Sanal Gerçeklik İle MS Hastalarının Denge Kayıpları ve Düşmeleri Önlenecek

PLoS One'da yayınlanan bir çalışmada, deneklere bir koşu bandında yürürken düştüklerini hissettiren bir sanal gerçeklik (VR) sistemi kullanıdı. Bilim insanları MS hastaları ile MS olmayan aynı yaştaki insanlar arasındaki reaksiyonlarda belirgin farklılıklar buldular. Bu farklılıklar "düşme yanılsaması olmadan normal bir şekilde yürüdüklerinde belirgin değildi.

Araştırmacılar, bunun gibi bir VR tabanlı testin, daha fazla çalışma ve geliştirmeden sonra taşınabilir hale getirilebileceğini ve MS hastalarını denge bozukluklarından önce uyararak ve düşme riskini azaltmak için önlemler almak için nöroloji kliniklerinde yaygın olarak kullanılabileceğine inanıyorlar.

MS Hastalığında Denge Kaybı ve Düşme

MS, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 400.000 kişiyi ve dünya çapında 2 milyondan fazla kişiyi etkileyen bir beyin hastalığıdır. Bu hastalığın beyinde bulunan uygun olmayan bağışıklık hücresi aktivitesinden kaynaklandığı düşünülmektedir ve sinir lifleri etrafındaki yalıtım tabakası olan miyelin proteininin kaybına -liflerin sinir sinyallerini iletme yeteneklerini bozan bir kayba- yol açar. MS'in belirtileri ve semptomları yorgunluk, uyuşma ve karıncalanma, bilişsel bozukluklar, ruh hali kararsızlığı, denge sorunları ile yürüme sorunlarıdır.

Yürüme ve denge ile ilgili sorunlar beklenmedik bir şekilde ortaya çıkabilir. MS'si olan ve çok az semptom gösteren veya hiç semptom göstermeyen kişiler, MS'si olmayanlara kıyasla, ortalama olarak iki kat fazla düşme riski altındadırlar. Çalışmalar ayrıca MS teşhisi konan kişilerin yılda ortalama en az bir kez düştüğünü bulmuştur. Bu düşmelerin çoğu yürüme gibi fiziksel aktiviteler sırasında meydana gelir.

Araştırmacılar, bu sorunların farkında olmayan veya normal yürüyüş sırasında bu semptomları göstermeyen kişilerde denge ve yürüme bozukluklarını tespit eden bir test geliştirmeye çalıştılar.

Araştırmacılar bu testi oluşturmak için görsel verinin deneysel manipülasyonuna izin veren bir VR cihazı kullandılar. Bu test cihazları, deneklerin bir koşu bandında yürürken izlediği yarı dairesel bir tiyatro ekranı gibidir. VR sahnesi, deneğin koşu bandında yürüdüğü hızda kendisine bir koridorda yürüdüğünü gösterdi. Bazen sahnedeki sağa sola yalpalamalar, deneklerde dengelerini kaybettiklerini düşündüren bir yanılsama yarattı ve yürüyüşleri ile ayak pozisyonlarını değiştirmeleri gibi dengelerini düzeltici bir reaksiyonu tetikledi. Bu araştırmada kurulan hipotez, denge bozukluğu olan MS hastalarının bu dengelerini yeniden sağlama reaksiyonlarının normal hastalardan açıkça farklı olacağı yönündeydi.

Bilim insanları birbirlerine denk yaştaki 14 MS hastası ve 14 sağlıklı katılımcıyı test etti. Tepkilerde iki grup arasında gerçekten belirgin bir fark olduğunu buldular, ancak bu farklar sadece VR denge testini kullanırken net olarak görülebildi.

Araştırmacılar sistemlerini denge bozukluklarını tespit etmek için nörologların kliniklerinde kullanılacak rutin bir teşhis aracı olarak piyasada bulunan VR gözlüklerle birlikte kullanılmak üzere uyarlıyorlar.

Ayrıca araştırmacılar VR sistemini MS hastalarının dengelerinin iyileşmesine ve böylece düşme riskini azaltmaya yardımcı olan bir fizik tedavi aracı olarak geliştirmeyi umuyorlar.