Küçük Hücreli Akciğer Kanseri Hücrelerinin Gelişimi ve Göçünde Sinyal Yolaklarının Rolü Var Mı?

Dünya genelinde tümöre bağlı ölüm nedenlerinin başında gelen akciğer kanseri türlerinden küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) tüm vakaların %15-20’sini oluşturur. Bu alt türün belirgin özellikleri lenfatik, hematojen metastaz ve kötü prognozdur.

Güncel çalışmalar kemokinler, sitokinler, integrinler, katherin ve metalloproteinazların tümör metastazı ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Serin ve treonine özgü bir kinaz olan Akt, hücre içine sinyal ileti yolunda görev alarak proliferasyon, apoptoz (programlı ölüm) ve göç olayı (migrasyon) gibi önemli hücre olaylarında görev yapar.

Hedgeog sinyalleşme yolağı embriyonik gelişim sırasında bir dizi hücrenin farklılaşması ve büyümesini düzenlemede rol oynar. Aynı zamanda olgunlaşmış organların çevresel stabilitesinin devamlılığı ve bazı olgunlaşmış organlarda kök hücre fonksiyonlarının da devam etmesinde etkilidir. Bu yolağın anormal aktivasyonunun bazal hücreli karsinom, KHAK, prostat kanseri ve gastrik kanser gibi tümör oluşumuna yol açtığı bildirilmiştir.

Tang ve ark.’ı KHAK gelişiminde nadiren araştırılmış olan Hedgehog ile PDPK1-Akt sinyalleşme yolak etkileşimini inceleyerek klinik özelliklere ve KHAK hücrelerinin proliferasyonu ve göçünde etkilerini ortaya koymaya çalışmıştır.

2005-2018 yılları arasında Şangay’da tek merkezde KHAK tanısı almış 65 hastanın patoloji örneklerinde immunhistokimyasal çalışma yaparak PDPK1, p-Akt ve Hedgehog ekspresyonlarını ölçmüşlerdir. Bu ölçümlerde PDPK1, p-Akt ve Hedgehog KHAK örneklerinde yüksek bulunmuştur. p-Akt ile Hedgehog ekspresyonları arasındaki anlamlı ilişki dikkat çekmiştir.

Hastalar p-Akt negatif ve/veya Hedgehog negatif ve her iki yolak açısından pozitif olmak üzere ikiye ayrıldıktan sonra p-Akt ve Hedgehog ekspresyon düzeyleri ile hastaların sağkalım oranları arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Sağkalım süresi 240 hafta olarak belirlenmiştir. Sağkalım oranı, p-Akt negatif ve/veya Hedgehog negatif hasta grubunda anlamlı derecede yüksek saptanmıştır.

Normal akciğer ve KHAK hücre dizilerinde yapılan kültür çalışmalarında PDPK1, p-Akt ve Hedgehog ekspresyonlarının KHAK hücre dizilerinde normal akciğer hücre dizilerine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. siRNA (small interfering RNA) transfeksiyonu ile PDPK1 ve Akt’nin, KHAK hücrelerinin proliferasyonu ve göçünde rol oynadığı saptanmıştır.

Literatürde farklı kanser hücre dizileri ile yapılan çalışmalar Akt ve Hedgehog yolakları arasında bir ilişki olabileceğine işaret etmesine rağmen bu çalışma iki yolağın KHAK hücreleri üzerine etkilerini ortaya koyan ilk çalışmadır. Bu yolaklar ile KHAK arasındaki ilişkinin iyi anlaşılması yeni tedavi seçenekleri geliştirilebilmesinin önünü açabilir.