Hepatosellüler Kanser

Karaciğer Kanseri Nedenleri

Hepatosellüler karsinom, karaciğer kanserlerinin büyük kısmını oluşturur. Bu kanser türü erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ve genellikle 50 yaş ve üstü kişilerde tanı konur.

Çoğu durumda, karaciğer kanserinin nedeni uzun vadeli hasar ve karaciğerin skarlaşmasıdır (siroz). Siroz şunlardan kaynaklanabilir:

• Kronik alkol kullanımı
• Karaciğerin otoimmün hastalıkları
• Hepatit B veya hepatit C virüsü enfeksiyonu
• Uzun süreli (kronik) karaciğer iltihabı
• Vücutta aşırı demir yüklenmesi (hemokromatoz)
• Yağlı karaciğer hastalığı

Hepatit B veya C'li kişiler, siroz geliştirmeseler bile yüksek karaciğer kanseri riski altındadır.

Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri

En yaygın karaciğer kanseri türü olan hepatosellüler karsinom riski, uzun süreli karaciğer hastalığı olan kişilerde ve hepatit B veya hepatit C enfeksiyonuna sahip kişilerde daha yüksektir. Hepatosellüler karsinom, çok miktarda alkol tüketen ve karaciğerde yağ birikimi olan kişilerde de daha yaygındır.

HCC gelişimine yönelik artan önemli bir risk faktörü ise, yağlı gıdalarla ve obezite ile bağlantılı olan alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığıdır (NAFLD).

Karaciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer kanseri belirtileri aşağıdakilerden herhangi birini içerebilir:

• Özellikle sağ üst kısımda karın ağrısı veya hassasiyet
• Kolay morarma veya kanama
• Genişlemiş karın (assit)
• Sarı cilt veya gözler (sarılık)
• Açıklanamayan kilo kaybı

Hepatosellüler Karsinom Tanısı

Hepatoselüler karsinomu teşhis etmek için kullanılan testler ve prosedürler şunları içerir:

• Karaciğer fonksiyonunu ölçmek için kan testleri
• Abdominal BT ve MRI gibi görüntüleme testleri
• Karın ultrasonu
• Karaciğer biyopsisi

Karaciğer kanseri geliştirme şansı yüksek olan bazı kişiler, tümörün gelişip gelişmediğini görmek için düzenli kan testleri ve ultrason yaptırabilirler.

Hepatosellüler Karsinom Nasıl Tedavi Edilir?

Hepatosellüler karsinomunun tedavisi tümörün boyutuna ve konumuna, karaciğerin ne kadar iyi çalıştığına ve genel sağlığa bağlıdır. Hepatoselüler karsinom tedavileri şunları içerir:

Cerrahi: Kanseri ve onu çevreleyen sağlıklı doku marjını ortadan kaldırmaya yönelik cerrahi, normal karaciğer fonksiyonuna sahip erken evre karaciğer kanseri olan kişiler için bir seçenek olabilir.

Karaciğer nakli ameliyatı: Karaciğerin tamamını çıkarmak ve bir donörden karaciğer transplantasyonu için ameliyat bir seçenek olabilir.

Kanser hücrelerini sıcak veya soğuk ile yok etmek: Karaciğerdeki kanser hücrelerini aşırı sıcak veya soğuk kullanarak öldürmek için ablasyon prosedürleri, ameliyat olamayacak kişiler için önerilebilir. Bu prosedürler, radyofrekans ablasyon, kriyoablasyon ve alkol veya mikrodalgalar kullanılarak ablasyonu içerir.

Kemoterapi veya doğrudan kanser hücrelerine radyasyon tedavisi: Kan damarlarından karaciğere geçen bir kateter yardımıyla, kemoterapi ilaçları (kemoembolizasyon) veya radyasyon içeren küçük cam küreler (radyoembolizasyon) doğrudan kanser hücrelerine gönderilebilir.

Radyasyon tedavisi: Ameliyat bir seçenek değilse, X ışınlarından veya protonlardan enerji kullanan radyasyon tedavisi uygulanabilir. Stereotaktik vücut radyoterapisi (SBRT) adı verilen özel bir radyasyon tedavisi türü, birçok radyasyon ışınını aynı anda vücudun bir noktasına odaklamayı içerir.

Hedeflenmiş ilaç tedavisi: Hedefe yönelik ilaçlar, kanser hücrelerindeki belirli biyobelirteçlere saldırır ve ilerlemiş karaciğer kanseri olan kişilerde hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.

İmmünoterapi: İmmünoterapi ilaçları, kanser hücrelerine saldırmak için vücudunuzun bağışıklık sistemini kullanır. İmmünoterapi, ilerlemiş karaciğer kanserini tedavi etmek için bir seçenek olabilir.

Hepatosellüler Karsinomu Önlemek Mümkün mü?

Önleyici tedbirler ise şunları içerir:

• Viral hepatiti önlemek ve tedavi etmek riski azaltmaya yardımcı olabilir. Hepatit B'ye karşı çocukluk çağı aşısı, gelecekte karaciğer kanseri riskini azaltabilir.
• Aşırı miktarda alkol kullanımından kaçınılmalıdır.
• Belirli hemokromatozis (aşırı demir yükü) türleri olan kişilerin karaciğer kanseri için taranması gerekebilir.
• Hepatit B veya C veya sirozu olan kişilere karaciğer kanseri taraması yapılmalıdır.

Referanslar

1. AskMayoExpert. Hepatocellular carcinoma (adult). Rochester, Minn.: Mayo Foundation for Medical Education and Research; 2018.
2. Hepatobiliary cancers. Plymouth Meeting, Pa.: National Comprehensive Cancer Network. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx. Accessed Feb. 21, 2019.
3. Abou-Alfa GK, Jarnagin W, Dika IE, et al. Liver and bile duct cancer. In: Niederhuber JE, Armitage JO, Kastan MB, Doroshow JH, Tepper JE, eds. Abeloff's Clinical Oncology. 6th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 77.
4. Di Bisceglie AM, Befeler AS. Hepatic tumors and cysts. In: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease: Pathophysiology/Diagnosis/Management. 10th ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016:chap 96.
5. World Health Organisation: Globocan 2018 – Liver cancer factsheet. [Internet; cited 8 May 2019] Available from: http://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/cancers/11-Liver-fact-sheet.pdf
6. National Cancer Institute website. Adult primary liver cancer treatment (PDQ) - health professional version. www.cancer.gov/types/liver/hp/adult-liver-treatment-pdq. Updated March 24, 2019. Accessed August 27, 2019.
7. National Comprehensive Cancer Network website. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hepatobiliary cancers. Version 3.2019. www.nccn.org/professionals/physician_gls/pdf/hepatobiliary.pdf. Updated August 1, 2019. Accessed August 27, 2019.
8. Dimitroulis et al. From diagnosis to treatment of hepatocellular carcinoma: An epidemic problem for both developed and developing world. World J Gastroenterol. 2017;23(29):5282-5294.