Koronavirüs Varyantları ve Mutasyonları

Her koronavirüs, yaklaşık 30.000 RNA bazı içerir. Bu genetik bilgi, virüsün hücreleri enfekte etmesine ve onları yeni virüsler oluşturmak üzere ele geçirmesine izin verir.

Enfekte bir hücrede yeni koronavirüsler kopyalanırken, bazen mutasyon adı verilen küçük kopyalama hataları oluşur. Bilim insanları,bu mutasyonları takip edebilirler.

Aynı ayırt edici özelikteki kalıtsal mutasyonları içeren koronavirüs grupları, varyant olarak adlandırılır. Bir soyda yeterli mutasyon birikimi olursa, virüslerin işlevlerinde bariz farklılıklar ortaya çıkabilir. Bu soylar da suş olarak adlandırılır. Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 olarak bilinen koronavirüs suşudur.

Covid-19 pandemisi sırasında SARS-CoV-2'nin de bir çok varyantı ortaya çıktı. Bunlardan bazılarının salgını uzatabileceği veya aşıların etkisini azaltabileceği konusunda endişeler duyuluyor.

Endişelendiren (Daha Bulaşıcı) Varyantlar

B.1.1.7

Bu koronavirüs varyantı İngiltere'de ortaya çıktı ve B.1.1.7 olarak adlandırıldı. B.1.1.7 soyundan gelen koronavirüslerin bugün dolaşımdaki diğer varyantlara göre %30 ila %502 oranında daha bulaşıcı olduğu düşünülüyor. İngiltere'deki araştırmalara göre daha ölümcül olmaları da muhtemel.

Bu varyant Aralık ayında İngiltere’de keşfedildikten sonra diğer ülkelerde hızla ortaya çıktı ve katlanarak çoğaldı. İlk çalışmalar B.1.1.7'nin diğer varyantlardan yaklaşık yüzde 55 daha ölümcül olduğunu gösteriyor;3-4 ancak yapılan testler aşıların hala bu varyanta karşı işe yaradığını gösteriyor5.

B.1.1.7’nin, koronavirüsün hücrelere bağlanmak için kullandığı diken (spike) proteinindeki bazı mutasyonlar yüzünden daha bulaşıcı olduğu görünüyor.

Bu varyant ilk olarak 2020 Aralık ayında İngiltere’de tespit edildi, hatta daha eski test örneklerinden varyantın 2020 Eylül ayında görülmeye başlandığı anlaşılıyor. B.1.1.7 şu anda 80'den fazla ülkede tespit edilmiş durumda. Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk olarak Ocak ayında tespit edildi ve şu ana kadar en az 46 eyalette raporlandı.

B.1.351

Koronavirüslerin B.1.351 varyantı ilk olarak Aralık ayında Güney Afrika'da tespit edildi.

Bilim insanları bu varyant hakkında endişeliler; çünkü aşıların klinik deneyleri, B.1.351'e karşı diğer varyantlara göre daha az koruma sağlandığını gösteriyor. Diğer varyantlardan iyileşenlerin antikorları da, virüsleri güçlü bir biçimde yakalayamayacak gibi görünüyor. FDA, bu varyantın Amerika Birleşik Devletleri'nde çoğalması durumunda ​​aşıların güncellenmesi için bir plan hazırlıyor.

B.1.351 varyantı Güney Afrika'dan komşu ülkelere yayıldı, Ocak ayında Amerika Birleşik Devletleri'nde tespit edildiğinden beri de en az 48 ülkede görüldü. ABD’de en az 15 eyalette tespit edildiği biliniyor.

P.1

P.1 varyantı ilk olarak Brezilya'ya yaptıkları bir gezi sonrası Japonya'ya dönen dört kişide bildirildi. 2020 yılı sonlarında Brezilya'nın Amazon bölgesindeki en büyük şehir olan Manaus'ta ortaya çıkan varyant, o bölgede ve bir kaç Güney Amerika şehrinde hızla baskın hale geldi.

P.1 varyantı B.1.351 ile yakın akraba olup, diken proteininde bazı eş mutasyonlara sahip görünüyor. Diğer varyantlardan sonra gelişen bağışıklığı aşabileceği düşünülüyor.

Endişelendiren Mutasyonlar

Tek başına koronavirüsü daha bulaşıcı hale getirebilecek veya antikorlardan kaçmasına yardımcı olabilecek mutasyonlar da var.

D614G Spike Mutasyonu

D614G mutasyonu, pandeminin ilk zamanlarında Çin'in doğusunda ortaya çıktı ve ardından bu mutasyona sahip olmayan diğer koronavirüslerin yerini alarak hızla dünyaya yayıldı.

D614G mutasyonunun koronavirüsü daha bulaşıcı hale getirdiği düşünülüyor, ancak hastalığı daha şiddetli hale getirdiği veya aşıların virüse karşı etkisiz olduğu gözlemlenmedi.

N501Y Spike Mutasyonu

N501Y mutasyonu, B.1.1.7, B.1.351 ve P.1 varyantları da dahil olmak üzere bazı varyantlarda ve birbirinden bağımsız olarak ortaya çıktı.

Mutasyon, virüsün spike proteinin ucunda ve insan hücrelerini daha kolay enfekte edebilecek şekilde gelişti.

E484K Spike Mutasyonu

E484K mutasyonu, B.1.351, P.1 ve son olarak da B.1.1.7 de dahil olmak üzere birçok varyantta birbirinden bağımsız olarak ortaya çıktı; şimdiye kadar Brezilya, İngiltere, ABD, Kanada ve Arjantin'de görüldü.

Mutasyonun koronavirüs spike proteinin ucunda gelişerek proteinin şeklini değiştirdiği, bu sayede bazı koronavirüs antikorlarından kaçabileceği düşünülüyor.

L452R Spike Mutasyonu

L452R mutasyonu birkaç soyda ortaya çıktı ve ilk olarak Mart ayında Danimarka'da gözlemlendi. Amerika Birleşik Devletleri'nde fazla yaygın değilse de, son zamanlarda Kaliforniya'da, özellikle Los Angeles bölgesinde yayıldı. Mutasyonun diğer varyantlara da yayılması bekleniyor.

K417 Spike Mutasyonu

K417 mutasyonu, B.1.351 ve P.1 varyantları da dahil olmak üzere bazı varyantlarda görülüyor.

Mutasyonun koronavirüs spike proteinin ucunda gelişerek virüsün insan hücrelerine daha sıkı bağlanmasını sağlayabileceği düşünülüyor.

Q677 Spike Mutasyonu

Q677 mutasyonu, Amerika Birleşik Devletleri'nde yayılan en az yedi varyantta ortaya çıktı, ancak varyantları daha bulaşıcı hale getirip getirmediği henüz bilinmiyor.

Spike proteininin yan yüzünde yer alan mutasyonun, koronavirüsün insan hücrelerine daha kolay girmesine ve enfekte etmesine sebep olabileceği düşünülüyor.

Mutasyon Amerika Birleşik Devletleri'ne yayılmış gibi görünüyor, ancak tam yayılımı belirlemek için gereken yeterli genetik sekanslama yapılmış değil. Mutasyonun başka ülkelerde de bağımsız olarak ortaya çıktığı biliniyor.

KORONAVİRÜS GENOMU