
Organ nakli sırasında karşılaşılan en büyük sorunların başında donörlerden alınan organların vücut dışında tutulması ile ilgili kısıtlamalardır. Bu kısıtlamalar bazen bağışlanan organların uygun alıcılara ulaştırılmasını bile engelleyebilmektedir. Geçtiğimiz günlerde bu alanda heyecan verici bir gelişme yaşandı. Karaciğerin vücut dışında tutulabileceği süre, ilk kez insan organlarının sıfırın altındaki sıcaklıklarda güvenli bir şekilde saklanmasına izin veren yeni bir "süper soğutma" yöntemi ile bir buçuk güne kadar uzatılabildi. Zarar verici buz kristalleri oluşturmadan organın sıcaklığını sıfırın altına düşüren teknik ile uzmanlar yapılan karaciğer nakli sayısının arttırabileceğini ve bu yöntemin diğer organlarda da kullanılabileceğini düşünüyorlar.
Günümüzde sadece ABD'de karaciğer bekleme listesinde yaklaşık 14.000 kişinin bulunduğu bir nakil eksikliği sorunu mevcuttur. Buradaki büyük bir sorun, ölen bir insandan elde edilen organın vücut dışında sadece, 4°C'de kısa bir süre (karaciğerlerde 12 saate kadar) depolanabilmesidir. Uzmanlar bu durumu zamana karşı bir yarış olarak nitelendirirler.
Vasküler organların birkaç saatten fazla korunamaması, nakil için organların kıtlığını daha kötü hale getirmektedir. +4°C'deki standart hipotermik koruma, karaciğer korumasını 12 saatten daha az bir süre ile sınırlandırır. Bir grup araştırmacı daha önce -6°C'de aşırı soğutulmuş buzsuz depolamanın sıçan karaciğerlerinin canlı korunmasını uzatabileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, aşırı soğutmanın insan organlarına karşı korunmasının arttırılması, hacme bağlı stokastik buz oluşumu nedeniyle doğal olarak belli sınırlamalara tabiidir.
Bir Sonraki Hedef 1,5 Gün
Yapılan yeni bir çalışmada, araştırmacılar, elverişli buz çekirdekleşme alanlarını en aza indirerek insan karaciğerlerinin donmasını önleyen ve makine perfüzyonu sırasında koruyucu maddeler ile homojen ön koşullandırmayı önleyen gelişmiş bir süper soğutma protokolü geliştirdiler. Araştırmacılar, geliştirdikleri bu protokol sayesinde insan karaciğerlerinin süper soğutma ile –4°C'de saklanabildiğini ve ardından sub-normotermik makine perfüzyonu ile organın ex vivo ömrünü 27 saat etkin biçimde uzatabildiler.
Yeni yöntem ile organlar donmadığı için kesin olarak sıfırın altında tutulamıyorlar ama yine de araştırmacılar bir sonraki hedeflerinin depolama süresini bir buçuk güne uzatmak olduğun belirttiler. Yöntemlerinin ayrıca kalp ve böbreklerde de kullanılabileceğini söyleyen bilim insanları akciğerlerin hava ile dolu oldukları için korunması daha zor bir organ olduğunu eklediler. Süper soğutmadan önce ve sonra karaciğerlerin yaşayabilirliğinin değişmediğini paylaşan araştırmacılar, süper soğutmadan sonra karaciğerlerin, kanda ex vivo normotermik reperfüzyon yoluyla simüle edilmiş transplantasyon stresine dayanabileceğini gösterdiklerini belirttiler.
Reinier J. de Vries et al. Supercooling extends preservation time of human livers Nature Biotechnology volume 37, pages1131–1136 (2019)
+ Tüm Referansları Göster