Vegan Diyet Aşırı Kilolu veya Tip 2 Diyabetli Yetişkinlerde Kilo Kaybını Artırıyor ve Kan Şekerini Düşürüyor

Yaklaşık 800 katılımcının (18 yaş ve üzeri) yer aldığı 11 randomize çalışmanın meta analizine göre, 12 haftalık vegan diyet aşırı kilolu ve tip 2 diyabeti olan yetişkinlerde klinik olarak anlamlı kilo kaybıyla sonuçlanabilir ve kan şekeri kontrolünü iyileştirebilir.

Çalışma bu yıl Hollanda'nın Maastricht kentinde düzenlenen Avrupa Obezite Kongresi'nde (ECO) sunuldu. Meyve, sebze, kabuklu yemişler, baklagiller ve tohumlar açısından zengin olan ve hayvansal gıda içermeyen vegan diyetler diğer diyetlere kıyasla kan basıncını veya trigliserit düzeyini etkilemedi.

Bu çalışma için araştırmacılar, Mart 2022'ye kadar yayınlanan ve vegan diyetlerinin kardiyometabolik risk faktörleri (vücut ağırlığı, Vücut Kitle İndeksi [VKİ], kan şekeri düzeyi, sistolik ve diyastolik kan basıncı, total kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL), yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol (HDL) ve trigliserit) üzerindeki etkisini diğer diyet türleri ile karşılaştıran randomize çalışmaların sistematik bir incelemesini ve meta-analizini gerçekleştirdi.

Vegan diyetler pasif kontrol grupları (diyet değişikliği olmadan normal diyete devam eden katılımcılar) veya aktif kontrol grupları (Akdeniz diyeti, farklı diyabet diyetleri veya porsiyon kontrollü diyetler gibi diğer diyet müdahalelerini uygulayan katılımcılar) ile karşılaştırıldı.

Aşırı kilolu (VKİ: 25 kg/m2 veya üzeri) veya tip 2 diyabeti olan 796 kişiyi (48-61 yaş arasında) içeren 11 çalışmanın verileri analiz edildi. Çalışma süreleri en az 12 hafta (ortalama 19 hafta) olup klinik olarak anlamlı kilo kaybı en az 5 kg olarak kabul edildi. Analizler kontrol diyetleriyle karşılaştırıldığında vegan diyetlerinin vücut ağırlığını (etki ortalaması -4,1 kg) ve VKİ değerini (-1.38 kg/m2) önemli ölçüde azalttığını buldu. Ancak kan şekeri düzeyi (-%0.18), total kolesterol (-0.30 mmol/L) ve LDL (-0.24 mmol/L) üzerindeki etkiler oldukça düşüktü. Daha ileri analizlerde vegan diyetler normal diyete devam eden grupla (sırasıyla -7,4 kg ve -2,78 kg/m2) ve diğer diyetlerle (sırasıyla -2,7 kg ve -0,87 kg/m2) karşılaştırıldığında vücut ağırlığı VKİ değerinde daha da büyük düşüş saptandı.

Çalışma yazarı Anne-Ditte Termannsen 'Bugüne kadar mevcut olan en iyi kanıtların titizlikte değerlendirilmesi, en az 12 hafta boyunca vegan bir diyete bağlı kalmanın klinik olarak anlamlı kilo kaybı ve kan şekeri düzeyinde iyileşmeye yol açtığını, aşırı kilo ve tip 2 diyabet tedavisinde kullanılabileceğini göstermektedir. Vegan diyetler daha düşük yağ ve daha yüksek diyet lifi içeriği nedeniyle daha düşük kalori alımı ile ilişkili olduğundan kilo kaybına yol açar. Bununla birlikte, diğer kardiyometabolik sonuçlarla ilgili daha fazla kanıt gereklidir' dedi.

Araştırmacılar inceledikleri çalışmaların çoğunluğunun örnekleminin küçük olduğunu, vegan diyetlerin karbonhidrat, protein ve yağ oranlarının önemli farklara sahip olduğunu ve çalışmaların hiçbirinin bir kontrol diyet önermediğini belirterek bulguların dikkatli değerlendirilmesini öneriyor. Vegan diyetlerin kardiyometabolik sağlık üzerindeki etkileri, kısmen gruplar arasındaki makro besin kompozisyonu ve enerji alımı farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir.