
Romatoid artrit (RA), sabahları eklem şişmesi, ağrı ve sertlik semptomları ile karakterize olup gün ilerledikçe düzelmektedir. Araştırmacılar sabah sertliğinin, banyo yapma ve giyinme gibi günlük yaşam aktivitelerine müdahale ederek RA hastalarının zamanında işe başlamasını zorlaştırdığından bu durumun erken emekliliğin en sık belirtilen nedeni olduğunu ifade etmişlerdir. Bir saatten fazla süren sabah sertliği, RA için 1987 Amerikan Romatoloji Koleji sınıflandırma kriterlerinden biri olmakla birlikte bu belirti, kısmen RA için özgüllük eksikliğine dikkat çeken raporların yanı sıra hastalık aktivitesiyle ilişkisine dair çelişkili raporlar nedeniyle 2010 yılında sınıflandırma kriteri güncellemesinden çıkarılmıştır. Sabah sertliği artık sınıflandırma kriterlerine dahil edilmese de, semptom hastalar için önemlidir ve klinik romatologlar tarafından enflamatuar artriti dejeneratif artritten ayırt etmek için rutin olarak hala kullanılmaktadır.
Araştırmacılar uzamış sabah sertliğinin enflamatuar artritin bir özelliği ise, sabah sertliği bildiren hastalarda sinovyal inflamasyonun artabileceğini belirtmişlerdir. Bununla birlikte, sabah sertliği olan ve olmayan RA hastalarından alınan sinovyal patolojinin histolojik tanımların eksik olduğu bildirilmiştir. Yapılan bu çalışmada araştırmacılar RA sinovyumunun enflamatuar özelliklerinin sabah sertliği ile ilişkili olabileceğini varsaydıklarını ve hangi sinovyal özelliklerin bu semptomla ilişkili olduğuna dair daha ayrıntılı bir anlayışın, bu sorunun altında yatan mekanizma hakkında içgörü sağlayabileceğini düşündüklerini belirtmişlerdir. Çalışmada yakın zamanda, hematoksilin ve eozin (H&E) lekeli sinoviyal doku kesitlerinin histolojik analizi ile tanımlanan 10 sinoviyal özelliğin, enflamatuar gen ekspresyon alt tiplerini tahmin etmek için kullanılabileceği gösterilmiştir. Bunlar, sinovyal astar hiperplazisi, lenfositler, plazma hücreleri, Russell gövdeleri, iki çekirdekli plazma hücreleri, sinoviyal dev hücreler, detritus, müsin, fibrin ve nötrofiller gibi hücresel ve diğer histolojik özelliklerin skorlarını içermektedir.
Romatoid Artrit Sinoviyal Dokudaki Nötrofil ve Fibrin Varlığı
Yapılan bu çalışmada hastalar tarafından bildirilen sabah sertliği süresi ve şiddeti ile 28 eklemdeki Hastalık Aktivite Skoru (DAS28) ile ilgili veriler artroplasti yapılan 176 RA hastasından toplanmıştır. Araştırmacılar, artroplasti geçiren 176 RA hastasından oluşan bu kohortta histolojik özelliklerin analizini ve hasta tarafından bildirilen sabah sertliğini bildirdiklerini, sinovyal fibrin ve nötrofillerin sabah tutukluğu süresiyle ilişkili olduğunu keşfettiklerini belirtmişlerdir. Ayrıca çalışmada nötrofillerin, sinoviyal membranın astarı boyunca fibrin pıhtıları içinde tespit edilebileceği ve sinovyal sıvının pirinç gövdelerine gömülebildiğinin bulunduğu bildirilmiştir. Araştırmacılar bu gözleme dayanarak, in vitro koagülasyon ve liziz deneyleri gerçekleştirdiklerini ve nekrotik nötrofil içeren pıhtıların plazmin aracılı fibrinolize dirençli olduğunu ve bu etkinin DNase I ile tedavi edilerek ortadan kaldırılabileceğini bulduklarını belirtmişlerdir.
İncelenen sinovyal özelliklerin hiçbiri, hasta tarafından bildirilen sertlik şiddeti ile ilişkili olmamakla birlikte, RA sinoviyal dokudaki nötrofil ve fibrin varlığı, hem sinovyal fibrin hem de nötrofil bulunan hastaların %73'ünün 1 saatlik sabah sertliği bildirdiği şekilde, hasta tarafından bildirilen ≥1 saatlik sabah sertliği ile önemli ölçüde ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Araştırmacılar, nötrofiller ve fibrin birikintilerinin sinovyal astar boyunca ortak lokalize olduğunu belirtmişlerdir. In vitro analizlerde, nekrotik nötrofillerle tohumlanan fibrin pıhtıları, canlı nötrofillerle veya hücre içermeyenlerle tohumlananlara göre fibrinolize daha dirençli olduğu gözlemlenmiştir. Araştırmacılar sonuç olarak RA'da, uzamış sabah sertliğinin, sinoviyal membran boyunca nötrofil kaplı fibrin birikimlerinin bozulmuş fibrinoliziyle ilişkili olabileceğini belirtmiş ve bulgularının ayrıca sabah tutukluğunun şiddeti ve süresinin farklı patofizyolojik olayları yansıtabileceğini düşündürdüğünü ifade etmişlerdir.
Orange DE, Blachere NE, DiCarlo EF, Mirza S, Pannellini T, Jiang CS, Frank MO, Parveen S, Figgie MP, Gravallese EM, Bykerk VP, Orbai AM, Mackie SL, Goodman SM. Rheumatoid Arthritis Morning Stiffness Is Associated With Synovial Fibrin and Neutrophils. Arthritis Rheumatol. 2020 Apr;72(4):557-564. doi: 10.1002/art.41141. Epub 2020 Feb 12. PMID: 31612614; PMCID: PMC7113097.
+ Tüm Referansları Göster