Vücudumuz, Gündüz ve Geceye Beyinden Bağımsız Olarak Yanıt Veriyor

Barselona’daki Biyotıp Araştırma Enstitüsü’yle birlikte çalışan Kaliforniya Üniversitesi bilim adamları, metabolizmayı düzenleyen internal saatleri analiz etmek için iki yeni çalışma yaptılar. Araştırmacılar çalışmalarda, metabolizmayı düzenleyen iç saat ağını analiz etmek için özel olarak yetiştirilmiş fareler kullandılar.

Vücudun çeşitli sirkadiyen saatlerinin beynin hipotalamusunda merkezi saatten bağımsız olarak çalışabileceği fikri uzun süredir tartışılsa da, teoriyi test etmenin bir yolu bulunamamıştı. Araştırmacılar bu engelin üstesinden gelmek için, farelerin tüm sirkadiyen sistemini nasıl etkisiz hale getirip tekrar başlatabileceklerini çözdükten sonra deneyler için karaciğer veya cilt içindeki saatleri etkinleştirdiler.

Araştırmacılar oldukça şaşırtıcı sonuçlar elde ettiler. Merkezi beyin saati de dahil olmak üzere diğer tüm vücut saatleri etkisiz hale getirilmiş olmasına rağmen, karaciğer saatin kaç olduğunu biliyordu, gün geceye kaydığı için ışık değişikliklerine cevap veriyor ve öğünleri yemek sırasında sindirmeye hazırlık ve glukozun enerjiye dönüştürülmesi gibi kritik işlevleri sürdürüyordu. Karaciğerin sirkadiyen saati, muhtemelen diğer organlardan gelen sinyallerle ışığı algılayabiliyordu. Fareler sadece sürekli karanlığa maruz kaldığında ise karaciğerin saati çalışmayı durdurdu.

Modern Yaşama Daha Uygun İç Saatler

Araştırmacılar daha önceki çalışmalarında, sirkadiyen saatlerin uyku yoksunluğu, diyet ve egzersiz gibi faktörlerle nasıl tekrar bağlantılar kurduğunu incelemişlerdi. Bilgisayar, televizyon veya cep telefonu ışığına yatmadan hemen önce maruz kalınmasının aynı zamanda iç saatleri de etkileyebileceği bilinmekteydi.

Araştırmacılar, modern yaşam tarzları nedeniyle, insanların sirkadiyen sistemlerinin karışmasının kolay olduğunu söylediler. Bunun da depresyona, alerjilere, erken yaşlanmaya, kansere ve diğer sağlık sorunlarına yol açabileceğini aktardılar. Yaptıkları çalışmalarda elde ettikleri bulguların, gelecekte önemli etkileri olabileceğini vurguladılar. Bu farelerle artık sirkadiyen ritimlerin, yaşlanma süreçlerini ve genel refahı kontrol eden metabolik yolakları deşifre etmenin mümkün olduğuna dikkat çektiler.

Yapmayı planladıkları yeni çalışmalarda, farklı organların birbirleriyle nasıl iletişim kurduğunu görmek için diğer iç saatlerde aşamalı olarak değerlendireceklerini belirttiler. Araştırmacılar farelerdeki yeni deneylerin insan iç saatlerini "daha az yanlış ayarlı" hale getirmenin yollarını ortaya çıkarabileceğini düşünüyorlar.