Yatağımızdaki Tehlikenin Farkında Mıyız?

Yatakların uçucu organik bileşikler (VOC) adı verilen az miktarda gaz kimyasalları serbest bıraktığı bilinmektedir. Bu VOC'ların çoğunluğu yatakta kullanılan poliüretandan değil, alev geciktirici ve plastiklerde kullanılan diğer kimyasallardan gelir. ABD Çevre Koruma Ajansı'na göre VOC'lerle ilişkili sağlık etkileri göz, burun ve boğaz tahrişinden baş ağrısına ve organ hasarına kadar değişmektedir. Benzen, asetaldehit ve formaldehit dahil olmak üzere, bazı VOC'ler artan kanser riski ile ilişkilendirilmiştir. Bu kimyasallara maruziyet ile anında bir hastalık gelişmez ancak yaşam boyu maruziyet kanser riskini artırabilmektedir.

Yeni bir çalışmada, sekiz farklı tipteki poliüretan yatak üzerinde testler yapıldı. Vücut ısısının yataktan salınan VOC’ları arttırdığı gösterildi. Araştırmacılar, sekiz farklı yatakta uyku durumlarını simüle ettiler. İnsanların birkaç saat boyunca uyurken neden olduğu yüksek vücut ısısı, nem ve karbondioksiti taklit ettiler.  Çalışmadan önce yatakların en az altı ay boyunca havalanmasına izin verildi.

Vücut ısısının, yatakların kullanılmadığı zamanlarda serbest bırakılan seviyelere kıyasla, her yatakta VOC'lerin salınımını arttırdığını ortaya koydular. Bununla birlikte riskler, Kaliforniya çevre yasaları uyarınca belirlenen önemli risk seviyelerinin altında kaldı. Ancak, bazı bileşikler için maruziyet hesaplamaları, yaşları göz önünde bulundurulduğunda, bebekler ve küçük çocuklar için endişe düzeylerine ulaştı. Asetaldehit, formaldehit ve benzen gibi kanserle ilişkili bileşiklere maruziyet, yaşa göre ayarlanmış seviyelere yaklaştı veya bu seviyelerin üzerine çıktı.

Bebekler Özellikle Daha Fazla Risk Altında

Araştırmacılar, uyku mikro ortamının hava kalitesinin, VOC gibi çeşitli kirletici maddelere maruziyet açısından önemli olduğunu belirttiler. Genel olarak, çocukların VOC'lere maruz kalması konusunda daha fazla endişe duyduklarını aktardılar.  Özellikle bebeklerin, bu gazları üreten sünger yataklar üzerine yatarak çok fazla vakit geçirdiklerinin altını çizdiler.

VOC'lere karşı korunmanın en iyi yolunun, pencereleri açarak ve fanları kullanarak evin içinde iyi bir havalandırma sağlamak olduğunu belirttiler. İç ortam havasının, dış havaya göre 10 kat daha yüksek VOC düzeyi içerdiğini ve bu yüzden temiz hava almanın bu risklerin azaltılmasına gerçekten yardımcı olabileceğini söylediler. Ayrıca, poliüretan sünger dışındaki malzemelerden yapılmış yatakların tercih edilmesini önerdiler. Pamuk, yün ve doğal lateks içeren yatakların tümünün düşük seviyelerde gaz ürettiğine dikkat çektiler.