Sigara, D Vitamini ve MS Riski

Multipl skleroz (MS) nedeni tam olarak bilinmeyen ve dünyada milyonlarca insanı etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Henüz MS tanısı almadan önce klinik açıdan tek bir atak geçiren hastalara ise klinik izole sendrom adı verilmektedir. Bu ataklar tekrar ettikten sonra veya görüntüleme bulgularında bir ilerleme olursa hastalar MS tanısı alır.

MS gelişiminde şimdiye kadar bir çok çevresel faktör suçlandı. Bunlar arasında en çok öne çıkanlar arasında D vitamini eksikliği ve sigara da yer alıyor. Bu sene Londra’da yapılan ECTRIMS kongresinde sunulan bir çalışmada araştırmacılar, klinik izole sendrom (CIS) hastalarında kandaki 25OH Vitamin D (25OHVitD) ve kotinin düzeylerini inceleyerek MS ve engellilik progresyonu riskini incelediler.

Hasta verileri 1995’de başlamış olan CIS kohortundan alındı. 25OHVitD ve kotinin düzeyleri CIS tanısından sonraki bir yıl içerisinde serum örneklerinden incelendi ve sonuçlar ile örnekler arşivlendi. Bu düzeylerin kesin MS tanısı ve engellilik artışı üzerindeki etkisi yapılan çalışmada izlendi. Sonuçlar tek ve çok değişkenli Cox regresyon analizi ile yaş, cinsiyet, CIS topografisi, oligoklonal bantlar, bazal lezyon sayısı ve hastalık modifiye edici tedavi başlangıcı açısından değerlendirildi.

503 hastada 25OHVitD düzeyleri ölçüldü. Ortalama değerin 17.6 ng/mg olduğu (SD 9.7) ve hastaların %72’sinde alt limit olan 20 ng/mg’dan düşük olduğu saptandı. 25OHVitD düzeyi < 8.0 ng/mg olan, yani ciddi eksiklik bulunan hastalarda engellilik için artmış bir risk olduğu (HR 2.3 95%CI 1.1-5.0; p=0.032) ve çok değişkenli analizde de bu riskin sabit olduğu görüldü.

Kotinin ise 464 hastada ölçüldü. Ortalama değerin 0.54 ng/ml olduğu görüldü. Aktif sigara içicilerinde görülen kotinin değeri olan >14 ng/ml ise hastaların %43’ünde mevcuttu. Aktif sigara içicilerinde de yine aynı şekilde engellilik için artmış bir risk olduğu (HR 2.5 95%CI 1.5-4.1; p=0.001) ve çok değişkenli analizde de bu riskin sabit olduğu görüldü.

Her iki faktör için de CIS’den MS’e dönüşüm için oluşturdukları risk ise istatistiksel açıdan anlamlı bulunmadı. Aktif sigara içicisi olmanın ve 25OHVitD eksikliğinin CIS hastalarında engellilik progresyonu riskini ise arttırdığı bu çalışma ile gösterilmiş oldu.