Sağlıklı Yaşam Genetik Risk Yüksek Olsa Bile Demans Gelişimini Azaltıyor

Genetik faktörler demans riskini arttırır, ancak bunun yaşam tarzı faktörleri ile ne kadar telafi edilebileceği bilinmemektedir.

Araştırmacılar, genetik riskten bağımsız olarak sağlıklı bir yaşam tarzının düşük bunama riski ile ilişkili olup olmadığını araştırdılar. Başlangıçta bilişsel bozulma veya demans olmadan en az 60 yaşındaki Avrupa’lı yetişkinleri içeren retrospektif bir kohort çalışması gerçekleştirdiler.

Katılımcılar, 2006 ile 2010 yılları arasında İngiltere Biobank çalışmasına katıldı ve 2016 ya da 2017 yılına kadar takip edildi. Demans için düşük, orta ve yüksek risk kategorisine sahip poligenik risk skoru ve sigara kullanmamak, düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı beslenme ve orta derece alkol tüketimini içeren ağırlıklı sağlıklı yaşam skoruna göre, katılımcıları olumlu, orta ve olumsuz yaşam tarzlarına ayırdılar.

Sağlıklı Yaşam Riski Neredeyse 3 Kat Azaltıyor

Çalışmada, ortalama yaşları 64,1 yıl olan %52,7’si kadın 196.383 birey, toplam 1.545.433 kişi-yılı (ortalama takip: 8,0 [7,4-8,6] takip edildi. Genel olarak, katılımcıların %68,1'i olumlu bir yaşam tarzı, %23,6'sı orta bir yaşam tarzı ve %8,2'si olumsuz bir yaşam tarzına sahipti. %20’sinde yüksek, %60'ında orta ve %20'sinde düşük poligenik risk skoru vardı. Genetik riski yüksek olan katılımcıların %1,23'ü ve düşük genetik riski olan katılımcıların %0,63'ü demans geliştirdi (düzeltilmiş tehlike oranı, 1,91). Genetik riski yüksek ve olumsuz yaşam tarzı olan katılımcıların %1,78'i, düşük genetik riski ve olumlu yaşam tarzı olan katılımcıların %0,56'sı demans geliştirdi (tehlike oranı: 2,83). Genetik risk ile yaşam tarzı faktörleri arasında anlamlı bir ilişki yoktu. Genetik riski yüksek katılımcılar arasında, olumlu bir yaşam tarzı olanların %1,13'ü ve olumsuz bir yaşam tarzı olanların ise %1,78’i demans geliştirdi.

Araştırmacılar, bilişsel bozulma veya demansı olmayan yaşlı yetişkinler arasında, hem olumsuz bir yaşam tarzı hem de yüksek genetik riskin, yüksek demans riski ile anlamlı şekilde ilişkili bununla birlikte, olumlu bir yaşam tarzının, genetik riski yüksek olan katılımcılar arasında düşük demans riski ile ilişkili olduğunu aktardılar.