Medikaynak Search
Üye Ol Üye Giriş
Medikaynak Menü

Stres hayatın devam ettirilebilmesi için gerekli olan psikolojik ve biyolojik bir mekanizmadır. Stres, organizmayı seferber eder ve tehdit edici durumları yönetmesini sağlar. Daha önce, stresin savaş ya da kaç tepkisi olarak adlandırdığı düşünülmüştü. Ancak daha yakın tarihli davranışsal çalışmaların sonuçlarına dayanarak, bu teori tekrar tekrar sorgulanmaya başladı. Elde edilen yeni bulgular, insanların stres altındayken sosyal davranışlarında bir artış olduğunu ortaya koydu. Viyana Üniversitesi'nde yapılan yeni bir çalışma ile bu davranışın altında yatan sinirsel süreçler aydınlatıldı.

Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullanan çalışmada, katılımcılar başka biriyle empati kurmaya çalışırken akut strese maruz bırakıldılar. Bu arada, beyin aktivitesi fMRI kullanılarak ölçüldü. Araştırmacılar özellikle "empati ağı" olarak adlandırılan sinir aktivitesinin stresle ilişkili değişikliklerine odaklandı. Toplam 80 erkek katılımcı, zorlu görevleri zaman baskısı altında çözerken ve sürekli performansları hakkında olumsuz geribildirim alırken başkaları ile empati kurmak zorunda bırakıldılar. Bu psikolojik stres indüksiyonunun etkileri kortizol artışı ile ölçülmüştür. Daha sonra katılımcılara, el üzerinde yapılan acı verici tıbbi işlemlerin fotoğrafları gösterildi ve hastanın ağrısını canlı olarak hayal etmelerini istendi. Bazı fotoğraflar için katılımcılar, işlem sırasında hastanın eline anestezi uygulandığı yönünde ek bilgileri aldılar. Bu işlemler, katılımcıların hastanın bakış açısını alma ve kendi duygularını düzenleme kabiliyetlerini ölçmeye yönelikti. Ayrıca araştırmacılar, davranışsal ekonomide geliştirilen bir oyun olan diktatör oyununu sosyal davranışı ölçmek için kullandılar. Bu oyunda katılımcılar, bir miktar parayı kendileri ve yabancılar arasında istedikleri oranda dağıtmak zorunda kaldılar.

Sonuçlar, sinirsel empati ağının, stres altındayken ağrılı tıbbi işlemlerin görüntülerine daha güçlü tepki verdiğini gösterdi. Bununla birlikte, prosedürün aslında acı vermediğini bildiklerinde bile, sinirsel tepkileri aynı derecede güçlü bulundu bu da stres altında mantıklı bakış açısının olmamasından kaynaklanıyordu. Buna ek olarak, sinirsel aktivasyon paylaşılan para miktarı ile korelasyon gösterdi. Başkalarının ağrısına tepki ne kadar güçlü olursa katılımcı yabancıyla paylaştığı paralar o kadar çok oldu. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre stres altındayken insanlar başkalarına daha fazla empati gösterir ve daha yardımcı olur hipotezi doğrulanıyor. Ancak aşırı stres durumunda doğru bakış açısının kaybolması bulgusu da stresin beklenmeyen tepkilere yol açabileceğini destekliyor.

Medikaynak Referanslar

Tomova L, et al. Increased neural responses to empathy for pain might explain how acute stress increases prosociality. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 2016; nsw146 DOI: 10.1093/scan/nsw146

+ Tüm Referansları Göster
  1. Benzer İçerikler