Kanserli Hastalarda Hedefe Yönelik Tedavinin Akut Komplikasyonlarının Yönetimi

Yapılan çalışmalar hedeflenmiş ilaçların, hastaların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek yan etkilerinin bulunmadığını göstermiştir. Öbür taraftan bilim insanları bazen komplikasyonların yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) kalışa neden olduğunu ve hatta ölümcül olabileceğini ifade etmişlerdir. Literatür çoğunlukla ölümcül komplikasyonlarla ilgili vaka raporları veya bazı gözlemsel çalışmalar sunmakta ve yaygın yan etkilerle ilgili yönetim stratejilerini kapsamakta olup ancak sadece az sayıda çalışma yoğun bakıma yol açan akut komplikasyonların yönetimini ele almaktadır. Yapılan bu çalışmada araştırmacılar kritik hastalığı olan hastalarda hedefli tedavinin akut komplikasyonları için yayınlanmış kanıtları ve mevcut yönetim stratejilerini anlattıklarını ve literatür taramasının Ağustos 2017'de Ovid Medline sistemi kullanılarak tıbbi ve bilimsel yayınları aramada deneyimli bir bilimsel kütüphaneci ve torasik neoplazmların tedavisinde uzmanlaşmış ve kanıta dayalı tıp eğitimi almış doktorlar tarafından gerçekleştirilmiş olduğunu belirtmişlerdir. Çalışma Ovid Medline veritabanı OvidSP arayüzü kullanılarak taranmış olup sorulara dahil edilen kavramları tanımlamak ve klinik sorular için "PICO (popülasyon, müdahale, karşılaştırıcı ve sonuç) modeli kullanılmıştır. İlgili arama kriterleri MeSH terimlerine ve ayrıca başlıklarda, özetlerde ve maddelerin adında aranan serbest metin anahtar kelimelerine çevrilmiş olup sonuçların, alınan kriterlerin sayısı çok fazla olduğundan, 1 kriter için kılavuzlar, sistematik incelemeler ve meta analizlerle sınırlı olduğu belirtilmiştir. Yapılan bu araştırma, uzmanlar tarafından bilinen diğer literatür ile desteklenmiş olup araştırmacılar YBÜ’ ye kabul edilen olguların ve 3 eşit veya daha yüksek dereceli toksisiteleri gözden geçirdiklerini ifade etmişlerdir.

Yoğun Bakım Ünitesini Gerektiren Yan Etkiler

Çalışmada yapılan aramalarda 59 makale seçilmiş olup makaleler yoğun bakım ünitesini gerektiren ana kardiyovasküler yan etkiler, genellikle geri dönüşümlü olan kalp yetmezliği, ciddi hipertansiyon, trombotik ve iskemik olaylar ve ritim bozuklukları konularını kapsadığı bildirilmiştir. Araştırmacılar ana pulmoner yan etkilerin, esas olarak solunum yolu enfeksiyonları, pnömotoraks ve alveoler kanamadan kaynaklanan interstisyel akciğer hastalığı olduğunu ve başlıca gastrointestinal yan etkilerin ölümcül olabilen fulminan hepatit, kanama ve perforasyon ile komplike olabilen kolit olduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca araştırmacılar ana nörolojik yan etkinin, esas olarak posterior geri dönüşümlü ensefalopati sendrom olduğunu ve başlıca diğer yan etkilerin Steven Johnson sendromu, nekrotizan fasiit ve anafilaktik reaksiyonlar olduğunu ifade etmişleridir. Hedefli tedavilerin neden olduğu yan etkiler ölümcül olabilmekle birlikte genellikle potansiyel olarak geri dönüşümlüdür. Bu moleküller giderek daha fazla kullanıldığından, bu toksisiteleri dikkatle değerlendirmek önemlidir. Yönetim ile ilgili olarak, birkaç spesifik öneri mevcuttur ve ana tedavi, hedeflenen tedaviyi etkilemeden önce diğer potansiyel nedenleri hariç tuttuktan sonra mevcut tedaviyi durdurmak ve semptomatik yönetimi içermektedir. Araştırmacılar komplikasyonların genellikle geri dönüşümlü olduğunu, tedavinin yeniden başlatılması sorununun, potansiyel klinik fayda göz önünde bulundurularak gündeme getirilmesi gerektiğini, ancak literatürde sadece vaka raporlarının bulunduğunu belirtmişlerdir. İnfüzyon reaksiyonları durumunda, premedikasyondan sonra ve yoğun bakım izlemesi altında yeniden uygulamaya izin verilmektedir.

İnterstisyel pnömonit durumunda, tedaviye düşük bir dozla devam edilebilir ve kortikosteroidlerle ilişkilendirilebildiği gibi öte yandan, arteriyel tromboz veya şiddetli pulmoner emboli ve kardiyojenik şokla birlikte büyük kardiyak yetersizlik durumunda, tedavi kalıcı olarak kesilmelidir. Genel olarak, tedavi geri kazanımı, herhangi bir sekele ve beklenen risk-fayda oranının değerlendirilmesine bağlı olarak duruma göre tartışılmalıdır. Son olarak araştırmacılar, derlemelerinin onkologlar, organ uzmanları ve yoğun bakım hekimleri arasında yakın işbirliğine ihtiyaç olduğunu gösterdiğini ve bir başka önemli noktanın da, hastaların bu ajanların olumsuz reaksiyonları ve yan etkileri açısından yoğun bakım ünitesinde takibini yapan klinik eczacılara sahip olmanın değerli olduğunu ifade etmişlerdir.