Plazma Tedavisi COVID-19 ile Mücadelede Umut Verici Bir Tedavi Yöntemi Olabilir Mi?

Aralık 2019'dan beri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) olarak adlandırılan şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) ile ilişkili olan pnömoni, Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkmıştır. Salgın dünya çapında 3 ay içinde hızla yayıldı ve 11 Mart 2020'de DSÖ tarafından bir salgın olarak nitelendirildi. Şu anda, yeni virüsü hedefleyen onaylanmış spesifik antiviral ajanlar yoktur, ancak bazı ilaçlar hala araştırılmaktadır. Ayrıca, COVID-19 akciğer hasarı için kortikosteroid tedavisi, viral enfeksiyonun gecikmesi ve komplikasyonlar nedeniyle tartışmalı olmaya devam etmektedir. Etkili aşı ve spesifik antiviral ilaçlar mevcut olmadığından, özellikle ağır hastalar arasında COVID-19 tedavisi için alternatif bir strateji aramak acil bir ihtiyaçtır. Klasik bir adaptif immünoterapi olan iyileşen hastadan alınan plazma (CP) tedavisi, bir yüzyıldan fazla süredir bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde uygulanmaktadır. Son yirmi yılda, CP tedavisi SARS, MERS ve 2009 H1N1 salgını tedavisinde tatmin edici etkinlik ve güvenlik ile başarıyla kullanılmıştır.

SARS koronavirüs enfeksiyonu ve şiddetli influenza üzerine yapılan 32 çalışmadan alınan bir meta analizde, CP tedavisini takiben toplanan mortalite oranlarında, plaseboyla veya terapi olmaksızın istatistiksel olarak anlamlı bir azalma görülmüştür (olasılık oranı, 0.25;%95 güven aralığı, 0.14-0.45). Araştırmacılar virolojik ve klinik özellikler SARS, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve COVID-19 arasındaki benzerliği paylaştığından, CP tedavisinin COVID-19 kurtarma için umut verici bir tedavi seçeneği olabileceğini ifade etmişlerdir. Yüksek nötralize edici antikor titresi ile COVID-19'dan iyileşen hastalar, değerli bir donör CP kaynağı olabilir. Bununla birlikte, COVID-19'daki potansiyel klinik fayda ve iyileşme kan ürünleri riski belirsizliğini korumaya devam etmektedir. Araştırmacılar bu nedenle, 10 ağır COVID-19 hastasında CP tedavisinin fizibilitesini araştırmak için bu pilot çalışmayı katılan üç hastanede gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir.

Nötralize edici antikorlara sahip bir doz CP viral yükü hızla azaltabilir

Yapılan bu çalışmaya gerçek zamanlı viral RNA testi ile doğrulanan 10 ciddi hasta prospektif olarak kaydedilmiş ve 1: 640'ın üzerinde nötrleştirici antikor titreleri ile yakın zamanda geri kazanılan donörlerden türetilen 200 mL'lik bir CP dozu, maksimum destekleyici bakım ve antiviral ajanlara ilave olarak hastalara aktarılmıştır. Araştırmacılar birincil sonlanım noktasını CP transfüzyonunun güvenliği olarak belirlemişler ve ikinci sonlanım noktaları, CP transfüzyonundan sonraki 3 gün içinde klinik semptomların ve laboratuar parametrelerinin iyileştirilmesi olarak belirtmişlerdir. Hastalığın başlangıcından CP transfüzyonuna kadar geçen ortalama süre 16,5 gündür ve CP transfüzyonundan sonra, beş vakada nötralize edici antikor seviyesi hızla 1: 640'a yükselirken, diğer dört vakadan daha yüksek bir seviyede (1: 640) korunduğu gözlemlenmiştir.

Klinik semptomlar, 3 gün içinde oksihemoglobin doygunluğunun artmasıyla birlikte önemli ölçüde iyileşmiştir. Artmış lenfosit sayılarının (0.65 × 109 / L'ye karşı 0.76 × 109 / L) ve azalmış C-reaktif proteini (55.98 mg / L'ye karşı 18.13 mg / L) de dahil olmak üzere, pretransfüzyona kıyasla çeşitli parametrelerin iyileşme eğiliminde olduğu gözlemlenmiştir. Radyolojik incelemeler 7 gün içinde akciğer lezyonlarının değişen derecelerde emilimini göstermiş olup daha önce viremisi olan yedi hastada transfüzyondan sonra viral yük saptanamamıştır. Ayrıca hiçbir ciddi yan etki de gözlenmemiştir. Sonuç olarak, CP tedavisi üzerine yapılan bu pilot çalışma, şiddetli COVID-19 hastalarının tedavisinde potansiyel bir terapötik etki ve düşük risk olduğunu göstermektedir. Yüksek konsantrasyonda nötralize edici antikorlara sahip bir doz CP viral yükü hızla azaltabilir ve klinik sonuçları da iyileştirme eğilimindedir. Araştırmacılar optimal doz ve tedavi zaman noktasının yanı sıra CP tedavisinin kesin klinik faydalarının, randomize klinik çalışmalarda daha fazla araştırılması gerektiğini ifade etmişlerdir.