Sosyal Sermayenin Multipl Sklerozlu Hastalar Üzerindeki Etkisi

Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sisteminin (CNS) genç yetişkinleri etkileyen en yaygın kronik inflamatuar, demiyelinizan ve nörodejeneratif bozukluğudur. Hastalık seyri, uzun süre hayatta kalma ve zaman içinde artan sakatlık ile hasta, ailesi ve sosyal ağlarındaki insanlar üzerinde oluşan büyük bir yük olarak karakterize edilir. Diğer kronik rahatsızlıklarda olduğu gibi, MS artan bakım ihtiyaçları yaratan, başa çıkma yetenekleri için ağır talepler yapan ve bağımlılık sorunlarını gündeme getiren kolektif bir olgudur. Bu nedenle MS'li kişilerin sosyal ilişkileri (pwMS) stres ve bozulma riski altındadır. 2018 yılı MS toplumu raporu, ankete katılan hastaların %60'ının MS sonucunda kendini tecrit edilmiş veya yalnız hissettiğini göstermektedir.

Sosyal Sermayenin Etkileri

Bu konu kapsamında yapılan bu çalışmada araştırmacıların amacı, sosyal sermayenin (SC) multipl sklerozun (MS) fiziksel ve psikolojik etkisi üzerine etkisini araştırmaktır. Çalışmada geçen sosyal sermaye kavramı bireyler ve gruplar arasındaki işbirliğinden elde edilen kaynakları ifade etmektedir. Sosyal sermaye, sosyal koşulların sağlığı ve mortaliteyi nasıl etkilediğini kısmen açıklamaktadır. Araştırmacılar, bu konuyla ilgili makale taraması yaptığında sosyal sermayenin MS hastalarının (pwMS) sonuçları üzerindeki etkisi üzerine yapılan bir çalışmayı bulamadıklarını bildirdi. Bu durumdan hareketle, İngiltere, Londra'daki The Royal London Hastanesi'nde pwMS arasında kesitsel bir çalışma yapıldı. Çalışmaya dâhil edilen katılımcılar, MS Etki Ölçeği (MSIS-29), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS), kendinden bildirilen Genişletilmiş Sakatlık Durum Ölçeği ve bir sosyal sermayesi soru setini içeren çevrimiçi bir anketi tamamladılar. Sosyal sermaye anketi kişisel ilişkileri, sosyal destek ağlarını, sivil katılımı, güven ve kooperatif normlarını değerlendirmekteydi. Anket sonrasında sosyal sermaye ve MSIS-29 arasındaki ilişkinin ölçülmesi için Kendall’ın tau korelasyon testi yapıldı. En iyi sonuç tahmin modelinin bulunması için çoklu doğrusal regresyonlar gerçekleştirildi. Ayrıca, her model için normallik, çok doğrusallık ve hataların bağımsızlığı kontrol edildi. 236 hastanın katılım sağladığı bu çalışmada ortalama yaşın 43.5 (IQR 35-52) olduğu kaydedildi. Ek olarak, hastaların 168'ini (% 71.19) kadın ve 164'ünü (% 69.49) tekrarlayıcı MS hastalığına sahip olan katılımcılar oluşturmaktaydı. Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (≥8 / 21) için anormal skorlar sırayla 133 (% 56.35) ve 72 (% 30.51) hastada görüldü. MSIS-29'un psikolojik ölçekleri için ortanca skorlar fiziksel olarak 23.72 (IQR 8.75-57.5) ve 38.89 (IQR 16.67-55.56) idi. Toplam sosyal sermaye ve kişisel ilişki alanı skorları MSIS-29 fiziksel skorları ile anlamlı olarak ilişkiliydi (sırasıyla τb = 0.09, p = 0.02 ve 0.21, p <0.001). Sosyal destek ağları dışındaki tüm sosyal sermaye alanları (τb = 0.01, p = 0.39) MSIS-29 psikolojik skorları ile anlamlı olarak ilişkiliydi. Elde edilen veriler neticesinde, belli sosyal sermaye alanlarındaki daha yüksek puanların MS'in düşük dereceli fiziksel ve psikolojik etkisi ile ilişkili olduğu bulundu. Buradan hareketle, sosyal sermaye ve MS ile ilgili ortaya çıkan kanıtların sağlığı geliştirici amaçlar için müdahalelere dönüştürülmesinin önem arz ettiği söylenebilir.