Yeni Kanıtlar Okul Oyun Alanlarının Etrafına Ağaç Dikmenin Çocukları Hava Kirliliğinden Koruduğunu Gösteriyor

Bilim insanları, oyun alanları ile yollar arasına seçici bitkilerin dikilmesinin okul çocuklarına ulaşan trafik kaynaklı hava kirliliğini önemli ölçüde azaltabileceğini gösteren yeni kanıtlar yayınladı.

Scientific Reports dergisinde bu hafta yayınlanan yeni bulgular hava kalitesinin hızlı, önemli ve uygun maliyetli bir şekilde iyileştirilmesi için yol kenarındaki bitki örtüsünün buna göre tasarlanıp korunabileceğini gösteriyor.

Trafikle ilgili hava kirliliğine maruz kalma, kardiyovasküler, solunum ve nörolojik sistem hastalıkları gibi bir dizi sağlık riskiyle ilişkilendirilmiştir. Bu risklerin ana organları hala gelişmekte olduğundan ve yetişkinlerden daha yüksek solunum hızına sahip olduklarından, işlek yolların yanındaki ilkokullara devam eden küçük çocuklarda daha da yüksek olması olasıdır.

Hava kirliliğinde ince partikül maddeye maruz kalmanın küresel olarak kardiyovasküler ölümlere ve hastalıklara katkıda bulunan en büyük çevresel risk faktörü olduğu ve her yıl yaklaşık 6-9 milyon erken ölümle bağlantılı olduğu bildiriliyor.

Lancaster Üniversitesi'nde Emeritus Profesörü Barbara Maher tarafından yönetilen ve Groundwork Greater Manchester tarafından desteklenen bir araştırma ekibi, 2019 yaz okulu tatillerinde Manchester'daki üç ilkokula çocukların boyu yüksekliğinde ağaçlardan oluşan birer çit kurdu. Dikim yapılmayan dördüncü bir okul kontrol olarak kullanıldı.

Sarmaşıktan oluşan çit kurulan okulun oyun alanındaki partikül madde konsantrasyonlarında önemli bir azalma ancak siyah karbonda bir artış saptandı. Kırmızı sedir ağacından çit kurulan okulda, karışık ağaçlardan oluşan çit kurulan okula göre hava kirliliğinde daha fazla azalma saptandı.

Partikül madde ve siyah karbonda genel olarak en fazla azalma kırmızı sedir ağacının ekildiği okulda gösterildi. Sonuçlar siyah karbonun neredeyse yarısının (%49) ve geçen trafikten yayılan ince parçacıkların (PM2.5 ve PM1) yaklaşık %46 ve %26'sının kırmızı sedir ağaçları tarafından yakalandığını gösterdi. Bütün çitler oyun alanlarına ulaşan hava kirliliğindeki akut ani artışların miktar ve sıklığını da önemli ölçüde azalttı.

Profesör Maher şunları söyledi: "Bulgularımız yaprakları ile hava kirliliği parçacıklarını yakalayan bitkilerin oluşturduğu çitlerin okul oyun alanlarını koruyabildiğini gösteriyor. Bu yöntem yerel hava kalitesi zarar verecek derecede düşük konuma sahip okullardaki çocukları korumamıza yardımcı olabilir; hızlı ve uygun maliyetli bir şekilde yapılabilir." dedi.

Bilim insanları, kırmızı sedirinin parçacıklı hava kirliliğinin oyun alanına ulaşmasını önlemede en iyi performansı gösterdiğine inanıyor; küçük, sert ve yaprak dökmeyen kırmızı sedirin yaprakları bir filtre gibi davranıyor, parçacık kirliliğini yakalıyor ve atmosferde dolaşmasını engelliyor. Yağmur yağdığında partiküller yıkanıyor, toprağa veya kanalizasyona karışıyor. Böylece yapraklar daha sonra partikül yakalamaya devam ediyor.

Profesör Maher şunları söyledi: "Kırmızı sedir ağaçlarının yapraklarında partikül toplamaya uygun oyuk ve gözenekler var. Partikülleri yerel atmosferden uzaklaştırarak çocukların ve oyun alanındaki personelin trafik kaynaklı hava kirliliği parçacıklarına maruz kalmalarını azaltıyor." dedi.

Araştırmacılar yapraklarının pürüzsüz ve mumsu yüzeyi nedeniyle sarmaşık gibi türlerin partikül kirliliğini yakalamada kırmızı sedir ağacı kadar etkili olmadığını düşünüyor.

Araştırmacılar, çalışmanın vurguladığı bu yararların sadece okullarla sınırlı olmadığını ve trafik kirliliğine maruz kalmanın sağlığa zararlı etkilerini azaltmak için kentsel alanların diğer bölümlerinde dikkatle seçilmiş yürüyüş yollarında da kullanılabileceğini öne sürüyor.