Polenler COVID-19 Riskini Arttırabilir Mi?

Bazı bilim insanları, dünya çapında SARS-CoV-2 enfeksiyonlarının tekrarlayan dalgalarının bir modelini fark ettiklerini belirtmişlerdir. Yapılan çalışmalar, 31 ülkede açık havadaki polen seviyelerinin artmasıyla, COVID-19 vakalarının arttığını öne sürmüştür. Yine de son zamanlarda yapılan diğer araştırmalar, polen mevsimindeki zirvelerin COVID-19 ve grip gibi bazı solunum yolu virüslerinin yayılmasındaki düşüşle çakıştığını öne sürerek ters yönü işaret etmiştir. Polenin COVID-19'a neden olan virüsle rekabet edebileceğine ve hatta enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar bile bulunmaktadır. Doktorlar, gribe neden olan bazı virüslerin mevsimsel kalıplarda dolaşmasına neden olan şeyin ne olduğunu tam olarak anlamıdıklarını belirtmişlerdir. Elbette birçok teori bulunmaktadır. Bilim insanları bunların sıcaklık ve nem gibi şeylerin etrafında döndüğünü, virüslerin daha soğuk, daha kuru havayı tercih etme eğiliminde olduklarını ve bunun, kış aylarında daha kolay yayılmalarına yardımcı olduğu düşünülen bir şey olduğunu belirtmişlerdir. İnsanlar, içeride daha fazla zaman geçirdikleri için kış aylarında daha az güneş ışığına maruz kalmakla birlikte dünya güneşten uzaklaşarak doğal bir koruma sağlamaktadır. Bu, hem güneşten gelen ultraviyole ışığın doğal bir dezenfektan gibi davrandığından hem de dolaşımdaki viral seviyelerin düşük tutulmasına yardımcı olabileceğinden bir rol oynayabilmektedir. Ek olarak, güneş ışığına maruz kalmak vücudun D vitamini üretmesine yardımcı olmakta ve bu da bağışıklık yanıtlarımızı güçlü tutmaya yardımcı olabilmektedir. Hem soğuk hem de sıcak aşırı sıcaklıklar da davranışımızı değiştirmektedir, böylece kapalı alanlarda daha fazla zaman geçiririz. Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayınlanan yeni çalışma, bu konuya yeni bir değişken eklemiştir. Çalışma 31 ülkedeki 248 havadan polen izleme sahasından alınan verilere dayanmaktadır. Çalışma ayrıca nüfus yoğunluğu, sıcaklık, nem ve kilitleme emirleri gibi diğer etkileri de hesaba katmıştır. Çalışma yazarları, yaklaşık 4 günlük ortalama bir gecikmeden sonra bir bölgedeki polen arttığında enfeksiyonların da arttığını bulduklarını bildirmişlerdir.

Solunum yolu enfeksiyonlarında bir suçlu

Araştırmacılar, polenin ülkeler arasındaki enfeksiyon oranı değişkenliğinin ortalama %44'ünü oluşturduğunu belirtmişlerdir. Çalışmanın yazarları, polenin solunum yolu enfeksiyonlarında bir suçlu olabileceğini, ancak virüslerin polen tanelerine binip ağzımıza, gözümüze ve burnumuza girmesi nedeniyle değil, polenin, kişinin alerjisi olmasa bile bağışıklık savunmamızı bozuyor gibi göründüğü için olduğunu da sözlerine eklemişlerdir. Almanya'daki Münih Teknik Üniversitesi'nde çevre tıbbı başkanı olan çalışma yazarı Stefanie Gilles bir basın toplantısında, polenin solunduğunda, burun mukozamıza geldiğini ve burada, havadaki virüslere karşı savunma için önemli olan genlerin ifadesini azalttıklarını belirtmiştir. Geçen yıl yayınlanan bir çalışmada Gilles, polene maruz kalan farelerin bağışıklık sistemine daha az interferon ve diğer koruyucu kimyasal sinyaller verdiğini bulmuştur. Daha sonra Gilles, solunum sinsitiyal virüsü ile enfekte olanların, polene maruz kalmayan farelere kıyasla vücutlarında daha fazla virüse sahip olduğunu gözlemlemiş ve insan gönüllülerde de aynı etkiyi görüyor gibi olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte, diğer araştırmacılar, çalışmanın bazı ilginç soruları gündeme getirse de, polenin COVID-19 enfeksiyonlarını artırdığını kanıtlayamayacağını iler sürmüşlerdir. Hollanda'daki Açık Üniversite'de teknik bilimler ve çevre profesörü olan Martijn Hoogeveen, iki şeyin aynı anda olmasının, birinin diğerine neden olduğu anlamına gelmediğini belirtmiştir. Hoogeveen'in Science of the Total Environment dergisinde yayınlanan son araştırması, polen mevsiminin Hollanda'ya gelişinin grip mevsiminin sonuna denk geldiğini ve COVID-19 enfeksiyon zirvelerinin, PNAS çalışmasının tam tersine benzer bir modeli izleme eğiliminde olduğunu bulmuştur.