıların son yayınlarına göre glioblastoma hücreleri birbirleriyle uzun hücresel uzantılarla bağlıdır. Kanser hücreleri bu bağlantıları iletişim için kullanarak kendilerini tedavinin yol açtığı hasardan korumuş olurlar. Araştırıcılar bu bağlantıyı kestiklerinde ise kanser hücreleri beyini invazyonda yeterince başarı sağlayamadılar ve radyasyon tedavisine daha iyi yanıt verdiler.

Malign glioblastomları da içeren tedavisi olmayan astrositomlar sağlıklı beyin dokusunun içine miçel gibi yayılım gösterirler. Bu sebeple tam olarak cerrahi ile alınmaları mümkün olmaz ve yoğun tedaviye rağmen bir şekilde büyümeye devam ederler. Etkili direnç mekanizmalarına sahip oldukları düşünülmektedir.

Bu çalışmada araştırıcılar insan glioblastoma hücrelerini farelere transfer ederek bir yıl boyunca büyümelerini izlediler. Özel bir mikroskopi tekniği kullanarak beynin derinliklerine kadar bilgi toplamayı başardılar. Bu sayede kanser hücrelerinin çok ince bağlantılarla birbirleriyle iletişim kurduklarını ve beyini zamanla invaze ettiklerini gözlemlediler.

Araştırıcılar beyin kanseri hastalarından alınan doku örneklerini inceledikleri zaman da bu bağlantıları görmeyi başardılar. Bu bağlantı sayısı ne kadar fazlaysa kanser de o kadar agresif oluyordu. Bundan yola çıkarak araştırıcılar tümör mikrotüp bağlantıları ile tedavi direnci arasında bir bağlantı olduğu hipotezini ortaya attılar. Bu hipotez üzerine incelemeler yaptıklarında bu mikrotüp ağındaki kanser hücrelerinin çok zor hasar gördüğünü, görse b,le hızlıca tamir edildiğini; ancak bu ağ dışındaysa öldüklerini gördüler.

Bu bağlantıları oluşturmak için kanser hücreleri, sinir sisteminin erken dönemlerdeki gelişiminde aktif olan moleküler sinyal yolaklarını kullanıyorlar. Bu ağın zayıflatıldığı tümörlerin radyoterapiye çok iyi yanıt verdiği görülüyor.

Bu çalışma sayesinde çok ölümcül olan bu kanser türünde tedavilerin nereye yönlendirilmesi konusunda ilerideki araştırmalara yol gösterilmiş oldu.