Sekonder Progresif Multiple Sklerozda Gri Cevher Kantitatif MR

Multiple sleroz (MS) santral sinir sisteminin (SSS) immün aracılı kronik bir hastalığıdır. MS’in tanı ve tedavisi klinik gözlem ve bunu destekleyen MR ile konur. Beyaz cevher lezyonları en belirgin MS ilişkili patolojilerdir ve hastalık başlangıçta beyaz cevher hastalığı olarak kabul edilmiştir. Bununla birlikte en son histopatolojik ve MR bulguları ile MS’te büyük gri cevher tutulumları olduğu gösterilmiştir. Rutin klinik pratikte hastalığın tanısı, lezyonların araştırılması ve yeni lezyonların tanımlanmasında geleneksel MR kullanılır.

MS’te sekonder progresyona dönüşüm klinik olarak çok önemlidir çünkü bu aşamada tedavi seçenekleri oldukça kısıtlıdır. Sekonder progresif MS’e (SPMS) dönüşümü hastalık modifiye edici tedaviler geciktirebilir. SPMS’de diffüz enflamasyona, global aksonal kayıpla sonuçlanabilen yaygın nörodejeneratif bileşenler eşlik etmektedir. SPMS’nin sakatlığa ilerleyişin primer sebeplerinden olduğu düşünülmektedir. MS lezyonları dışındaki doku kompozisyonlarındaki değişiklikler klinik MR’da görülmemektedir bu nedenle SPMS hastalarının izleminde klinik değerlendirmeler kullanılır.

Kantitatif MR teknikleri in vivo doku parametrelerinin direkt olarak değerlendirilmesine izin vermektedir ve mikro yapısal doku kompozisyonları için bir pencere sağlamaktadır. Geleneksel MR görüntülerinde normal görünen dokulardaki patolojik bileşenler kantitatif MR ile tespit edilebilmektedir.

Bir grup araştırmacı yaptıkları çalışmada SPMS hastalarında nöronal hasarın değerlendirilmesinde kantitatif MR kullanımını ve sonuçlarla sakatlık arasındaki ilişkiyi incelediler. Çalışmada kantitatif MR’ın kortikal ve derin gri cevher proton dansite değerleri ve T1 relaksasyon süresi ile nöronal hasar değerlendirme potansiyelini araştırdılar. Kantitatif T1 ve proton dansite haritalama altındaki 11 SPMS hastasının serebral korteks ve derin gri cevher yapıları arasındaki parametre değerlerini 11 sağlıklı kontrolünkiler ile karşılaştırdılar ve dikkat çekici grup farklılıkları gösteren bölgeler için sakatlık ile korelasyon gösterip göstermediğini araştırdılar. Proton dansitesi tüm gri cevher, serebral korteks, talamus, putamen ve pallidumda artmıştı ve tüm gri cevher, serebral korteks, putamen ve pallidumda proton dansitesi ile sakatlıklar korelasyon gösteriyordu. T1 relaksasyon zamanı ise uzamıştı ve tüm gri cevher ve serebral kortekste sakatlıklar ile korelasyon gösteriyordu.

Araştırmacılar SPMS’de kantitatif MR parametreleri gri cevher proton dansitesi ve kortikal T1’in hastalık durumunu değerlendirmede kantitatif MR adayları için umut vaat edici olduğunu ve sakatlıklar ile ilişkili olduğunu belirttiler.