
Bağ dokusundaki mekanik hasar, kollajen yapısında ve materyal davranışında değişikliklerine neden olur fakat moleküler hasarın rolü ve mekanizmaları henüz tam olarak tanımlanmamıştır. Mekanik "subfailure hasar durumunda, hiçbir belirgin makroskopik hasar bulgusu tespit edilemese de, bu hasar patolojik süreçleri başlatır ve güçlendirir. Utah Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü’nden araştırmacılar, insan dokusunun ana yapı taşı olan kollajenin, çok fazla fiziksel stres nedeniyle oluşan hasarının, moleküler seviyede çok daha erken meydana gelebileceğini ve doktorları hastanın büyük doku hasarına ve ağrı yoluna girdiği yönünde uyarabileceğini keşfettiler.
Araştırmacılar, bunun özellikle artrit gibi hastalıklar gelişecek kişiler için ya da vücutlarındaki tekrarlı stresin vücutta bir etki bırakıp bırakmadığını öğrenmek isteyen sporcular için oldukça yaralı olabileceğini ve çalışma sonuçlarının bilimsel değerinin çok yüksek olduğunu belirttiler. Mekanik hasarın kıkırdak ve tendonlarda ve hatta hareket eden kalp kapaklarında oluşabileceğini, mekanik olarak kötüleşebilen çok sayıda dokunun kollajen içerdiğini ve bu yüzden bu keşfin, birçok yaralanma ve hastalığın anlaşılması açısından oldukça önemli olduğunun altını çizdiler. Bilim adamları, önce proteinin örgüleri olan, dokuya sağlamlık ve sertlik kazandıran makaraya benzer bir yapıya sahip olan kolajenin, tekrarlanan stres esnasında gerginleşeceğini ya da birbiri üzerinde kayabileceğini düşünüyorlardı. Fakat şu anda, dokunun tamamen bozulmasından önce kollajen molekülünün moleküler seviyede çözüldüğünü keşfettiler. "Subfailure hasarı" olarak adlandırılan bu tür küçük hasarın, ligament ve menisküs yırtıkları gibi bağ dokularındaki yaygın yaralanmalarla ve tenis dirseği ve rotator manşet tendinopatisi gibi çeşitli tendinit tipleri ile ilişkili olduğunu gördüler.
Subfailure hasarının birikmesi, büyük bir felaket doku bozukluğu gelişmeden önce uzun süre devam edebiliyor fakat tekrarlanan hasar enflamasyona neden oluyor. Enflamasyon ise dokuyu yıkarak hasara daha duyarlı hale getiriyor ve sonuç olarak büyük bir doku yırtığı oluşuyor. Araştırmacılar, aşırı yüklü tendonlarda hasarın nerede ve ne kadar oluştuğunu bulmak için, hasar görmüş kolajenin çözülmemiş liflerine bağlanan küçük bir kolajen versiyonu olan, kollajen hibritleştirici peptid (CHP) isimli yeni bir prob kullandıklarını ve bunun bir kişinin kollajene hasar verip vermediğini ve eğer hasra mevcutsa nerede ve ne kadar bir hasar oluştuğunu anlamak için kullanılabileceğini belirtiyorlar. Araştırmacılar, bununla birlikte, CHP'nin sadece hasar görmüş kolajeni hedeflediği için, ilaçların hasar görmüş dokulara doğrudan verilmesinin bir yolu olarak kullanılabileceğine inanıyorlar.
Jared L. Zitnay, Yang Li, Zhao Qin, Boi Hoa San, Baptiste Depalle, Shawn P. Reese, Markus J. Buehler, S. Michael Yu, Jeffrey A. Weiss. Molecular level detection and localization of mechanical damage in collagen enabled by collagen hybridizing peptides. Nature Communications, 2017; 8: 14913.
+ Tüm Referansları Göster