
Multipl skleroz (MS), nöronal doku hasarıyla karakterize, çeşitli klinik ve patolojik özellikleri olan heterojen bir otoimmün hastalıktır. Enflamasyon, demiyelinizasyon ve aksonal yaralanma, tanımlanabilir klinik bulgulara yol açan temel patolojik mekanizmalardır. Bağışıklık sistemi, demiyelinizasyon ve nöronal hücre hasarı süreçlerinde rol oynar. Bununla birlikte, MS'in etiyolojisi hala aydınlatılamamıştır.
Son zamanlarda yapılan çalışmalar, MS'te oksidatif stres ile aksonal dejenerasyon ve nöral hasar arasındaki ilişkiye dair kanıtlar ortaya koymuştur. MS patogenezinde oksidatif stres ile ilişkili çeşitli mekanizmalar vardır.
MS için erken tedavi başlangıcı, nörolojide en çok tartışılan konulardan biridir, çünkü son tedavi seçenekleri, başlangıçtaki demiyelinizasyon olayından sonra MS'in başlangıcını geciktirebilir ve MS ile ilişkili sakatlık derecesini azaltabilir. Bu nedenle, MS'in erken tespiti ve ayırıcı tanısı çok önemlidir. Bununla birlikte, mutlak bir biyolojik belirteç ile hastalığın seyri henüz öngörülememektedir.
Apelin adipoz dokular tarafından salgılanan bir peptid hormonudur. Beyin, uterus, testisler, akciğerler ve ayrıca kardiyovasküler sistem dokuları dahil olmak üzere çeşitli dokularda bulunur. Bu peptid, sıvı homeostazı, immün yanıtlar, kardiyovasküler fonksiyonların düzenlenmesi ve hücre çoğalması dahil olmak üzere farklı fonksiyonlara katılır. Bazı çalışmalar, apelinin farklı dokulardaki oksidatif stresi baskıladığını göstermiştir. En aktif apelin formu apelin-13'tür. Apelin-13'ün sıçanlarda oksidatif stresi inhibe ederek fokal serebral iskemi-reperfüzyon hasarında koruyucu bir rolü olduğu ve oksidatif stresin bir biyolojik belirteci olarak kullanılabileceği bildirilmektedir.
MS’lilerde Apelin-13 Daha Yüksek
Bu gelişmelerden yola çıkan bir grup Türk araştırmacı yaptıkları yeni bir çalışmada, MS'de apelin-13'ün olası koruyucu ve tanısal rolleri araştırıldı. Araştırmacılar, MS’li erişkin hastalarda ve sağlıklı kontrollerde serum apelin-13 seviyelerini değerlendirdiler.
Çalışmaya, 42 relapsing-remitting MS hastası ve 41 sağlıklı kontrol dahil edildi. Yaş, cinsiyet, hastalık süresi ve Genişletilmiş Engellilik Semptom Ölçeği (EDSS) dahil olmak üzere demografik özellikler kaydedildi. Hastalardan ve kontrollerden elde edilen serum örneklerinde serum apelin-13 düzeyleri Enzim Bağımlı İmmünosorbent Testi (ELISA) yöntemi ile ölçüldü.
Araştırmacılar, MS’li hastalarda serum apelin-13 düzeylerini sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak daha yüksek buldular. Pearson analizinde, EDSS ile hastalık süresi ve apelin-13 seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki yoktu.
Araştırmacılar sonuçların, multipl skleroz hastalarında kontrollere kıyasla istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek serum apelin-13 düzeyleri gösterdiğini belirttiler. Bununla birlikte, serum apelin seviyelerinin biyolojik belirteç olarak kullanılması için daha büyük hasta popülasyonları ve sağlıklı kontrollerle ileri çalışmalar yapılması gerektiğini aktardılar.
Murat Alpua, Yakup Turkel, Ersel Dag, and Ucler Kisa. Apelin-13: A Promising Biomarker for Multiple Sclerosis?, Ann Indian Acad Neurol. 2018 Apr-Jun; 21(2): 126–129.
+ Tüm Referansları Göster