İklim Değişikliğinin SARS-CoV-2 Pandemisindeki Rolü

Geçen yüzyıldaki küresel sera gazı emisyonları, yarasaların tercih ettiği orman habitatının büyümesini sağlayarak güney Çin'i yarasa kaynaklı koronavirüsler için bir sıcak nokta haline getirmiştir. Science of the Total Environment dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, COVID-19 pandemisine neden olan virüs, SARS-CoV-2'nin ortaya çıkmasında iklim değişikliğinin doğrudan bir rol oynayabileceği bir mekanizmanın ilk kanıtını sunmaktadır. Çalışma, geçtiğimiz yüzyılda Çin'in güneyindeki Yunnan eyaletinde, Myanmar ve Laos'taki komşu bölgelerde bitki örtüsü türünde büyük çaplı değişiklikler olduğunu ortaya koymuştur. Bitki ve ağaçların büyümesini etkileyen sıcaklık, güneş ışığı ve atmosferik karbondioksit artışları dahil olmak üzere iklim değişiklikleri, doğal yaşam alanlarını tropikal çalılıklardan tropikal savanlara ve yaprak döken ormanlık alanlara değiştirmiştir. Bu durum, ağırlıklı olarak ormanlarda yaşayan birçok yarasa türü için uygun bir ortam yaratmıştır.

Bilim insanları, bu bölgelerdeki koronavirüs sayısının, mevcut farklı yarasa türlerinin sayısı ile yakından bağlantılı olduğunu belirtmişlerdir. Çalışma, geçen yüzyılda Çin'in güneyindeki Yunnan eyaletine 40 yarasa türünün daha taşındığını ve yaklaşık 100 tür daha yarasa kaynaklı koronavirüs barındırdığını bulmuştur. Bu küresel sıcak nokta, genetik verilerin SARS-CoV-2'nin ortaya çıkmış olabileceğini öne sürdüğü bölgedir. Cambridge Üniversitesi Zooloji Bölümü'nde bir araştırmacı ve kısa süre önce Almanya'daki Potsdam İklim Etki Araştırmaları Enstitüsü'nde bir Avrupa araştırma bursu alan, araştırmanın ilk yazarı olan Dr. Robert Beyer, geçen yüzyıldaki iklim değişikliğinin, Çin'in güneyindeki Yunnan eyaletindeki habitatı daha fazla yarasa türü için uygun hale getirdiğini belirtmiştir. Beyer, iklim değişikliğinin bir sonucu olarak yarasa türlerinin küresel dağılımının nasıl değiştiğini anlamanın, COVID-19 salgınının kökenini yeniden yapılandırmada önemli bir adım olabileceğinin altını çizmiştir. Araştırmacılar, sonuçlara ulaşabilmek için sıcaklık, yağış ve bulut örtüsü kayıtlarını kullanarak dünyanın bir asır önceki bitki örtüsünün bir haritasını çıkarmakla birlikte, 1900'lerin başında her bir türün küresel dağılımını hesaplamak için dünyadaki yarasa türlerinin bitki örtüsü gereksinimleri hakkındaki bilgileri kullandıklarını bildirmişlerdir. Bunu mevcut dağılımlarla karşılaştırmak, yarasa tür zenginliğinin, iklim değişikliği nedeniyle geçen yüzyılda dünya genelinde nasıl değiştiğini görmelerini sağlamıştır.

Dünyanın yarasa popülasyonu

Beyer, iklim değişikliği habitatları değiştirdikçe, türlerin bazı bölgeleri terk ettiğini ve virüslerini de yanlarına alarak başka bölgelere taşındığını belirtmiştir. Beyer, bunun sadece virüslerin bulunduğu bölgeleri değiştirmekle kalmadığını, büyük olasılıkla hayvanlar ve virüsler arasında yeni etkileşimlere izin vererek daha zararlı virüslerin bulaşmasına veya gelişmesine neden olduğunu ifade etmiştir. Dünyanın yarasa popülasyonu, yaklaşık 3.000 farklı tipte koronavirüs taşımakla birlikte her yarasa türü, çoğu semptom göstermeden ortalama 2.7 koronavirüs barındırmaktadır.

Bilim insanları, iklim değişikliğinin neden olduğu belirli bir bölgedeki yarasa türlerinin sayısındaki artışın, insanlara zararlı bir koronavirüsün mevcut olma, bulaşma veya orada gelişme olasılığını artırabileceğini belirtmişlerdir. Yarasaların taşıdığı çoğu koronavirüs insanlara bulaşmamasına karşın insanları enfekte ettiği bilinen birkaç koronavirüsün, insan ölümlerine neden olabilecek, MERS-CoV ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) CoV-1 ve CoV-2 de dahil olmak üzere yarasalardan kaynaklanma olasılığı çok yüksektir. Araştırmacılar, politika yapıcıları viral hastalık salgınlarında iklim değişikliğinin rolünü kabul etmeye ve COVID-19 ekonomik iyileşme programlarının bir parçası olarak iklim değişikliğini de ele almaya çağırmıştır.