
Solunum yolu cidarlarının gevşediği ve daraldığı ve uykuda solunumun durmasına yol açan uyku apne sendromunun (OSAS), kandaki oksijen düzeylerini düşürdüğü bilinmektedir. Yeni yapılan bir çalışma, bu oksijen düşüşünün beynin temporal loblarının küçülmesi ve bellekte buna karşılık gelen azalmayla ilişkili olabileceğini düşündürmektedir. Araştırmacılar, çalışmanın yaşlıları OSAS için taramanın ve gerektiğinde tedavi verilmesinin bu toplumdaki demansın önlenmesine yardımcı olabileceğine dair kanıt sağladığını söylüyorlar.
Demans riskinin% 30-50'si depresyon, yüksek tansiyon, obezite ve sigara içme gibi değişken faktörlerden kaynaklanmaktadır. Son yıllarda araştırmacılar, çeşitli uyku bozukluklarının da demans için risk faktörü teşkil ettiğini kabul etmişlerdir. Özellikle obstrüktif uyku apnesine ve beyin ve bilişsel yeteneklere olan etkilerine bakmak isteyen Avustralyalı bir araştırma grubu bu çalışmayı yönetti. Araştırmacılar, 51 ve 88 yaşları arasında, hafızası ya da ruh haliyle ilgili kaygıları ile doktorlarını ziyaret eden, ancak OSAS tanısı olmayan 83 kişilik bir grupla çalıştılar. Her katılımcı hafıza becerileri ve depresyon belirtileri açısından değerlendirildi ve her birine beynin farklı alanlarının boyutlarını ölçmek için MRI taraması yapıldı.
Erken Müdahale Önemli
Katılımcılar ayrıca polisomnografi kullanarak OSAS belirtileri için gece boyunca izlendikleri bir uyku kliniğine de katıldılar. Bu teknik, beyin aktivitesini, kandaki oksijen seviyelerini, kalp atış hızını, solunum ve hareketleri kaydeder. Araştırmacılar, uyurken kanlarında düşük oksijen seviyelerine sahip olan hastaların, beynin sol ve sağ temporal loblarında azalmış kalınlığa sahip olduklarını buldular. Bunlar bellekte önemli olduğu bilinen ve demansta etkilenen bölgelerdir. Ayrıca, beyindeki bu değişikliğin, katılımcının yeni bilgi edinme konusundaki yeteneğini zayıflattığını da buldular. Tersine, OSAS belirtileri olan hastaların da beynin diğer bölgelerinde daha fazla kalınlığa sahip olma olasılığı daha yüksekti yani araştırmacılara göre beyin oksijensizliğe şişkinlik ve iltihaplanma ile yanıt vermişti.
Demans tablosunu düzeltmek için günümüzde etkili bir tedavi mevcut değildir, bu yüzden erken müdahale önemlidir. Öte yandan, OSAS için etkili bir tedaviye sahibiz. Bu araştırma, OSAS’ın teşhis ve tedavi edilmesinin, çok geç olmadan bilişsel gerilemeyi engellemek için bir fırsat olabileceğini gösteriyor.
Cross NE, et al. Structural brain correlates of obstructive sleep apnoea in older adults at risk for dementia. European Respiratory Journal, 2018; 52 (1): 1800740 DOI: 10.1183/13993003.00740-2018
+ Tüm Referansları Göster