Kronik Akciğer Hastalığına Sahip Kişilerde İklim Değişimlerinin Etkileri Neler?

Sanayi devrimi ile 1901-2005 yılları arasında Avrupa’da ortalama hava sıcaklığı 0.90°C yükselmiştir. En önemli 16 iklim modelinden gelen verilere göre 2050 yılına kadarki tüm yazların yaklaşık %50’sine sıcak hava dalgasının eşlik edeceği düşünülmektedir. Tarihte yaşanan sıcak hava dalgalarını araştıran birçok çalışma yapılmıştır. Bunlardan bazılarında, 1995 yılında Chicago’da 692 kişinin, 2010’da Rusya’da 50000 kişinin ve 2003’te tüm Avrupa’da yaklaşık 70000 kişinin sıcak yüzünden öldüğü bildirilmiştir. 2003 yılında sıcak dalgası Avrupa’da oldukça ölümcül seyretmiştir ve Fransa’da 15000, İtalya’da 9000, Almanya’da 7000, İspanya’da 6000, İngiltere’de 2000 ve Hollanda’da 500’den fazla ölüm görülmüştür. Sıcak ilişkili ölüm oranlarının yıllık artışını değerlendiren farklı iklim modellerinde ölüm oranlarının giderek arttığı gözlemlenmiştir ve artmaya devam edeceği öngörülmektedir.

Akciğerler çevre ile direkt ilişkide olan organlardır ve iklim değişikliklerinde bir çeşit ana kapı gibidir. Sıcağa bağlı stresin etkilerinin derecesi biyolojik duyarlılık, coğrafi faktörler, sosyoekonomik değişkenlere bağlıdır. Birçok epidemiyolojik çalışmada sıcak havanın kronik akciğer hastalığına sahip kişilerde hastalık gidişatını kötü etkilediği, hastaneye başvuru oranlarını ve ölüm oranlarını arttırdığı gösterilmiştir. Özellikle 75 yaşın üstünde ki bayan hastalar en çok etkilenen gruptur. Patofizyolojik olarak sıcak hava hava kirliliği ile birlikte bronşiyal mukozanın enflamasyonu neden olur ve bronkokonstrüksiyon eşiğini düşürür. Sıcak hava ile birlikte sıvı kaybının da varlığı perfüzyon ve ventilasyonda ki değişikliklere katkıda bulunur.

Sıcak hava dalgalarının kronik akciğer hastalıklarına sahip hastalar üzerindeki etkileri, mortalite ve morbiditeye katkısı tam olarak bilinmemektedir. Almanya’dan bir grup araştırmacı 1990-2015 yılları arasında konu ile ilgili yapılmış çalışmaları internet veri tabanlarından sistematik olarak taradılar. Tüm çalışmaları PRISMA kılavuzlarına göre seçtiler. Sıcak hava dalgası ilişkili rölatif artmış mortaliteyi günlük ortalama hız oranı olarak ve kümülatif fazla riski yüzde olarak tanımladılar.

Araştırmacılar sıcak hava dalgasının kronik obstrüktif akciğer hastalığı, astım, pulmoner hipertansiyon, idiyopatik pulmoner fibrozis gibi kronik akciğer hastalıklarına sahip hastalar üzerindeki etkilerinin analiz edildiği 33 araştırmayı çalışmalarına dahil ettiler. Araştırmacılar tüm verilerden elde ettikleri istatistiklere göre, gelecekte ki sıcak hava dalgalarının %90 olasılıkla ortalama günlük fazla ölümün hız oranı olarak en az 1,018 olduğu ve ortalama günlük fazla ölümün en az 1,028 olduğu sonucuna vardılar. Bu oranların günlük ölüm riski oranlarında sırayla %1,8 ve %2,8 artış olduğunu gösterdiğini belirttiler.

Araştırmacılar sonuçlara baktıklarında, kronik akciğer hastalığına sahip kişilerde sıcak hava dalgalarının mortalite ve morbiditeyi dikkat çekici şekilde arttırdığını gördüklerini belirttiler. Ayrıca, sıcak hava dalgaları sırasındaki artmış mortalitenin takip eden haftalarda/aylarda ki azalmış mortalite ile kompanse edildiği iddiasının, bu durumun kabul görmesinde mazaret olarak kabul edilemeyeceğini de eklediler.