
Multiple skleroz (MS), santral sinir sisteminde (SSS) T-hücre aracılı demiyelinizasyon ve nörodejenerasyon ile karakterize otoimmün bir bozukluktur. Deneysel otoimmün ensefalomiyelitte (EAE), MS’li bir hayvan deneklerde aktive miyelin spesifik TH1 ve TH17 hücreleri kan beyin bariyerini geçip SSS’ye göç etmekte ve burada lokal antijen sunan hücrelerce aktive edilmekte ve enflamasyona neden olabilmektedir. Bu enflamatuar süreç nörolojik hasarla sonuçlanan oligodendritik ölüm, demiyelinizasyon ve aksonal hasara yol açmaktadır. Oligodendritik prekürsör hücreleri MS lezyonlarının bölgelerine göç edebilmelerine rağmen bunlar fonksiyonel oligodendrositlere farklılaşmakta başarısız olmaktadırlar. Farklı MS tedavi ilaçları immün yanıtı azaltmakta etkilidirler fakat uzun dönem hastalık progresyonu, geri dönüşümsüz nörolojik bozukluktaki artış ve immün sistemin fonksiyonları üzerindeki etkileri büyük ölçüde belirsizdir. Bu durum yeni tedavi stratejilerine olan ihtiyacı desteklemektedir. MS’de etkili tedavi için sadece otoimmünitenin azaltılması değil, aynı zamanda oligodendrosit rejenerasyonu ve fonksiyonel miyelin kılıfının yenilenmesinin de sağlanması gerekmektedir. 2 gün ya da daha fazla süren uzun süreli açlık ya da oruç benzeri diyet periyodik döngüleri farelerde ve olasılıkla insanlarda çeşitli kemoterapi ilaçlarına karşı çoklu sistemlerin korunmasını arttırabilmektedir. Dahası uzun süreli açlık ya da oruç benzeri diyet hematopoetik kök hücre tabanlı rejenerasyonu yoluyla immünsupresyonu ya da kemoterapi ya da yaşlanma kaynaklı immüno-senesensi tersine çevirmektedir. Kronik kalori kısıtlaması, ketojenik diyet ve aralıklı oruç tutmanın hastalık başlangıcı ve belirtilerden önce uygulandığında enflamasyonu azaltarak ve sinir korunmasını arttırarak EAE’yi önlediği gösterilmiştir fakat diyet müdahalelerinin EAE ya da MS’te tedavi edici olarak ya da miyelin rejenerasyonunu sağlamak için kullanılabileceği raporlanmamıştır.
Bir grup bilim insanı MS fare modellerinde bir tedavi olarak düşük kalorili ve düşük proteinli oruç benzeri diyet döngülerinin etkilerini ve içerdiği mekanizmaları araştıran bir çalışma yaptılar. Ayrıca tekrarlayan-düzelen tip MS hastalarında oruç benzeri diyet ve ketojenik diyetin güvenlilik ve uygulanabilirliğinin ön sonuçlarını raporladılar.
Araştırmacılar periyodik 3 gün döngülü oruç benzeri diyetin EAE fare modelinde iyileştirici demiyelinizasyon ve semptomlarda etkili olduğunu gösterdiler. Oruç benzeri diyetin tüm farelerde klinik şiddeti azalttığını ve %20’sinde semptomları tamamen tersine çevirdiğini gözlemlediler. Bu iyileşmenin artmış kortikosteron düzeyleri ve regülatör T hücre sayıları, azalmış proenflamatuar stokin, TH1-TH2 hücre ve antijen sunun hücre düzeyleri ile ilişkili olduğunu gözlemlediler. EAE ve MS modellerinde oruç benzeri diyetin oligodendrosit prekürsör hücre rejenerasyonu ve aksonlarda remiyelinizasyonunu desteklediğini gösterdiler. Araştırmacılar bununla beraber tekrarlayan-düzelen tip MS hastalarında ön rapor verilerine göre oruç benzeri diyet ve ketojenik diyetin güvenli, uygulanabilir ve potansiyel tedavi seçeneği olabileceğini belirttiler.
Choi et al. Diet mimicking fasting promotes regeneration and reduces autoimmunity and multiple sclerosis symptoms , Cell Rep. 2016 June 7; 15(10): 2136–2146.
+ Tüm Referansları Göster