Özofagus kanseri Nedir, Belirtileri, Tedavisi
Özofagus kanseri, dünya çapında kanser ölümlerinin altıncı en yaygın nedenidir. İnsidans oranları farklı coğrafi bölgelerde değişiklik göstermektedir. Bazı bölgelerde, daha yüksek özofagus kanseri oranları, tütün ve alkol kullanımına veya belirli beslenme alışkanlıklarına ve obeziteye bağlanabilir.
Özofagus Kanseri Nedir?
Özofagus kanseri, boğazınızdan midenize uzanan uzun, içi boş bir tüp olan yemek borusunda meydana gelen kanserdir. Yemek borunuz, yuttuğunuz yiyeceğin boğazınızın arkasından sindirilmek üzere midenize taşınmasına yardımcı olur. Yemek Borusu Kanser türü genellikle yemek borusunun içini kaplayan hücrelerde başlar. Yemek borusu kanseri yemek borusu boyunca herhangi bir yerde ortaya çıkabilir. Araştırmalara göre erkekler kadınlardan daha fazla yemek borusu kanserine yakalanmaktadır.
Özofagus Kanseri Belirtileri
Yemek borusu kanserinin belirti ve semptomları şunları içermektedir:
Yutma güçlüğü (disfaji)
İstemsiz kilo kaybı
Göğüste ağrı,baskı hissi veya yanma
Kötüleşen hazımsızlık veya mide ekşimesi
Öksürme veya ses kısıklığı
Erken yemek borusu kanseri tipik olarak çoğunlukla belirti veya semptom göstermemektedir.
Özofagus Kanseri Çeşitleri
Özofagus kanseri, dahil olan hücre tipine göre sınıflandırılır. Sahip olunan özofagus kanseri türü, tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olmaktadır. Özofagus kanseri türleri şunları içerir:
- Adenokarsinom: Adenokarsinom, yemek borusundaki mukus salgılayan bezlerin hücrelerinde başlar. Adenokarsinom en sık yemek borusunun alt kısmında görülür. Bu tür Amerika Birleşik Devletleri'nde özofagus kanserinin en yaygın şeklidir ve öncelikle beyaz erkekleri etkilemektedir.
- Skuamöz hücre karsinomu. Skuamöz hücreler, yemek borusunun yüzeyini kaplayan düz, ince hücrelerdir. Skuamöz hücreli karsinom en sık yemek borusunun üst ve orta kısımlarında görülmektedir. Skuamöz hücreli karsinom, dünya çapında en yaygın özofagus kanseridir.
- Diğer nadir türler. Özofagus kanserinin bazı nadir formları arasında küçük hücreli karsinom, sarkom, lenfoma, melanom ve koryokarsinom bulunmaktadır.
Özofagus Kanseri Nedenleri
Özofagus kanserinin nedenleri tam olarak belli değildir ve tartışmaya açıktır. Yemek borusu kanseri, yemek borusundaki hücrelerin DNA'larındaki değişiklikler (mutasyonlar) oluştuğuna ortaya çıkmaktadır. Bu değişiklikler, hücrelerin büyümesini ve kontrolsüz bölünmesini sağlar. Biriken anormal hücreler yemek borusunda yakındaki yapıları istila etmek ve vücudun diğer bölgelerine yayılmak için büyüyebilen bir tümör oluşturur.
Özofagus Kanserinde Risk Faktörleri
Yemek borusunun kronik tahrişinin, Özofagus kanserine neden olan değişikliklere katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Yemek borusunun hücrelerinde tahrişe neden olan ve yemek borusu kanseri riskini artıran faktörler şunlardır:
- Gastroözofageal reflü hastalığına (GÖRH) sahip olmak
- Sigara içmek
- Yemek borusu hücrelerinde kanser öncesi değişikliklere sahip olmak
- Obez olmak
- Alkol içmek
- Safra reflüsüne sahip olmak
- Yutma güçlüğüne sahip olmak
- Gevşemeyen yemek borusu sfinkteri nedeniyle yutma güçlüğüne sahipolmak (akalazya)
- Sürekli olarak çok sıcak sıvılar içme alışkanlığına sahip olmak
- Yeterince meyve ve sebze yememek
- Göğüs veya üst karın bölgesine radyasyon tedavisi görmek
Özofagus Kanseri Tanısı
Özofagus kanserini teşhis etmek için kullanılan testler ve prosedürler şunları içerir:
- Baryum yutma çalışması: Bu çalışma sırasında baryum içeren bir sıvıyı yutar ve ardından X ışınlarına maruz kalırsınız. Baryum yemek borunuzun içini kaplar ve bu da dokudaki değişiklikleri röntgende göstermektedir
- Endoskop: Yemek borusunu incelemek için Endoskopi sırasında doktorunuz video lensi (video endoskop) ile donatılmış esnek bir tüpü boğazınızdan yemek borusunun içine geçirir. Doktorunuz endoskopu kullanarak yemek borusunu inceler, kanser veya tahriş bölgeleri arar.
- Test için doku örneği alınması (biyopsi): Doktorunuz, şüpheli doku örneği (biyopsi) almak için boğazınızdan yemek borusuna (endoskop) geçirilen özel bir dürbün kullanabilir. Doku örneği, kanser hücrelerini aramak için bir laboratuvara gönderilir.
Özofagus Kanseri Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Sizi endişelendiren kalıcı belirti ve semptomlarınız varsa doktorunuzdan randevu alın.
Kronik asit reflünün neden olduğu kanser öncesi bir durum olan Barrett's özofagusu teşhisi konduysa, özofagus kanseri riskiniz artmış olabilir.Doktorunuza, durumunuzun kötüleştiğine işaret edebilecek hangi belirti ve semptomları izlemeniz gerektiğini sorun.
Özofagus kanseri taraması, Barrett's özofagusu olan kişiler için bir seçenek olabilir. Barrett's özofagusunuz varsa, doktorunuzla taramanın artılarını ve eksilerini tartışın.
Özofagus Kanseri Riskini Azaltmak
Özofagus kanseri riskinizi azaltmak için adımlar atabilirsiniz.
Örneğin:
- Sigarayı bırakın. Sigara içiyorsanız, bırakma stratejileri hakkında doktorunuzla konuşun. Bırakmanıza yardımcı olacak ilaçlar ve danışmanlık mevcuttur. Tütün kullanmıyorsanız başlamayın.
- Alkol kullanıyorsanız ölçülü tüketin. Alkol içmeyi seçerseniz, bunu ölçülü olarak yapın. Sağlıklı yetişkinler için bu, kadınlar için günde bir, erkekler için günde iki içki anlamına gelir.
- Daha fazla meyve ve sebze yiyin. Diyetinize çeşitli renkli meyve ve sebzeler ekleyin.
- Sağlıklı bir kiloyu koruyun. Fazla kilolu veya obezseniz, kilo vermenize yardımcı olacak stratejiler hakkında doktorunuzla konuşun. Haftada 1 veya 2 kilo olarak yavaş ve sabit bir kilo verme sürecini hedefleyin.
Referanslar :
1-https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/esophageal-cancer/symptoms-causes/syc-20356084 (Accessed: 27.11.2023)