Online İnteraktif Cihazların Cinsiyet, Kişilik Etkisi: Online Etkileşimde `İnsan Kişiler` Aynı Zamanda `Makine Kişiler` Midir?

İnsanların kişiliği, dışa veya içe dönük olmaları ve cinsiyetleri online etkileşim biçimlerini ve insan etkileşimi yerine sistem etkileşimini tercih edip etmemelerini belirlemektedir.

Bir çalışmaya göre, kullanıcılar arasındaki iletişimi kolaylaştırmak için bilgisayar aracılı iletişim araçlarına sahip internet sitelerini insanlar daha interaktif olarak görmektedir. Dışa dönük erkekler insan-bilgisayar etkileşimi olarak adlandırılan, bilgisayar ile etkileşimlerine imkan sağlayan araçlara sahip siteleri dışa dönük kadınlara kıyasla daha interaktif olarak görmektedir. Dışa dönük kadınlar bilgisayar aracılı iletişim araçlarına sahip internet sitelerini daha interaktif olarak görmektedir.

Google arama motoru gibi bir internet sitesine girdiğinizde esasen, bilgisayar aracılı iletişimden farklı olarak insan-bilgisayar etkileşiminde bulunursunuz, yani bilgisayar teknolojisi vasıtasıyla diğer insanlarla iletişime geçersiniz. İnsan-bilgisayar etkileşimi söz konusu olduğunda, sistem veya makinenin imkan tanıdığı derecede etkileşim olacaktır, mobil cihazlarımızı nasıl parmakladığımızdan, bir internet sitesindeki bağlantılara ne zaman tıkladığımıza dek çeşitli bilgilere erişim kapsam dahilindedir. Bilgisayar aracılı iletişim söz konusu olduğunda, örneğin bir online portal vasıtasıyla bir müşteri hizmetleri servisiyle veya zoom vasıtasıyla bir video görüşme yaptığımızda kullanılan araçlardan bahsedilmektedir.

Web ziyaretçilerinizin kim olduğunu ve etkileşimlerini bilmek iyi kullanıcı tecrübeleri oluşturmanın önemli bir parçasıdır. Geliştiriciler için, ne tip interaktivitelerin kim tarafından kabul göreceğini ve kime ne tür interaktivite sunmanın gerektiğini bilmek faydalıdır. Bunlar gerçekten çok önemli ticari kararlardır, çok maliyetli olmakla birlikte ek sonuçlar sağlayacaktır. Örneğin, öncelikli olarak kadınlar tarafından kullanılan bir e-ticaret sitesinde bilgisayarla etkileşim sağlayacak temel araçlar, mesela bir ürünün görselinin her yöne doğru döndürülerek incelenebilmesi yerine diğer kullanıcılarla konuşma yolları mesela sohbet odaları üzerinde durulmalıdır.

Kişiler internet siteleri kullanırken, gerçek hayatta benimsedikleri birçok alışkanlık ve tavırları online olarak sürdürürler. Çalışmaya göre, gerçek hayatta dışa dönük olan kişiler sanal hayatta da benzer şekilde davranacaktır. Dışa dönüklük düzeyi arttıkça, makine veya insan ile etkileşiminden bağımsız olarak sitenin interaktif potansiyelini kullanacaktır. Fakat cinsiyet burada da fark yaratmakta ve dışa dönük kadınlar dışa dönük erkeklerden biraz daha farklı davranmaktadır.

İnternet araçlarına yönelik reaksiyonu incelemek için, araştırmacılar dört farklı deneysel koşul oluşturmuşlardır ve 99 katılımcının her biri rastgele olarak bu koşullardan birine atanmıştır. Makine ve/veya diğer insanlarla etkileşim sağlayan bir film websitesine bakmaları istenmiştir. Deneyde diğer insanlarla iletişim için bir yorum fonksiyonu kullanılırken, sistem ile etkileşim için hiperbağlantılar kullanılmıştır. Katılımcılardan en az üç dakika boyunca siteyi gezerken izlemek için bir film seçmeleri istenmiştir. Daha sonra websitesindeki deneyimlerini ve davranış biçimlerini değerlendiren bir seri soruyu yanıtlamışlardır. "Kendimi insanlarla sosyalleşmekten hoşlanan biri olarak görüyorum" ve "Genellikle kendimi koyverir ve partide iyi vakit geçiririm" gibi cevaplarla dışa dönüklüklerini değerlendirmek için kullanılan soruları da yanıtlamışlardır.

Geliştiricilerin bilgisayar ve kullanıcılar ile iletişime geçmek için kullandıkları araçlar gitgide gelişip değiştiğinden, gelecekteki çalışmalar bu yeni araçların insanları nasıl etkilediğini inceleyebilir. Sonraki çalışmalarda medya laboratuvarının dışına çıkılarak gerçek hayatın içine girilebilir. Bu bulguların artırılmış gerçeklik veya yapay zeka sohbet uygulamaları gibi yeni etkileşim özellikleri söz konusu olduğunda geçerliliklerini koruyup korumayacağını araştırmak ilginç olacaktır. Bu araştırmayı daha geçerli kılmak üzere, içe dönük ve dışa dönük erkekler ve kadınların farklı online sitelerde farklı interaktif özellik tipleri ile nasıl etkileşime girdikleri incelenmelidir.