Kanser Hücrelerinin Metastaz Yapması Yavaşlatılabilir Mi?

Meme kanseri kendi başına yeterince kötü olmasına karşın kanser hücreleri metastaz yapmaya veya orijinal yerlerinden vücuda yayılmaya başladığında hastalık daha da ölümcül ve tedavisi zor hale gelmektedir. Baylor Tıp Fakültesi'nden Michael Lewis ile işbirliği içinde, Colorado Üniversitesi Kanser Merkezi'nin laboratuvarından Heide Ford'un yardımcı direktöründe Oncogene'de yayınlanan yeni araştırma sayesinde, doktorların yakında metastazın meydana geldiği bir mekanizmayı ve onu yavaşlatmanın potansiyel yollarını daha iyi anlayabilecekleri bildirilmiştir. Colorado Üniversitesi Tıp Fakültesi Kanser Araştırmalarında Grohne Vakıf Kürsüsü'nü elinde bulunduran Ford, metastazın, kimsenin çok iyi çözemediği büyük bir sorun olduğunu belirtmiş insanların metastaz sürecini nasıl engelleyeceklerini veya ikincil bölgelerde metastatik hücrelerin büyümesini nasıl engelleyeceklerini bilmediklerini, bunun çoğu kanser hastasını öldürdüğünü sözlerine eklemiştir. Ayrıca Ford, pek çok yaygın ilacın, hedefe yönelik ilaçlar veya kemoterapiler olsun, daha az hedeflenir, birincil tümörü inhibe etmekte oldukça başarılı olmasına karşın hücreler metastaz yaptıkça, bu ilaçlar tarafından inhibe edilmeyecek kadar değişmiş olduklarına dikkat çekmiştir. Ford ve ekibinin üzerinde çalıştığı dönüşüm, epitel hücreleri adı verilen, birbirine daha yapışık ve vücudun diğer bölgelerine yayılma olasılığı daha düşük olan hücreler, daha göçmen olan ve vücudun diğer bölgelerini istila etme olasılığı daha yüksek olan mezenkimal hücrelerin özelliklerini almaya başladığında gerçekleşmektedir. Bu dönüşüm epitelden mezenkimale geçiş olarak adlandırılmaktadır. Ford, epitelyal kanser hücrelerinin mezenkimal hücrelerin bu özelliklerini aldıklarında, komşularına daha az bağlandıklarını ve zarları daha kolay parçalayabildiklerini, böylece kan dolaşımına daha kolay girebildiklerini belirtmiştir. 2017'de Ford, epitelden mezenkime geçişe uğramış hücrelerin, olmayan hücrelerle konuşmaya başlamasıyla metastaz sürecine yardımcı olduğunu ve bu hücrelerin metastatik özellikler kazanma olasılığını artırdığını gösteren bir makale yayınlamıştır.

VEGF-C adı verilen doğal olarak oluşan bir protein

Aralık ayında yayınlanan yeni bir makalede, Ford ve araştırmacıları, Lewis ve Baylor College of Medicine'deki meslektaşları ile yapılan ortak bir çalışmada, çapraz karışmanın VEGF-C adı verilen doğal olarak oluşan bir protein tarafından kolaylaştırıldığını öne sürmüşlerdir. Ford, Lewis ve araştırmacıları yeni makalelerinde, VEGF-C üretimini engelleyebilirseniz, metastazı önemli ölçüde yavaşlatabileceğinizi göstermektedirler. Ford, bir geçiş geçirmemiş hücrelerden sinyali alan reseptörü çıkarılırsa veya karışımdan VEGF-C alınırsa, metastazın aynı derecede uyarılmayacağını belirtmiştir. Ford, bu farklı hücre tiplerinin çapraz konuşma yeteneği kaldırılırsa, artık geçiş yapmayan bu hücrelerin artık aynı şekilde hareket edemeyeceklerini ve etkili bir şekilde metastaz yapamayacaklarını sözlerine eklemiştir.

Araştırmacılar, metastazı daha iyi inhibe etmek, bu sinyal yolunu hedeflemenin en iyi yolunu bulmak için şu anda hayvan deneylerinin ilk aşamalarında bulunduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca, metastaz oluşumunu hiç durdurup durduramayacaklarını ve metastatik sürecin başlamış olduğu hastalarda ilerlemesini yavaşlatıp yavaşlatamayacaklarını ve ikincil bölgede tümör büyümesini engelleyip engelleyemeyeceklerini görmek istediklerini ifade etmişlerdir. Ford, uzun yıllar boyunca insanların, metastaz için inhibitör bulmanın bir anlamı olmadığını söylediklerini çünkü biri kliniğe geldiğinde, tabiri caizse atın ahırdan çıktığını yani hücrelerin zaten birincil tümörden çıktığını ve bu konuda hiçbir şey yapamayacağımızı belirtmiştir. Ford, ama bunun mutlaka doğru olmadığı ifade etmiş şimdi, verilerin, ikinci bir bölgeye metastaz yapmış hücreler varsa, akciğerlerdeki hücrelerin aslında diğer bölgelere metastaz yapmaya başlayabileceğini gösterdiğini sözlerine eklemiştir.