Kirli Hava Solumak Matematik ve Dil Yeteneğinizi Olumsuz Etkileyebilir

Kirli hava solumak, akciğerlerimize zarar verir ve kanser de dahil olmak üzere çok sayıda hastalığa yol açabilir. Bu durum uzun zamandır bilinse de yeni yapılan bir araştırmala bunun çok daha ötesinde olayların mümkün olduğu ortaya çıktı: Kirli hava solumak aynı zamanda matematik ve dil becerilerinize de zarar veriyor.

Pekin Üniversitesi'nden Xiaobo Zhang ve meslektaşları 2010 ve 2014 yılları arasında Çin'de 10 yaşından büyük 31.959 kişinin bilişsel test puanlarını karşılaştırdılar ve bu puanları katılımcıların yaşadığı şehirlere ait hava kalitesi verileri ile eşleştirdiler. Hava kirliliğinin hem matematik hem de sözel test performanslarını olumsuz yönde etkilediğini tespit ettiler. Bu düşüş muhtemelen uzun vadeli maruz kalma ile daha belirgin hale geliyor.

Ayrıca sözel test puanlarında erkekler kadınlardan daha fazla düşüş yaşadılar. Zhang bunun sebebinin hava kirliliğinin beynin beyaz maddesinin yoğunluğunu azaltmasıyla ilgili olabileceğini söyledi. Çünkü dil becerileri beynin bu bölgesinde şekilleniyordu. Önceki çalışmalar erkeklerin kadınlardan daha az beyaz madde kullanma eğiliminde olduğunu göstermişti. Bu sebeple biliş testleri sırasında, bu tür hasarlara karşı daha duyarlı hale geliyorlardı.

Belirgin Hasar Oluşuyor

Zhang’e göre kirli bölgelerde yaşayan yaşlı insanlar üzerinde görülen etki daha büyük olabilir. Oluşan bilişsel düşüş, yaşlıların günlük işlerini yürütme ve yüksek riskli kararlar alma yeteneğini etkileyebilir. Ayrıca Alzheimer ve demans gibi birçok hastalık için bir risk faktörüdür.

Hava kirliliği beyne birkaç yoldan zarar verebilir. Diğer araştırmalar havadaki kirleticilerin beyne toksin şeklinde taşınabildiğini, yetersiz oksijen sebebiyle de dokuların zarar görebileceğini göstermiştir. Kirli havaya uzun süre maruz kalmak bu sebeple bilişsel işlevleri azaltıp nörolojik bulgulara yol açabilir. Bazı kirleticiler de stres ve depresyona yol açabilir, bu da bilişsel performansı etkileyebilir.

Araştırma ekibine göre bilişsel düşüş topluma büyük bir yük getiriyor. Hava kalitesi geçmişe göre daha iyi olmasına rağmen bazı bölgelerde henüz kat edilmesi gereken çok yol var.