Akciğerin Nöroendokrin Tümörleri (NET) Tanı ve Tedavisi

Akciğer NET’lerin bronş ve bronşiol epitelinde dağınık olarak yerleşim gösteren nöroendokrin hücrelerde (Kulchitsky hücreleri-enterokromafin hücreler) köken aldığı düşünülmektedir. Bu hücreler yetişkin akciğerinde epitelyal hücrelerin yaklaşık %1 kadarını oluşturmaktadır. Endoderm kökenli olup, gastrointestinal sistem ve respiratuar sistem epiteli içerisinde yerleşirler. Dünya Sağlık Örgütü 2015 yılı sınıflamasında  Akciğer NET’ler tek kategori altında toplandı. Küçük hücreli karsinom, Büyük hücreli Nöroendokrin Karsinom, Karsinoid Tümörler (Tipik Karsinoid (TK) veya Atipik Karsinoid (AK)). Tipik karsinoid:  2mm²’de 2‘den az mitoz, nekroz yok olarak tanımlanmaktadır. Atipik karsinoid ise 2mm²’de 2-10 mitoz, odaksal nekroz saptanması olarak tarif edilmektedir. Ki-67 indeksi tipik-atipik karsinoid ayırımında yardımcı olmaz. Ancak yüksek dereceli nöroendokrin tümörleri tanımlamada yararlıdır. 5 mm altındaki nodüler nöroendokrin proliferasyonlar “tümörlet” olarak isimlendirilir. Lokalize rezektabl tümörlerde, kanama varlığında, hormonal kriz riski yüksek olduğunda veya önceki biyopsinin başarısız olduğu durumlarda direkt cerrahi önerilmektedir. En yaygın metastaz bölgeleri karaciğer, kemik ve akciğerdir. Evre I, II, III veya IV akciğer karsinoid hastalarında, 10 yıllık hastalığa özgü sağkalım oranları sırasıyla TK: %96, %85, %81, %59, AK: %88, %75, %47, %18 olarak bildirilmektedir. İnvaziv işlem öncesi fonksiyonel bir sendromun var mıdır değerlendirilmelidir. Cerrahi, N2 lenf nodal metastazları durumunda bile, akciğer karsinoidleri (hem TK'ler hem de AK'ler) için önerilmektedir. Anatomik pulmoner rezeksiyon +lenf nodu diseksiyonu önerilmektedir. Rutin adjuvan tedavi önerilmez. Bununla birlikte, multidisipliner değerlendirmeden sonra özellikle yüksek relaps riski olan (yani AK N2 hastalık) seçilmiş hastalarda düşünülebilir. Karsinoid sendromlu GEP-NET hastalarındaki etkinliği nedeniyle, CS'nin birinci basamak semptomatik tedavisi olarak uzun etkili somatostatin analogları (SSA) kullanılmaktadır. Octreotid LAR 30 mg ve lanreotid (120 mg) klinik pratikte en çok kullanılan SSAs. Her ikisi de, antiproliferatif amaçlar için FDA ve EMA tarafından onaylanmıştır. İyi prognostik veya yavaş seyirli gastroenteropankreatik NET'leri kapsayan plasebo kontrollü, faz III çalışmalarda  antiproliferatif aktivite ve progresyonsuz sağkalım katkısı gösterilmiştir. Yavaş seyirli somatostatin reseptörü (SSTR)-pozitif metastatik akciğer karsinoidleri hastaların 1.basamak tedavisinde SSA önerilmektedir.  Faz 3 RADIANT-4 çalışması, akciğer karsinoidlileri dahil edilen en büyük çalışmadır. Bu sonuçlara dayanarak, FDA ve EMA everolimus'u 2016 yılında ileri evre, fonksiyonel olmayan pulmoner ve sindirim NET'lerinde onayladı. Everolimus, akciğer karsinoidli hastaların çoğunda yavaş seyirli hastalıkta SSA altında progresyon takiben önerilmektedir. Daha iyi tolerans ve kolaylık nedeniyle, progresif ilerlemiş akciğer karsinoidli hastalarda farklı kemoterapi ajanları da birer tedavi seçeneği olarak tavsiye edilmektedir. Peptide reseptör radionüklit tedavi akciğer karsinoid tedavisinde kullanılabilmektedir. SSA ve everolimustan sonra somatostatin reseptörü pozitif olan hastalarda potansiyel bir alternatif üçüncü basamak veya dördüncü basamak tedavi olarak önerilebilir.