Görme Rehabilitasyonu, Az Gören İnsanların Yaşamını Kolaylaştırıyor

Alabama'da yaşayan kardiyolog Dr. Joseph Fontenot 50 yaşındayken sinemada görüntünün net olmadığını fark etti. Daha sonra görmesindeki bozulma nedeniyle başvurduğu göz hastalıkları hekimi retinada anjiyoid çizgilenme tanısı koydu. Görmesinin daha da kötüleşebileceğini de söyledi. Birkaç ay içinde artık araba kullanamaz veya büyük harflerden başka bir şey okuyamaz hale geldi. Daha sonra görme rehabilitasyon hizmetlerinden haberdar oldu. Fontenot, görme rehabilitasyonu yoluyla edindiği becerilerin yardımıyla, hastaların test sonuçlarını ve çizelgelerini okumasına yardımcı olan elektronik bir büyüteç kullanarak kardiyolog olarak çalışmaya devam edebildi. Görmesi kötüleşmeye devam etti, ancak telafi etmenin yeni yollarını öğrendi.

Görme rehabilitasyon terapisti olarak sertifika almaya ve bir uygulama açmaya karar verdi. Bugün Fontenot, Amerikan Oftalmoloji Akademisi Görme Rehabilitasyonu Komitesi başkanıdır.

Az Görme Nedir?
Amerikan Oftalmoloji Akademisi klinik sözcüsü Doç. Dr. John D. Shepherd "Doktorlar kronik olan ve ilaçla, ameliyatla veya gözlükle düzeltilemeyen görme bozukluğunu 'az görme' olarak adlandırıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde az görmenin en yaygın nedenleri glokom, makula dejenerasyonu ve diyabetik retinopatidir. Tedaviler daha fazla görme kaybını durdurabilir ama insanların zaten kaybettiği görüşü geri getirmez." diyor.

Az görme uzmanları hastalığın neden olduğu görme bozukluklarını ele alır. Shepherd, görme bozukluklarının geniş kapsamlı olabileceğini söylüyor. "Bir kişi; okuma, mektup yazma, bilgisayar veya akıllı telefon gibi cihazlarda çalışma, fatura ödeme, mutfakta bağımsız çalışma veya en sevdiği hobileri veya gözümüzü gerektiren diğer faaliyetlerle uğraşma konusunda sorun yaşayabilir." dedi. Hastalara, durumlarının tedavi edilebilir olup olmadığını ve görmelerinin düzeltilip düzeltilemeyeceğini göz doktorlarına sormalarını tavsiye ediyor. "Değilse, o zaman görme bozukluğuyla başa çıkmak için yardıma ihtiyacınız olacak ve işte bu noktada az görme uzmanları ve görme rehabilitasyonu devreye giriyor." diye ekledi.

Görme Rehabilitasyonu
Az görme uzmanlarının üç ana alana hitap edebileceğini söyleyen Shepherd, ilkinin görme için beceri eğitimi olduğunu söylüyor. Örneğin makula dejenerasyonu olan biri önündeki şeyin ayrıntılarını görmekte zorlanır. "Beceri eğitimi, bu bireylerin gözlerinin kötü olan alanlarına güvenmeyi nasıl bırakacaklarını anlamalarına yardımcı olabilir." dedi.

Görme uzmanları, görevleri gerçekleştirmeyi kolaylaştırmak için aydınlatma ve kontrasttan yararlanma gibi ortam değişiklikleri konusunda da rehberlik sunar. Az görme uzmanları ayrıca birinin görüşünü geliştirebilecek ve belirli bir aktiviteyi daha iyi gerçekleştirmesini sağlayacak çok çeşitli cihazlar önerebilir. Az görme rehabilitasyonu, kişinin özel ihtiyaçlarının değerlendirilmesi ile başlar. Kişi ne yapmakta zorlanıyorsa ona yönelik çözümler araştırılır.

Vermont merkezli bir görme rehabilitasyon terapisti olan Steven Kelley, görme rehabilitasyonunun yalnızca hastalar arasında değil, sağlık uzmanları arasında da fazla bilinmediğini söylüyor. "Böyle bir hizmetin var olduğunu bilmiyorlar. Ayrıca, görme rehabilitasyon terapistleri genellikle tıbbi hizmetlerden ziyade sosyal hizmetler kapsamında değerlendiriliyor ve sigorta tarafından kapsanmıyor. Ancak sigorta kapsamının olmaması, görme rehabilitasyonunun pahalı olduğu veya cepten ödenmesi gerektiği anlamına gelmez. Maliyet genellikle devlet kurumları tarafından karşılanıyor." diyor.

Görme rehabilitasyon terapistleri genellikle kör insanlara hizmet veren kurumlarda çalışır, bu da insanlar için korkutucu olabilir. Kelley, az görenlerin en kısa sürede hizmet almasının önemli olduğunu söylüyor. Mümkün olan en kısa sürede görme rehabilitasyonu aramanın bir başka nedeni de, bazı araştırmaların, ilk 3 ay içinde hizmet almayan yeni görme kaybı olan kişilerin, okuma ve araba kullanma gibi yaşam fonksiyonlarının kısıtlanması nedeniyle depresyona girebileceğini öne sürmesidir.